Van der Burg komt met snelrecht en straatverboden voor lastpakken naar Ter Apel en Nieuw-Weerdinge

De staatssecretaris komt woensdag later in de middag naar Ter Apel en Nieuw-Weerdinge, zei hij eerder op de middag in een asieldebat in de Tweede Kamer in Den Haag. Hij hoopt met de burgemeesters van Emmen en Westerwolde en vertegenwoordigers van de Groningse politie en de hoofdofficier van Justitie te praten over het harder aanpakken van ‘veiligelanders’ die overlast veroorzaken. Daarna praat hij met bewoners van Nieuw-Weerdinge, waar een soort burgerwacht is opgericht tegen de overlastgevers.

In de Tweede Kamer leven onder partijen van rechts tot links grote zorgen over het groeiende aantal diefstallen, straatoverlast, inbraken en intimidaties in Ter Apel en omgeving door een groep jonge mannen die weinig kans maakt op een verblijfsvergunning maar toch in het asielzoekerscentrum verblijft.

Van der Burg heeft beloofd dat per 1 juli een speciale locatie wordt geopend in Ter Apel waar deze groep verplicht moet blijven om beschikbaar te zijn voor behandeling van hun aanvraag, de PBL, Proces Beschikbaarheids Locatie. Hij zei te hopen dat 1 juli gaat lukken maar later op de dag in Nieuw-Weerdinge bleek het toch een paar dagen later te worden.

,,Er ligt een ontiegelijke last op Westerwolde’’, zei Van der Burg in het kamerdebat. ,,Die gemeente heeft uiteindelijk gezegd ‘dan doen wij het wel’ omdat alle andere gemeenten in het land niet willen. Hulde daarvoor.’’

Er is in Ter Apel volgens de bewindsman een ‘overconcentratie’ van veiligelanders. Hij en verschillende Kamerleden hadden geen goed woord over voor deze overlastgevende ,,idioten’’.

Het lukt alleen niet goed om ze aan te pakken omdat er een tekort is aan politie. Bovendien zijn de vergrijpen die ze plegen niet ernstig genoeg om ze in de cel te zetten. Voor winkeldiefstallen en intimidatie geldt landelijk voor iedereen in het land de zogenoemde reprimande-regel waarbij iemand alleen een waarschuwing krijgt en pas maanden later bij herhaling een oproep krijgt om bij de officier van justitie of rechter te verschijnen.

,,Maar deze groep kijkt niet naar vijf maanden later maar denkt hooguit vijf dagen vooruit’’, zei Van der Burg. ,,Dat schiet dus voor geen meter op’’, vervolgde hij.

Van der Burg hoopt met de burgemeesters en justitie in Groningen afspraken te maken over het opleggen van straatverboden. ,,Als iemand zich dan niet aan een straatverbod houdt, kan je hem wel strafrechtelijk aanpakken.’’

Voor een groep asielzoekers die aangepakt zijn voor overlast is ook de zogenoemde HTL, Handhavings en Toezicht Locatie, in Hoogeveen. Van der Burg gaat daar later deze week weer op bezoek. Voor asielzoekers met psychiatrische aandoeningen en daaraan gekoppelde gedragsproblemen bestaat al langer de locatie Veldzicht in Balkbrug.

De Tweede Kamer is ook bezorgd of er deze zomer niet weer zo veel aanmeldingen komen in Ter Apel dat mensen net als vorig jaar in het gras moeten slapen. Om dat te voorkomen zijn overlooplocaties ingericht. Zo opent vandaag de Expohal in Assen. ,,Het zijn weer vooral locaties in Noord-Nederland’’, zei Van den Burg, die telkens benadrukt dat de opvang niet eerlijk verdeeld is over Nederland.

Daarover zijn verschillende Kamerleden ook bezorgd maar het is nog steeds wachten op de zogenoemde spreidingswet. Het kabinet moet het intern nog eens worden over die wet. Caroline van der Plas van BBB stelde dat er in een conceptversie van die wet staat dat asielzoekers over Nederland verdeeld worden op basis van de oppervlakte van de gemeente. Daardoor zouden er volgens haar weer veel meer vluchtelingen op het platteland opgevangen worden. ,,Drenthe vangt één asielzoeker per 161 inwoners op en Zuid-Holland één op de 1902 inwoners.’’

Dat klopt alleen niet, stelden Ruben Brekelmans van de VVD en even later ook Van der Burg. ,,De spreidingswet is juist bedoeld om de ongelijke verdeling over het land te veranderen.’’ Van der Burg noemde als voorbeeld de rijke gemeente Bloemendaal. ,,Het kan niet zo zijn dat zo’n rijke gemeente advocaten inhuurt en daarmee opvang kan tegenhouden terwijl arme gemeenten het moeten toestaan omdat ze geld nodig hebben.’’

Een probleem bij de crisisnoodopvang is verder dat vrouwen en kinderen nu vaker in slechte tijdelijke huisvesting terecht komen en jonge mannen juist in de beter toegeruste azc’s. Dat komt volgens Van der Burg doordat veel gemeenten eisen stellen aan het soort asielzoekers; ze willen alleen gezinnen en geen alleenstaande mannen. ,,Daardoor krijg je dat vrouwen en kinderen in hallen met stapelbedden komen en dat is precies wat je niet zou moeten willen.’’