Pieter Omtzigt tijdens de presentatie van het verkiezingsprogramma van zijn partij Nieuw Sociaal Contract (NSC). Foto: ANP/Sem van der Wal
Het schandaal rond de Groningse gaswinning was een mensenrechtenschending, de verwaarlozing van de regio moet stopgezet en regio’s zoals Oost-Groningen moeten net als in Amsterdam voldoende politie hebben. Noord-Nederland krijgt volop aandacht bij de presentatie van het verkiezingsprogramma van Pieter Omtzigts Nieuw Sociaal Contract.
Zo wil NSC een nieuw kiesstelsel waardoor regio’s beter vertegenwoordigd moeten worden in de landelijke politiek. Zo’n 100 tot 125 Tweede Kamerleden zouden per district gekozen moeten worden, waardoor iedere regio een minimaal aantal Kamerleden krijgt. De rest van de Kamerzetels zou via het huidige stelsel van evenredige vertegenwoordiging gekozen blijven worden.
Volgens Omtzigt zijn ,,grote delen van het land buiten de Randstad jarenlang verwaarloosd’’. De regio kwam weliswaar als laatste onderwerp aan bod tijdens de presentatie van het verkiezingsprogramma in het Haagse Nieuwspoort, maar volgens Omtzigt komt beleid voor die regio’s in alle andere onderwerpen ook terug. ,,In de zorgparagraaf noemen we behoud van de streekziekenhuizen. Politie moet er niet alleen in Amsterdam voldoende zijn maar ook in Oost-Groningen. Onderwijs zoals het mbo moet in de regio goed bereikbaar zijn.’’
Dat laatste wil NSC bereiken door een regiotoeslag voor het mbo in te voeren, waarbij de maximale reistijd naar een mbo-school 45 minuten wordt.
Geen kilometerheffing
Omtzigt wil geen kilometerheffing invoeren omdat dat vooral automobilisten op het platteland op kosten zou jagen. Hij wil ook een betere bereikbaarheid van de regio met het openbaar vervoer en kiest voor aanleg van de Lelylijn en de Nedersaksenlijn. Voor de Lelylijn moet dan ,,naast financiële aspecten ook gekeken worden naar de effecten op de brede welvaart’’.
NSC kiest voor meer hogesnelheidstreinen en internationale verbindingen per trein. Daarbij noemt het programma niet alleen de spoorlijn naar het buitenland via Breda, Hengelo en Arnhem maar ook die via Groningen. Lelystad Airport mag van NSC niet open voor burgerluchtvaart.
Het cultuuraanbod in de regio moet ook op peil blijven. Het Fries moet als officiële taal worden vastgelegd in de grondwet. In het onderwijs moet goed aandacht komen voor het Fries, Nedersaksisch, Limburg, Jiddisch en Sinti-Romanes.
Als eerste punt noemt Omtzigt het herstel van de bestuurlijke ordening in Nederland en de invoering van een grondwettelijk hof. Daardoor zouden misstanden zoals met de toeslagen en de afhandeling van de gaswinningsschade in Groningen niet zo meer kunnen plaatsvinden. Burgers moeten bij zo’n hof in beroep kunnen gaan tegen deze ,,mensenrechtenschendingen’’.
Omtzigt wil de rol van provincies versterken. Onder de afgelopen kabinetten zijn de provincies juist minder belangrijk gemaakt terwijl regionale verbanden van gemeenten meer macht kregen. NSC wil die taken weer bij provincies neerleggen en waterschappen. Voor de geplande bezuinigingen op de gemeenten moet er ,,extra aandacht komen voor de gevolgen voor gemeenten buiten de Randstad’’.
Energiebelasting omlaag
NSC is tegen de bouw van grote nieuwe windmolenparken maar wel voor windmolens op zee. De partij wil ook gaswinning in de Noordzee en vindt dat het zelf gewonnen gas meer door Nederlandse huishoudens gebruikt moet worden.
De energiebelasting zou omlaag moeten voor lagere inkomens en er zouden meer oudere woningen geïsoleerd moeten worden. Om die lagere energiebelasting te betalen zou de btw op hotels en vakantieparken omhoog moeten.
Grote zonneparken op het land zijn bij Omtzigt ook verleden tijd; zonnepanelen zouden alleen op woningen moeten komen. Wel is de partij voor de bouw van ,,minstens’’ twee kerncentrales.
De veestapel moet volgens Omtzigt kleiner en de uitstoot van stikstof moet naar beneden. ,,We willen een stop op nieuwe megastallen voor bijvoorbeeld varkens.’’ De wolf mag van NSC verjaagd worden ,,waar hij een bedreiging vormt voor mens en dier’’.
