Gert Sennema en band Westkant Stad op het GRN festival Kielzog Hoogezand. Foto: Kielzog Hoogezand.
Het Gronings staat centraal op het GRN Festival in Kielzog in Hoogezand. Voor wie van de streektaal houdt, of nieuwsgierig is naar Groningse cultuur en muziek is het een plek waar je wilt zijn.
GRN Het Festival: het klinkt als een mooie middag vol muziek, theater en ontmoetingen. Maar eerlijk is eerlijk: het festival heeft ook wat te bewijzen.
Eerdere edities kregen kritiek. Het programma leek vooral afgestemd op een ouder publiek, met weinig ruimte voor jongere generaties of nieuwe invalshoeken. Dit jaar probeert de organisatie dat recht te trekken met onder meer het onderdeel GRN voor jong & aaltied jong. Een stap in de goede richting.
Nieuwe sprekers
Er zijn interessante bijdragen, zoals het onderzoek van Hedwig Sekeres en Mariska van der Velde (RUG) naar nieuwe sprekers van het Gronings. Dat roept vragen op: wie zijn die nieuwe sprekers? En waarom kiezen ze voor een taal die langzaam uit het dagelijks leven lijkt te verdwijnen? Nieuwsgierige beginners kunnen zelf aan de slag in een broescursus Gronings met Fieke Gosselaar, wellicht smaakt het naar meer.
Een flinke dosis muziek
Wat je wel zeker krijgt: een flinke dosis Groninger muziek. Jan Henk de Groot, Erwin de Vries, Pé Daalemmer & Rooie Rinus. Vertrouwde namen die garant staan voor sfeer. Maar ook hier geldt: het is allemaal vrij veilig. Waar zijn de verrassingen? De nieuwe stemmen?
Er worden prijzen uitgereikt, zoals de Pervinzioale Schriefwedstried en de Haide Bliksem Award voor wie zich bijzonder inzet voor de Groninger taal en cultuur. Mooie initiatieven, maar het zou goed zijn als ze ook ruimte bieden aan makers die buiten de gebaande paden werken.
Marlene Bakker won vorig jaar de Haide Bliksem Award. Foto: Kielzog Hoogezand.
Nostalgische knipoog
En dan is er nog de Spekkendikkenwedstried. Spekkendikken, hartige pannenkoekjes met spek en worst, het is voor liefhebbers smullen. Maar het voelt ook een beetje als de zoveelste nostalgische knipoog. Leuk voor de sfeer, maar het festival mag best wat meer lef tonen.
Kortom: het GRN Festival is een fijne plek voor wie van het Gronings houdt. Is het genoeg? Van de gebaande paden afstappen is altijd moeilijk, spannend misschien. Maar wie hoopt op vernieuwing, mag kritisch blijven kijken. Misschien is het tijd dat GRN niet alleen een warm bad is, maar ook een frisse duik.
GRN is zaterdag van 13.00 tot 17.00 uur in Kielzog Hoogezand en wordt gehouden door Bibliotheek Hoogezand, Theater Kielzog, Erfgoed in Groningen in Usquert en het Historisch Archief Midden-Groningen.
Het is een vol programma. Overal in Kielzog is zaterdagmiddag wat te doen doen. Dat wordt kiezen.
Wat je niet wilt missen
Wat je zeker niet wilt missen zijn de (muziek)optredens. Jan Henk de Groot brengt zijn Aigenhamers-programma naar Kielzog en speelt samen met Roelof van der Velde, Tineke Rouw-Oosterhuis en Fransien Kuiper en Hennie Zweep.
Zanger Sander Koning en zijn kunstenaarscollectief Het Kanaal brengen odes aan landschap, Liefde en verdriet. Theatergroep Waark speelt een eenakter. Erwin de Vries presenteert zijn nieuwste album.
En: Pé Daalemmer & Rooie Rinus geven een voorproefje van hun nieuwe show.
Je wilt natuurlijk ook weten wie van de 55 inzenders de provinciale schrijfwedstrijd heeft gewonnen. En wie neemt dit jaar de Haide Bliksem Award mee naar huis? Een prijs voor een artiest, groep of cultuurmaker die zich inzet voor het Gronings.
Loop binnen bij de taalonderzoekers
Loop ook even binnen bij taalonderzoekers Mariska van der Velde en Hedwig Sekeres. Zij deden onderzoek naar nieuwe sprekers van het Gronings. En wat betekent het Gronings voor mensen met een niet-Nederlandse achtergrond? Daarover gaat het onder meer bij Theo de Groot die in gesprek gaat met acteur Roger Goudsmit, muzikant Arnold Veeman, actrice Moyra Ruiter en spoken word artiest Roosje Yard. Test je kennis van taal en streek op de Grunneger Pubquiz.
En natuurlijk kun je ook in alle rust rondstruinen over de markt op het GRN Plein waar verschillende organisaties uit de streektaal-, erfgoed- en cultuursector zich presenteren.
