Anda de Vries (61) en Jacquelina Bleker (54) hopen dat ze in het Smurfendorp kunnen blijven wonen. Foto: Matthijs Sorgdrager
Wanneer gemeentebestuurders wegkijken gaan inwoners hun eigen gang. Zo ontstonden ‘spontaan’ twee woonwijkjes, ten noordoosten van het Zuidlaardermeer. Dat moet anders, vindt het gemeentebestuur van Midden-Groningen.
Om te beginnen bij het begin: waar hebben we het eigenlijk over? Het Zuidlaardermeer ligt tussen Haren, Hoogezand en Zuidlaren. Het meer is populair bij mensen met bootjes, wandelaars en (Duitse) vakantiegangers. Bovendien leven er bevers en zeldzame vogels.
Een prachtig gebied. Tot zover het goede nieuws, want bestuurlijk is het een warboel. Vanwege allerlei gedoogconstructies wonen er tientallen mensen illegaal. Volgens de letter van de wet mogen ze er eigenlijk niet wonen.
En dan is er nog een kwestie rond Camping De Leine die de boel nog ingewikkelder maakt. Projectontwikkelaar Visser Vastgoed wacht op toestemming van de gemeente om De Leine eens grondig aan te pakken. Daar is op voorhand al niet iedereen blij mee. De vaste gasten liggen wakker want zij moeten waarschijnlijk vertrekken als De Leine is gerenoveerd .
In 2024 hoopt de gemeente Midden-Groningen op de ‘reset-knop’ te drukken om een nieuwe start te maken. Maar hoe strijk je al die rare en onwerkbare gedoogconstructies weer glad?
Hulp moet komen uit het zuiden van Nederland. Een onderzoeksbureau uit Brabant is ingeschakeld voor een onderzoek. In januari moet er een verslag liggen. Maar over wie gaat dit rapport eigenlijk? In elk geval over deze drie grote kwesties:
Het Zuidlaardermeer.
Het bekendste voorbeeld: Het Smurfendorp
Dit vakantiepark met blauwe huisjes (vandaar de bijnaam) werd gebouwd in de jaren negentig. Het was de bedoeling dat mensen de huisjes kochten om te gebruiken als buitenhuisje en te verhuren aan vakantiegangers.
Daar kwam weinig van terecht. Al snel trokken de eigenaren permanent in hun vakantiehuisjes. Inmiddels lijkt het park meer op een woonwijk. Tientallen mensen wonen vast in hun ‘vakantiehuis’ waaronder Anda de Vries en Jacquelina Bleker (foto).
In veel gevallen zit hier een gedoogconstructie achter. Volgens de letter van de wet mag het niet, maar de gemeente ziet het door de vingers.
Dit park is het heetste hangijzer in de gemeenteraad. Élk raadslid heeft er een mening over, talloze insprekers hebben hun verhaal gedaan en twee wethouders moesten opstappen, mede vanwege de situatie rond het Smurfendorp.
De oplossing lijkt eenvoudig: maak er een woonwijk van, iedereen blij, probleem opgelost.
Maar dit ligt toch ingewikkeld, want naast het Smurfendorp ligt Allround Watersport: een jachthaven én watersportwinkel. Eigenaar John Stalman en zijn personeel klussen hier soms aan boten en dat maakt lawaai. Zodra het Smurfendorp officieel een woonwijk is, mag dat niet meer. In de buurt van een woonwijk mag je namelijk minder lawaai maken dan in de buurt van een vakantiepark.
Maak er dan gewoon een vakantiepark van.
Ook die oplossing levert problemen op. Ook de gemeente Midden-Groningen heeft last van de wooncrisis. Tientallen gezinnen die nu in het Smurfendorp wonen zullen in dat geval op straat belanden.
Klein Scheveningen, haventje veranderde in woonwijk
Dit gebied is uniek. Klein Scheveningen ontstond in de jaren vijftig. Boer Harm van der Schuur maakte in dit gebied kleine boothuisjes. Prijs: 25 gulden. Wie dat wilde kon naast zijn boot slapen, maar veel luxe was er niet. Dit veranderde grondig.
Jans Bosscher (82) en Peter Steen (58) varen een ponton de garage in. Foto: Matthijs Sorgdrager
Bovenop de boothuisjes werden kamers, verdiepingen en uiteindelijk hele paalwoningen boven het water gebouwd. Deze zomer werd zo’n huis voor 225.000 euro verkocht. Inmiddels bestaat Klein Scheveningen uit ruim tachtig huisjes. Veruit de meeste zijn gebouwd op het water, veertien staan op het land.
Een groot deel van deze huisjes wordt ‘recreatief’ gebruikt. Jans Bosscher (82) op de foto komt af en toe naar Klein Scheveningen, maar woont gewoon in Hoogezand. Het is niet duidelijk om hoeveel het gaat, maar er zijn ook mensen die wél permanent op het park wonen. Voor hun is het onduidelijk waar ze aan toe zijn. Zij zitten namelijk ook dicht op het terrein van Allround Watersport en voor hun geldt dus hetzelfde als voor de bewoners van het Smurfendorp.
Wat gebeurt er met Camping De Leine?
En ten slotte Camping de Leine. Het is een camping met plek voor 188 stacaravans. En zoals bij veel van dit soort campings is er een projectontwikkelaar met toekomstplannen. In die plannen is geen ruimte voor stacaravans.
Jan Baptist (78) bij zijn Albatros Royal 1000. Foto: Matthijs Sorgdrager
Bij het Zuidlaardermeer gaat het om Visser Vastgoed, een vastgoedbedrijf uit Sappemeer. Het is sinds 2021 duidelijk dat deze partij ‘iets’ wil met de camping. Maar wat? „We zijn nog in gesprek met de gemeente”, zei Ludie Ottens, financieel directeur van Visser Vastgoed daar enkele weken geleden over.
Ondertussen zitten veel vakantiegangers in onzekerheid. Jan Baptist (78) uit Groningen zette zijn stacaravan in 2021 neer. Datzelfde jaar hoorde hij dat de camping misschien op de schop gaat en hij zijn plekje verliest.
Nu is Baptist wel wat gewend. Voor hij met zijn vrouw naar het Zuidlaardermeer kwam had het echtpaar een stacaravan bij de Loosdrechtse Plassen tussen Utrecht en Amsterdam. „Daar gebeurde hetzelfde als nu hier gebeurt. Daarom vermoed ik dat dit nog wel even kan duren.”