Uit noodweer schieten op de wolf, mag dat? Discussie in de rechtbank: 'Bij een ontsnapte tijger mag het wel'

Schapenhouder Kees Terpstra uit Jonkerslân verloor twee jaar geleden vijf schapen en een aantal ongeboren lammeren na een wolvenaanval. Daarom vroeg hij – voor zover bekend als eerste in Nederland – een afschotvergunning voor zijn jager aan om zijn schapen te kunnen verdedigen. Nu die twee keer is geweigerd stapt hij naar de bestuursrechter.

Diereigenaren moeten volgens de wet hun vee beschermen tegen roofdieren. In de eerste plaats kan dat met preventieve maatregelen. Maar als een hek de wolf niet stopt – zoals een jaar geleden in Wapse – mag je het dier dan afschieten? De dierhouders en jager die donderdag in de rechtbank aanwezig waren, vinden van wel.

Daarom had Terpstra zijn jager gestrikt voor de klus. Een geweer en vergunning heeft de man al. „De enige vraag is nu of hij zijn wapen mag gebruiken om bij noodweer op een wolf te schieten”, stelde advocaat Piet Stehouwer van Bout Advocaten donderdag tegen de rechter.

Zijn redenering: als er binnen een dierentuin een dier ontsnapt, bestaat er wél een wapenverlof om het dier te schieten ter zelfverdediging. „Bij een tijger mag er wel geschoten worden.” Oneerlijk, stelde de raadsman, die vervolgens de woorden van Britse essayist George Orwell letterlijker uitlegde dan doorgaans gebeurt: ,,All animals are equal, but some animals are more equal than others.”

Volgens Stehouwer gaat Nederland veel krampachtiger om met wolvenafschot dan omliggende Europese landen. Door recente ontwikkelingen zoals het bijtincident in Wapse en de aanvallen op een kind en hondje in de provincie Utrecht, is de maatschappelijke roep om in noodsituaties in te grijpen groot, aldus Stehouwer.

Maar volgens jurist Folkert Kamminga van het ministerie van Justitie en Veiligheid is dit „absoluut niet de kant waar we naartoe willen.”

„We willen voorkomen dat iedereen op straat die zich bedreigd voelt door de wolf met een wapen gaat lopen. Het kan niet zo zijn dat er bij iedere aanval op een schaap een beschermde diersoort mag worden afgeschoten. Er zijn andere wegen naar Rome.” Liever zou de minister van Justitie volgens zijn jurist een specifieke ontheffing verlenen. Een aanval op vee geldt volgens Kamminga bovendien niet als noodweersituatie.

De rechter vroeg zich af of er niet andere manieren zijn om een wolf te corrigeren als hij dieren aanvalt. „Geluidseffecten, rubberkogels, andersoortige maatregelen die iets minder ver gaan dan afschieten, is dat denkbaar?”

De jager uit gemeente Opsterland, die graag anoniem wil blijven, liet de rechter weten te betwijfelen of zulke ingrepen nut hebben als een aanval al bezig is.

De rechter komt binnen zes weken met een uitspraak, maar zette in de rechtbank alvast een scherpe conclusie neer. „De minister vindt de dode schapen minder erg dan een dode wolf, vanwege zijn beschermde status. Ik begrijp dat dat voor een gemiddelde veehouder een keiharde boodschap is.”