Demonstranten 'omhelzen' Sterrebos uit protest tegen werkzaamheden. Meisje (6) zei: 'Dan komen ze toch aan het huis van de dieren?'

Een specht drilt zijn snavel ritmisch in een stam, terwijl een buizerd achteloos langs de takken en door glimmend groene hulst bestormde bomen in het Sterrebos klapwiekt. Op de hoek van de Waterloolaan en Sterrebosstraat klinkt het geluid van plakband dat wordt uitgerold en afgeknipt. Liesbeth Cavé en Frank Niemeijer zijn druk bezig met het opplakken van protestborden.

Cavé, aangesloten bij onder meer De Boomwachters zet hier grote vraagtekens bij. „De werkzaamheden gaan dwars door de humuslaag heen en die is onvoorstelbaar belangrijk, want hierdoor zijn bomen in staat water en voedingsstoffen te verdelen. Door de aanleg van dit pad komt een hele rij bomen los te staan van het bos. De helft van het wortelstelsel gaat verloren.”

Steen des aanstoots is de aanleg van het zogeheten Sterrebospad, een voetpad waarbij in de tegels het oorspronkelijke Franse sterrenpatroon van het bos is verwerkt. Cavé: „De tegels zijn 1,20 x 0.80 meter en daarnaast ligt aan elke zijde 0,60 meter beton.”

De gemeente wil van het bos, dat door de voormalige zuidelijke ringweg in tweeën werd gedeeld, weer een geheel maken. Sinds 1968 liep de zuidelijke ringweg dwars door het Sterrebos. Een klein deel bevindt zich ten noorden van de weg en het grootste stuk, inclusief de door graffiti toegetakelde muziekkoepel, ten zuiden.

De komst van het Zuiderplantsoen over de nieuwe Ring Zuid maakt het mogelijk het zuidelijk deel van het Sterrebos aan het bosje aan de Waterloolaan vast te hechten. Het pad wordt onderdeel van het Zuiderplantsoen, dat de twee delen van het Sterrebos aan elkaar knoopt. Het plantsoen ligt boven het verdiepte deel van de nieuwe ringweg, op de plek waar de oude ringweg het bos doorsneed.

Het Sterrebos, dat 7 hectare omvat, werd in 1765 aangelegd en dankt zijn naam aan een stervormig padenpatroon naar Frans ontwerp door de stadshovenier J.C. Becker. Hij zocht in het hele land naar de meest geschikte bomen.

Hij plantte onder meer beuken, eiken en elzen. Het park onderging in 1883 een grondige gedaanteverandering. De gemeente breidde het bos uit en schakelde de landschapsarchitect L.P. Zocher uit Haarlem in die de voorkeur gaf aan een Engelse landschapsstijl. De rechte lanen veranderden in Slingerpaden.

De tegenstanders, waaronder de Stichting Vleermuiswerkgroep Groningen, startten een juridische procedure om de werkzaamheden een halt toe te roepen. Dit mislukte. Cavé: „Maar we laten het er niet bij zitten.” Ze knikt naar de tegels met het stervormige patroon. „Desnoods moeten ze alles er weer uithalen.”

De gemeente meldt op de website Aanpak Ringweg Zuid dat de werkzaamheden voor het Sterrebospad niet schadelijk zijn voor het bos. ‘(…) Voor 90 procent volgt het Sterrebospad in het Sterrebos de contouren van al bestaande voet- en fietspaden. (…) Daarbij gaan ze ongeveer 40 cm diep. Ze halen hier de halfverharding weg en ook het puin dat daar ter versteviging onder ligt. Dit vervangen ze door een laag lavasubstraat met daarop een laag zand. Wortels kunnen hier gewoon doorheen groeien. In het midden van dit pad komen de Sterrebostegels. (…)’

Cavé glimlacht wrang. „Onzin. Die laag is kei- en keihard. Daar komt geen wortel doorheen. De gemeente doet maar wat.”

Niemeijer (56) woont bijna veertig jaar aan de Waterloolaan bij het Sterrebos. Hij maakt zich grote zorgen over de toekomst van het bos. Hij wijst naar een lange rij bontgekleurde paaltjes en linten die aan jonge boompjes en struiken zijn vastgebonden. „Heb ik allemaal gedaan. Het lijkt heel vrolijk, maar al die boompjes moeten straks wijken voor de plannen van de gemeente.” Cavé: „En dat is ook een belangrijke aanvliegroute voor vleermuizen, in het bos leven minstens zeven soorten.”

Demonstranten wapenen zich met trommels en andere instrumenten en enkele ogenblikken galmt het geroffel door het bos. Niemeijer: „Een meisje uit de buurt vroeg wat er allemaal ging gebeuren. Ik legde het haar uit. Ze zei: ‘ja, maar dan komen ze toch aan het huis van de dieren?’” Hij glimlacht. „Slim meisje.”