De Eerste Kamer behandelt de spreidingswet. De wet moet zorgen voor een gelijkmatigere spreiding van asielzoekers over het land, en maakt het mogelijk in een uiterst geval gemeenten te dwingen asielzoekers op te vangen. Foto: Ramon van Flymen
De Eerste Kamer houdt het nog een tijdje spannend hoe er volgende week gestemd wordt over de spreidingswet voor asielzoekers.
De BBB en VVD lieten maandag weten behoorlijk negatief te zijn over de wet, maar ze zeiden nog niet wat ze gaan stemmen. De opstelling van deze twee partijen kan doorslaggevend zijn bij de stemming over de spreidingswet, die uiteindelijk Ter Apel en de rest van het Noorden moet ontlasten door de noodopvang voor asielzoekers beter te spreiden over het land.
Tegenstanders vinden dat gemeenten die nu weinig aan opvang doen, daar niet toe gedwongen mogen worden. Zij noemen de wet dan ook de ,,dwangwet’’.
De VVD en de BBB in de Tweede Kamer stemden vorig jaar tegen de wet. Maar er wordt in Den Haag rekening mee gehouden dat een deel van met name de VVD-leden in de Eerste Kamer voor de wet gaan stemmen, omdat veel VVD-burgemeesters er ook voor zijn, net als VVD-staatssecretaris Eric van der Burg.
‘Dweilen met de kraan open’
VVD-woordvoerder Marian Kaljouw liet er nog niets over doorschemeren in haar bijdrage maandag. Zij is tegen de spreidingswet omdat het ,, dweilen met de kraan open’’ zou zijn. Ze vindt het toelatingspercentage van asielzoekers in Nederland te hoog, vindt dat de spreidingswet tot versnippering van de asielopvang leidt en noemt het ,,reparatie aan de achterkant’’.
Andere senatoren konden Kaljouw geen vragen stellen omdat het haar maidenspeech was in de Eerste Kamer. Daardoor bleef onduidelijk wat de VVD volgende week gaat doen.
‘Kantoren ombouwen’
Ook de BBB houdt het spannend. Arie Griffioen van de BoerBurgerBeweging vindt de wet overbodig, omdat het volgens hem mogelijk moet zijn om 16.000 statushouders in een woning of ‘tussenvoorziening’ te plaatsen. Die statushouders zitten nu nog in een azc, maar als ze door zouden stromen zou de druk op die azc’s ook minder worden. ,,Stop verstopping’’, zei Griffioen.
Veel andere fracties noemden het plan van BBB voor tussenvoorzieningen niet realistisch en zeker geen oplossing voor de korte termijn. Volgens Griffioen zouden leegstaande kantoren omgebouwd kunnen worden. Hij liet aan het eind van zijn bijdrage weten dat er misschien toch met BBB te praten is over een tijdelijke spreidingswet, tot die kantoren omgebouwd zijn.
‘Humanitaire plicht’
Van de meeste andere fracties in de Eerste Kamer is wel duidelijk wat ze gaan stemmen. GroenLinks-PvdA, D66, Volt en de Partij voor de Dieren zijn sowieso voor. Farah Karimi van GroenLinks-PvdA noemde de wet essentieel en een ,,humanitaire plicht’’. Volgens haar zijn kleinere opvanglocaties in meer gemeenten dan nu een betere oplossing. Ook willen deze partijen extra aanmeldcentra, naast Ter Apel en Budel.
De PVV en JA21 zijn sowieso tegen de wet. Volgens Alexander van Hattum van de senaatsfractie van de PVV wordt de overlast die er nu in Ter Apel is met de wet gespreid over heel Nederland, waardoor ,,het hele land één groot Ter Apel wordt’’.
Annabel Nanninga van JA21 vindt dat de spreidingswet voor te veel comfort voor asielzoekers gaat leiden terwijl JA21 juist streeft naar een ,,afschrikeffect’’. De wet zou volgens haar een aanzuigende werking hebben.
Voor een meerderheid in de Eerste Kamer is met name ook de opstelling van Auke van der Goot van de koepel van provinciale partijen OPNL van belang. Hij komt maandag pas in de loop van de avond aan het woord. Dinsdag geeft staatssecretaris Van der Burg antwoord. De stemming is een week later.