Verschillende plekken in Delfzijl, zoals het Eemskanaal en de zeevaartschool, zijn in ‘Tatort’ te zien. Foto: NDR/Georges Pauly
De ‘Tatort’-aflevering die werd opgenomen in Delfzijl en Groningen ging maandagavond in première in Duitsland. Wat is er van de Groningse opnames terug te zien?
Een zaal vol Tatort-fans kijkt gespannen naar het bioscoopscherm. De paar honderd bezoekers krijgen in het Festspielhaus am Wall in de Duitse kustplaats Emden als eerste de nieuwe aflevering van de razend populaire misdaadserie te zien. Een bijzondere, want voor de tweede keer sinds 1974 werd de krimi-serie in Nederland opgenomen. Met een hoofdrol voor actrice Gaite Jansen én iconische plekken uit Groningen en Delfzijl als decor.
De langstlopende Duitse krimi-serie Tatort bestaat sinds 1970 en trekt nog altijd miljoenen kijkers. Voor deze tweedelige minireeks maakte de Duitse NDR samen met het Nederlandse Lemming Film opnames in het grensgebied. Het verhaal draait om de verdwijning van een Duitse autodealer in Delfzijl.
Drugs, mocromaffia en moord
Commissaris Thorsten Falke (Wotan Wilke Möhring) moet de kwestie oplossen. De Nederlandse rechercheur Lynn de Baer, gespeeld door Gaite Jansen, staat hem in dit onderzoek bij. Overige ingrediënten: drugshandel, mocromaffia, jonge huurmoordenaars en genadeloos geweld. Maandag ging het eerste deel in première, het tweede deel verschijnt alleen op tv.
Bij de opnames waren naast Gaite Jansen veel Nederlandse crewleden betrokken. Een van hen was visagist Scarlett Kraidy (60) uit Den Haag. Ze was samen met assistent Samantha Davies elke dag op de set om de make-up van de acteurs te doen en is als enige Nederlandse crew-lid bij de première aanwezig. „Ik ben heel benieuwd hoe het eruitziet. Ik heb alle wonden verzonnen en aangebracht.”
‘Nederlanders zijn chill: het is een film, geen leven of dood’
De regisseur komt langsgelopen in de ontvangsthal. „Crazy Scarlett”, zegt hij liefkozend, en geeft haar een knuffel. Kraidy kreeg van hem een minirolletje in de serie, als moeder van een van de personages. „Gelukkig hoefde ik alleen op een bank te liggen met een pruik op, want ik kan totaal niet acteren. Ik probeerde op de set Duits te leren met Duolingo (een taalapp, red.), maar dat ging shit. Gelukkig kunnen ze allemaal Engels.”
Scarlett Kraidy is de enige Nederlander bij de première van de in Groningen opgenomen ‘Tatort’-aflevering. Foto: DVHN
Hoofdrolspeler Gaite Jansen is niet bij de première. Ze is geen onbekende voor Kraidy. „Ik heb bij mijn allereerste tv-film Groenland tien jaar geleden ook met haar samengewerkt. Het was heel leuk om haar weer te zien.”
Regisseur Hans Steinbichler – wereldberoemd in Duitsland – vond het een verademing om met Nederlanders op de set te werken. „Ik heb op veel plekken in Europa gewerkt, zoals Tsjechië en IJsland, maar in Nederland doet iedereen relaxt. Beleefd, vriendelijk en, inderdaad, heel direct. Nederlanders zijn chill, ze nemen dit niet zo serieus als de Duitsers. Het is maar een film, geen leven of dood.”
Steinbichler had al eens van Delfzijl gehoord, al was dat op een niet zo vleiende manier. „Vrienden van mij uit de Randstad zeiden dat het butt-fuck nowhere was, een gat in een uithoek. Maar ik vond het er geweldig. Een praktische havenstad gericht op bedrijvigheid en energie, met al die coole fabrieken en windmolens. Ook de stad Groningen vond ik sfeervol.”
De Nederlandse actrice Gaite Jansen (links) met naast haar regisseur Hans Steinbichler en de Duitse acteur Wotan Wilke Möhring, kommissar Falke. Foto: NDR/Georges Pauly
‘Wat je ziet, herken je als Groningen’
Editor Patrick Poch van NDR wilde per se Gaite Jansen in zijn serie na haar gezien te hebben in de Britse serie Peaky Blinders. „We willen graag vaker met haar samenwerken, ze was heel professioneel. Ze zei dat ze geen Duits sprak, maar deed dat heel goed.” Hij zegt dat de meeste opnamebeelden van Delfzijl en Groningen daadwerkelijk in de tweedelige serie zijn beland. „Wat je ziet, kun je herkennen als Groningen.”
Daar blijkt weinig aan gelogen, als de film eenmaal begint. De aflevering begint direct met een mishandeling in een stacaravan langs de dijk bij Delfzijl. De havenplaats komt vaak in beeld. Cafetaria Doklanden aan het Eemskanaal, voor de serie omgedoopt tot Super Snack, is het toneel van een bomaanslag. Ook de zeevaartschool is te herkennen op de achtergrond.
Finsterwolde en Hamburg
De hoofdingang van het UMCG in Groningen komt in een aantal scènes langs. In de Diepenring werden opnames met rubberboten gemaakt, die in deel 2 te zien zijn. Ook een landhuis in Finsterwolde wordt getoond, maar daar werd niet werkelijk gefilmd. De scène met een schietpartij daar werd in Hamburg opgenomen. Gaite Jansen mag in dezelfde scène wel even ouderwets vloeken in het Nederlands.
Gaite Jansen en Wotan Wilke Möhring in een scène voor een landhuis in Finsterwolde, die eigenlijk in Hamburg werd opgenomen. Foto: NDR/Georges Pauly
Een kantoorgebouw van Groningen Seaports doet dienst als ‘politiekantoor’ en is zogenaamd in de stad Groningen in plaats van in de haven van Delfzijl. Ook het Eemshotel is gesitueerd in Groningen. „Duitsers weten dat toch niet”, zegt NDR-producent Katinka Seidt, die graag meer series wil maken in de grensregio.
‘Een bloedend oog, dat was goed gelukt’
Maar dat geldt niet voor iedere Duitser. Een oplettende kijker uit Emden vraagt bij de nabespreking van de première: dit was toch in Delfzijl, niet in Groningen? Seidt heeft een antwoord paraat: „Het blijft fictie natuurlijk. Zo gaat dat overal in de wereld, ook in Hollywood. Een goed verhaal vertellen blijft het belangrijkste.”
In de lobby van het theater is Scarlett Kraidy enthousiast over het eindresultaat. „Ik kijk natuurlijk vooral naar mijn eigen werk en ben blij met hoe dat eruitzag. Het bloed, de schot- en brandwonden. En dat iemands oog eruit was geschoten. Dat was mijn eerste oog, ik vond dat goed gelukt.”
Zelf kijken? De twee afleveringen van Tatort: Over Grenzen zijn achter elkaar te zien op zondag 21 december vanaf 20.15 en 21.45 uur op Duitse zender ARD. Liever met Nederlandse ondertiteling? In het voorjaar komen beide afleveringen op de Nederlandse tv.
