Gendarme in Frankrijk. Archieffoto. Foto: PHILIPPE LOPEZ
Of de twee mannen die in Frankrijk zijn opgepakt voor het zeer ernstig verwonden van een politieman in Groningen snel in een Nederlandse cel zitten, hangt er van af in hoeverre ze meewerken.
Direct na het oppakken van de twee verdachten (een 20-jarige man uit Oldambt en een 32-jarige Amerikaan) zaterdagochtend heeft de Nederlandse justitie met een overleveringsverzoek de bureaucratische molen in werking gezet.
Dat houdt in dat de Franse autoriteiten wordt gevraagd de mannen over te dragen aan Nederland, zodat ze hier kunnen worden vastgezet en ondervraagd over hun mogelijke rol bij de steekpartij afgelopen woensdagavond in de Van Houtenlaan in de Groninger wijk Helpman.
In welke plaats het duo is opgepakt vertelt de politie niet; alleen dat het in Noord-Frankrijk was.
Om zo’n procedure tussen landen in de Europese Unie zo kort mogelijk te houden, bestaat sinds 2004 de Overleveringswet. Officieel worden verdachten binnen Europa dus niet uitgeleverd, maar overgeleverd. ,,Desondanks moet er ook altijd nog een nationale procedure worden doorlopen”, zegt Tjalling van der Goot van advocatenkantoor Anker & Anker in Leeuwarden.
Het is vooral de houding van de verdachten zelf die bepalend is voor de snelheid waarmee ze in Nederlandse zullen zijn. Stemmen ze in met een snelle procedure, dan kan het rap gaan. ,,Zo had ik eens een verdachte die was opgepakt in Duitsland, ook voor een ernstig feit”, zegt Van der Goot. ,,Die was binnen drie dagen hier, omdat hij het wel prima vond om snel uitgeleverd te worden. Het kan dus heel snel gaan.”
Maakt een van beide verdachten (of allebei) bezwaar tegen de snelle uitlevering, dan moet een Franse rechter een beslissing nemen. In dat geval kan het maximaal zo’n drie maanden duren voordat ze hier zijn. In welke plaats het duo vast zit, vertelt de politie overigens niet; alleen dat ze in Noord-Frankrijk zijn opgepakt.
Besluit het Openbaar Ministerie (OM) Noord-Nederland de mannen te vervolgen, dan kan het zomaar pas komend najaar of begin volgend jaar worden dat de zaak inhoudelijk voor de rechter komt. Voor die tijd zijn er dan al wel proformazittingen en regiezittingen geweest.
Dat het slachtoffer een agent is maakt uit, zegt Van der Goot. ,,Geweld tegen gezagsdragers wordt door justitie vaak als strafverzwarend gezien”, zegt Van der Goot. ,,Het is altijd de vraag of de rechter daar in meegaat.” Wat Van der Goot weet op basis van de berichtgeving schat hij in dat het OM het zal zien als poging doodslag of poging tot zware mishandeling.
,,Het lijkt een nogal buitenproportionele reactie te zijn geweest. Een heel heftig feit”, zegt Van der Goot over de steekpartij, die volgens de politie gebeurde nadat de agenten het duo wilden controleren omdat het op straat was terwijl de avondklok van kracht was. ,,Maar we kennen het hele verhaal nog niet. Het is heel makkelijk om nu te zeggen: wat een idioot. Maar je moet altijd voorzichtig zijn met je conclusies, zonder kennis van het hele dossier. Dat heb ik in al mijn jaren als advocaat wel geleerd.”
