Het asielbeleid blijft een hoofdpijndossier voor het kabinet dat nu door de rechter is teruggefloten.
De nareisbeperking die het kabinet heeft ingevoerd om de instroom van familieleden van toegelaten asielzoekers tijdelijk te beperken, kent geen wettelijke basis. Dat concludeerde de voorzieningenrechter maandag in Haarlem. De uitspraak is vooral pijnlijk voor de VVD, omdat die partij hamerde op de beperking als onderdeel van de asieldeal in de coalitie.
In een zaak over een Syrische vrouw die in Nederland een asielvergunning heeft gekregen, bepaalt de voorzieningenrechter nu dat haar Syrische gezinsleden meteen moeten worden toegelaten in Nederland. Zij hoeven niet eerst een half jaar te wachten. Vanuit de oppositie klinkt felle kritiek.
Volgens PvdA-Kamerlid Piri maken coalitiepartijen ’een puinhoop van het migratiebeleid’. „Eigen juristen waarschuwden, 74 Kamerleden waarschuwden en nu fluit de rechter het kabinet definitief terug”, sneert Piri. „Wat een leed veroorzaken de vier coalitiepartijen onder vluchtelingen en wat een totale puinhoop maken ze van het migratiebeleid.”
De gezinsleden verblijven op dit moment in Soedan op een tijdelijk visum dat deze week afloopt. De vrouw heeft een asielvergunning in Nederland gekregen. Haar kinderen krijgen door de nareismaatregel pas in april volgend jaar een zogenoemde machtiging tot voorlopig verblijf, tenzij zij eerder zelf geschikte woonruimte in Nederland vinden. De gezinsleden hebben bezwaar gemaakt tegen dit besluit en spanden een rechtszaak aan.
De rechter is het niet eens met het betoog van staatssecretaris Van der Burg (Asiel) dat de nareisbeperking een feitelijke mededeling is waarvoor geen wettelijke basis nodig is. De rechter oordeelt ook dat de nareismaatregel in strijd is met de Nederlandse Vreemdelingenwet en twee bepalingen in de Europese Gezinsherenigingsrichtlijn. De Immigratie- en Naturalisatiedienst gaat meteen een visum regelen voor een Syrisch gezin om naar Nederland te komen, meldt een woordvoerster.
De grote vraag is wat deze uitspraak betekent voor andere pogingen tot gezinshereniging. Een woordvoerster van het ministerie van Justitie en Veiligheid wil daar niet op vooruitlopen: „We hebben kennisgenomen van de uitspraak en gaan deze nu bestuderen.”
Volgens VluchtelingenWerk Nederland is de maatregel ’onhoudbaar’ geworden. „VluchtelingenWerk vindt het bovendien kwalijk dat het kabinet dit op een rechtszaak heeft laten uitkomen: van begin af aan was duidelijk dat dit niet mocht”, stelt de organisatie.
Onder de achterban van coalitiepartij CU leidde de nareisbeperking tot onvrede. Ook D66 was tegen, evenals de linkse oppositie. CU-Kamerlid Ceder laat weten: „Tegenover voor de CU belangrijke en structurele verbeteringen in de asielketen – zoals de spreidingswet – hebben we alleen ruimte gegeven voor deze maatregel, als die juridisch houdbaar is. Nu de wettelijke basis er niet is, ga ik ervan uit dat het kabinet de beslissing respecteert en opvolgt.”
Vanuit een deel van de VVD-achterban klinkt gemor. Kritische liberalen vinden dat de dwangwet van tafel moet nu de nareisbeperking op losse schroeven staat. VVD-Kamerlid Brekelmans benadrukt dat de asieldeal in stand blijft. „De rechter heeft uitspraak gedaan voor het geval van één specifiek gezin, waarin de individuele omstandigheden een rol spelen. De rechtbank geeft aan dat de nareismaatregel in algemene zin voorlopig van kracht blijft.”
