Een 51-jarige boer uit Zevenhuizen krijgt een hoge boete van de rechter, omdat hij in 2019 en 2020 meer mest produceerde dan waar hij fosfaatrechten voor had.
De agrariër had in 2018 eigenlijk zijn veestapel moeten inkrimpen, omdat hij minder fosfaatrechten kreeg toegewezen dan paste bij zijn aantal dieren en hoeveelheid grond. Hij deed dat niet, omdat hij dacht dat het wel rechtgetrokken zou worden door de overheid, vertelt hij maandag tegen de rechter in Groningen.
Alle mest die zijn dieren produceerden, kon hij op zijn eigen land uitrijden. Een systeem waar de overheid graag naartoe wil, met zo min mogelijk overproductie. In 2021 kreeg hij controle en bleek dat zijn vee over de twee voorgaande jaren bijna 1000 kilo te veel mest moet hebben geproduceerd dan waar hij rechten voor had.
Andere meetmethode
Toch meende de boer uit Zevenhuizen dat hij nog altijd onder de limiet zat, op basis van een andere berekening - de zogeheten BEX-regeling. Maar volgens justitie gebruikte hij die meetmethode ten onrechte. ,,Deze is niet wettelijk vastgelegd, dus daar kan meneer zich niet op beroepen. De zogeheten forfaitaire berekening geldt voor alle bedrijven. Je kunt er van alles van vinden, maar je hebt je eraan te houden als boer.’’
Op dit soort overtredingen zijn forse boetes gesteld. Tot 500 kilo te veel mest geldt 10 euro boete per kilo. Alles daarboven wordt vervolgens bestraft met 7,50 euro per kilo. Voor de boer uit Zevenhuizen komt het Openbaar Ministerie uiteindelijk op een boete van 11.500 euro.
33.000 euro ‘crimineel’ verdiend geld. ‘Heb ik niet in de buutse’
Daarnaast meent de officier dat de agrariër uit de gemeente Westerkwartier ruim 33.000 euro ‘crimineel’ heeft verdiend, omdat hij de benodigde fosfaatruimte niet had geregeld in een leaseconstructie. ,,Ik vind dat hij dat moet betalen om het bedrijf terug te brengen naar de situatie voor er strafbare feiten zijn gepleegd.’’
Bedragen die de boer doen duizelen in de rechtszaal. ,,Niet iets wat ik in de ‘buutse’ heb’’, houdt hij de politierechter voor. ,,Vorig jaar was het een goed jaar, maar dit jaar is het niet zo denderend, zonder me al te stevig uit te drukken.’’ Hij wachtte ruim twee jaar op zijn strafzaak. In de tussentijd veranderde hij niets aan zijn bedrijfsvoering, waardoor hij het risico loopt dat hij weer wordt aangepakt voor overschrijdingen.
De advocaat van de boer vindt ‘het niet uit te leggen’ dat juist deze wordt vervolgd door justitie. ,,Hij is een grondgebonden boer, die opeens zijn veestapel moest inkrimpen. Volgens bepaalde normen had hij misschien te veel vee, maar omdat hij geen praktisch geen overproductie draait, kleurt hij binnen alle lijntjes. Dit moet je niet afstraffen, maar juist belonen.’’ Als er al een boete wordt opgelegd, vraagt hij die voorwaardelijk op te leggen, gezien het brandschone strafblad van de boer.
Volgens de rechter overtrad de boer regels door van andere berekeningen uit te gaan. Hij legt de gevraagde boete van 11.500 euro op. De andere strop van 33.000 euro blijft de boer bespaard. ,,Er wordt daar uitgegaan van een berekening van extra verdiend geld, die ik niet goed kan volgen. Daar had meer over uitgezocht kunnen worden.’’
Zowel justitie als de boer uit Zevenhuizen hebben twee weken de tijd om in hoger beroep te gaan.
