Voor de werkkamer van Ben Feringa drommen rond 12 uur tientallen mensen samen. Als de Nobelprijswinnaar de deur opent klinkt een uitzinnig gejoel.
Een studente zwaait met een fles champagne en iedereen verdringt zich om met de prijswinnaar op de foto te gaan. Dat wil de bescheiden hoogleraar chemie zelf ook graag. Want dit is niet alleen een bekroning van zijn eigen wetenschappelijke loopbaan, maar ook ‘een grote erkenning voor mijn team en de universiteit’.
Na 63 jaar heeft de Rijksuniversiteit Groningen weer een Nobelprijswinnaar in zijn gelederen. Feringa is met Frits Zernike (1888-1966) de tweede onderzoeker aan de RUG die is gelauwerd met de grootste wetenschappelijke onderscheiding ter wereld. Hij deelt de Nobelprijs voor de Scheikunde met de Fransman Jean-Pierre Sauvage en de Brit James Fraser Stoddart voor de ontwikkeling van moleculaire machines. Hiermee zijn talloze futuristische toepassingen mogelijk, zoals de afgifte van medicijnen in het lichaam.
,,Dit is fantastisch’’, reageert Feringa, die het heuglijke nieuws nog geen kwartier geleden telefonisch vernam van de Koninklijke Zweedse Academie van Wetenschappen in Stockholm. ,,Ik ben er ontroerd door. Dit is het begin van een nieuw tijdperk voor de chemie, waarin we in staat zijn nanomachines te bouwen. Ik voel me bijzonder vereerd.’’
Speciaal is ook dat Feringa de eerste Drent is die een Nobelprijs wint. ,,Is dat zo? Mocht dat zo zijn, dan ben ik daar erg trots op. Ik ben Drent van geboorte en woon nu ook weer in Drenthe, in Paterswolde. En mijn broer Ruud boert nog steeds op de ouderlijke stee in Barger-Compascuum.’’
De Nobelprijswinnaar wordt in de gang buiten zijn werkkamer niet alleen bejubeld door talloze medewerkers en studenten van de faculteit. Ook het voltallige college van bestuur van de RUG is toegesneld. Na een week vol ontgroeningsperikelen ‘eindelijk weer eens goed nieuws’, reageert voorzitter Sibrand Poppema uitgelaten. ,,Kippenvel. Een droom die waar wordt.’’
Voor rector magnificus Elmer Sterken is de toekenning van de Nobelprijs aan Feringa ‘toch wel een verrassing’. ,,We hadden natuurlijk gehoopt dat Ben ooit een keer in de prijzen zou vallen en dat misschien ook wel stiekem verwacht, maar het is fantastisch als het dan ook daadwerkelijk gebeurt.’’
Het is ook goed nieuws voor de RUG. Poppema: ,,De reputatie van de universiteit van Groningen gaat verder omhoog. Voor de Shanghai ranking, de koning onder de ranglijsten van universiteiten in de wereld, pakt dit zeer goed voor ons uit. In deze ranking tellen ook de Nobelprijzen mee, hoe recenter des te meer. Dit levert de RUG extra punten op.’’
Ook Sterken noemt het ‘geweldig’ voor de uitstraling van de universiteit. ,,Dit geeft enorm veel schwung. We hebben twee boegbeelden, naast Frits Zernike nu ook Ben Feringa. Geheid dat we hier straks – naar voorbeeld van de Zernike Campus – van alles naar hem moeten vernoemen.’’
In het onderzoekslab waar Feringa wordt omringd door blije studenten, denkt hij al aan de toekomst. ,,Deze prijs gaat veel voor de scheikunde betekenen, ook voor de scheikunde in Nederland en in Groningen. Ik ben er bijzonder mee ingenomen dat chemie in Groningen zo op de kaart komt te staan. We gaan hier nog heel mooie dingen doen.’’