DVHN commentaar | Klimaatactivisten protesteren steeds vaker in een museum, media-aandacht gegarandeerd. Maar is het wel kies om kunst te gebruiken voor je klimaatboodschap?
Bezoekers van het Uffizi kijken naar La Primavera (De Lente) van Botticelli. Foto: EPA
Klimaatactivisten protesteren steeds vaker in een museum, media-aandacht gegarandeerd. Maar is het wel kies om kunst te gebruiken voor je klimaatprotest?
Afgelopen weekend kochten twee klimaatactivisten een kaartje voor het Uffizi-museum in Florence, gingen op zoek naar het wereldberoemde schilderij La Primavera (De Lente) van Botticelli en lijmden hun handen eraan vast. Of eigenlijk niet aan het schilderij zelf, maar aan het beschermende glas rondom het doek.
Vlak daarvoor had het duo een spandoek uitgerold met de boodschap ‘Laatste generatie, geen gas, geen kolen’. Wat volgde was een hoop Italiaanse consternatie, die eindigde met een schoonmaakster die de lijmresten van het glas veegde met behulp van wat leek op een eenvoudige spuitfles Glassex.
Over de vraag hoe zinvol zo’n protestactie is, kunnen we, vanuit het standpunt van de actievoerder, kort zijn: de media-aandacht is enorm, dus met de marketingwaarde zit het wel snor. Maar is het wel kies om kunst op deze manier te gebruiken om je klimaatboodschap over te brengen?
Kunst valt wat dit betreft zeker niet te benijden, het is immers bepaald niet de eerste keer dat zij lijdend voorwerp is bij een maatschappelijk protest. En vandalisme, het willens en wetens beschadigen van een kunstwerk, verdient de scherpst mogelijke afkeuring en wie hiertoe in staat is, moet kunnen rekenen op een passende straf.
Maar dat is het gekke aan dit protest in het Uffizi, net als aan de andere, soortgelijke klimaatprotesten die recentelijk in musea de kop opsteken: ze zijn op geen enkele manier gericht op het beschadigen van kunst. Sterker nog, de Botticelli-activisten hadden voor hun plakactie speciale lijm uitgezocht, die het glas zo min mogelijk zou beschadigen.
Valt hun actie daarmee te vergoeilijken? Nee, net zomin overigens als het te begrijpen valt. In een verklaring aan een Italiaanse krant stelde het duo de vraag „of het vandaag de dag nog mogelijk is om zo’n mooie lente te zien als deze?”.
Nu is het zo dat op het kloeke schilderij uit circa 1482 ontzettend veel te zien is, maar wat de mythologische voorstelling met onder anderen Venus en de drie gratiën, in hemelsnaam met de hedendaagse lente van doen heeft? Met ‘geen gas’ en ‘geen kolen’?
Zo bezien zijn dit soort acties toch vooral gemakkelijk scoren over de rug van kunst, die daar niet om gevraagd heeft.
