Ruslandexpert Hans van Koningsbrugge. Foto: Corné Sparidaens
Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Russische Geschiedenis en Politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, geeft elke zaterdag zijn commentaar op de oorlog in Oekraïne. Vandaag aflevering 166.
„Als het aan Trump ligt, wordt Marco Rubio minister van Buitenlandse Zaken. In deze functie zal hij de eerste zijn die van Latijnse afkomst is. Het onderstreept het belang dat Trump hecht aan de migratieproblematiek rond de grens van Mexico; hij wil die strenger laten bewaken en illegalen uitzetten. Tevens suggereert het dat hij de eigen achtertuin belangrijker vindt dan de rest van de wereld.
Toch weten we nog niet waar Trump heen wil met zijn buitenlands beleid. Binnen de Republikeinse Partij zijn er twee richtingen. Allereerst de koers van Mike Pompeo, minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Trump I, die Oekraïne wil bewapenen en toestemming verlenen om lange afstandswapens op Russisch grondgebied te gebruiken. Vance vertegenwoordigt de andere koers. Die pleit voor een wapenstilstand, waarbij Oekraïne afstand moet doen van door de Russen bezet gebied. Wat overblijft moet neutraal worden.
‘Europa moet voor zijn eigen veiligheid zorgen’
De vraag is welke partijlijn Rubio gaat volgen. Eerder heeft hij gezegd dat hij af wil van langdurige oorlogen die de Amerikanen veel belastinggeld kosten. Hij wil een isolationistische politiek bedrijven. Dat is in lijn met wat aankomend vicepresident J.D. Vance wil. Die wil geen troepen meer voor ons beschikbaar stellen. Europa moet voor zijn eigen veiligheid zorgen.
Wel moeten we een slag om de arm houden. Trump is erg wispelturig. Het zou mij niet verbazen dat Rutte hem weet om te praten om Europa toch te blijven steunen.
Zelensky heeft zich er wijselijk nog niet over uitgelaten. Die heeft Trump gefeliciteerd met zijn overwinning en het daarbij gelaten.
‘Poetin heeft er geen belang bij om de oorlog te bevriezen’
Poetin zal blij zijn met Vance en Rubio. Hoewel hij er ook weer geen belang bij heeft om de oorlog te bevriezen. Rusland is nu – terecht of onterecht - in de winning mood. Het doel is nog altijd om heel Oekraïne op de knieën te krijgen. De hoofdprijs is Kyiv. Dat is altijd de intentie van het Kremlin geweest. Ik kan me voorstellen dat er bij Russische nationalisten bittere teleurstelling gaat heersen als er een wapenstilstand komt.
Voor vrede heb je twee partijen nodig. Als Rusland van geen ophouden weet, dan zijn alle gesprekken bij voorbaat zinloos. Bovendien gaat ook Zelensky niet zomaar akkoord met een vredesbepaling.”
