Windmolens langs de N33 bij Meeden met rode lichten in de avond. Foto: Corné Sparidaens
Knipperende lampjes op windmolens zitten er voor de veiligheid van het vliegverkeer, maar ze zorgen ook voor een hoop ergernis. Volgens Richart Joling is er een eenvoudige oplossing voor dit probleem.
Als Groninger wil ik het hebben over iets wat ons allemaal raakt: die windmolens met hun knipperende lampjes. Vooral in gebieden zoals de Veenkoloniën, Delfzijl en langs de N33, waar de weerstand tegen windmolens groot is, hoor je vaak dat die lampjes ‘s nachts de rust verstoren.
Het is tijd dat we hier wat aan doen. Voor de oplossing heb ik in mei 2021, als lid van de Provinciale Staten namens de PvdA, al eerder aandacht gevraagd.
Laten we duidelijk zijn: die lampjes zijn er niet voor de sier. Ze zorgen ervoor dat piloten en de luchtverkeersleiding weten waar de windmolens staan, zodat er geen ongelukken gebeuren. Dat is natuurlijk belangrijk, en daar willen we niet aan tornen. Veiligheid gaat boven alles.
Doorn in het oog
Maar eerlijk is eerlijk, ze zijn ook een doorn in het oog voor veel inwoners van Groningen. In onze provincie, waar we al genoeg te verduren hebben gehad door de gaswinning en aardbevingen, is het begrijpelijk dat mensen kritisch zijn over windmolens.
Ze verstoren de natuurlijke duisternis en maken het moeilijk om van de rust en stilte te genieten. En dan hebben we het nog niet eens over de impact op dieren, zoals vleermuizen en vogels, die in de war raken van al dat licht.
Gelukkig is er een oplossing die zowel de veiligheid als de leefbaarheid kan verbeteren: transpondergestuurde verlichting. Dit systeem zorgt ervoor dat de lampjes alleen aangaan als er een vliegtuig in de buurt is. De rest van de tijd blijven ze uit, zodat de nacht weer donker kan zijn.
Transpondergestuurde verlichting
Dit is niet alleen beter voor de omwonenden, maar ook voor de natuur. In de Tweede Kamer was een motie aangenomen die oproept tot het stimuleren van transpondergestuurde verlichting op windmolens. Daarom vroeg ik in 2021, tijdens een vergadering van de Provinciale Staten, aandacht voor deze slimme oplossing.
De motie in de Tweede Kamer was een belangrijke stap, maar we moesten en moeten ook lokaal actie ondernemen. In de provincie Groningen hebben we een subsidieregeling opgezet om exploitanten van windmolens te helpen bij de overstap naar deze technologie. Dit laat zien dat we als provincie serieus werk maken van het verbeteren van de leefbaarheid.
De exploitanten van de windmolenparken zijn echter aan zet. Met de provinciale subsidieregeling wordt 40 procent van de aanschaf- en installatiekosten van de transpondergestuurde verlichting gefinancierd. De exploitanten moeten hun verantwoordelijkheid pakken als het gaat om de leefbaarheid en de landschappelijke kwaliteit van Groningen.
Waarom blijft actie achterwege?
De oplossing is er al, de subsidie bestaat al, maar actie blijft achterwege. De knipperende lampjes op windmolens zijn een bron van ergernis, maar ze zijn niet onmisbaar. Door over te stappen op transpondergestuurde verlichting kunnen we de balans vinden tussen veiligheid en leefbaarheid.
Dit is een kans om te laten zien dat de energietransitie niet alleen gaat over groene stroom, maar ook over het welzijn van de mensen die ermee te maken hebben. Dat is een investering waard.
Als Groningers hebben we al genoeg meegemaakt. We verdienen een energietransitie die rekening houdt met onze behoeften en zorgen. De windmolens kunnen niet zomaar neergezet worden zonder rekening te houden met omwonenden.
Draagvlak windenergie in gevaar
Nu lijken deze exploitanten zich te fixeren op een zo hoog mogelijke opbrengst, ten koste van de inwoners. De exploitanten brengen daarmee het draagvlak voor windenergie in gevaar.
Als exploitanten investeren in transpondergestuurde verlichting, laten ze zien dat ze luisteren naar de mensen die hier wonen. Dan laten ze laten zien dat ze niet alleen bezig zijn met het opwekken van duurzame energie, maar ook met het verbeteren van de kwaliteit van leven.
Richart Joling, Statenlid in de provincie Groningen namens de PvdA
