Elke woensdag geeft Jelte Olthof, universitair docent Amerikanistiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, commentaar op de politiek van de Amerikaanse president Donald Trump. Vandaag aflevering 2.
„Met een nipte meerderheid is de Big Beautiful Bill van Donald Trump aangenomen in het Amerikaanse Congres. Het is het eerste belangrijke wetsvoorstel dat hij heeft ingediend. Tot nu toe regeert hij vooral per decreet. Vanaf 20 januari heeft hij daar zijn favoriete manier van besturen van gemaakt. Voordeel is dat hij daar hij geen toestemming van het Congres voor nodig heeft. Dat bespaart hem veel tijd en discussie.
Hij is niet de enige Amerikaanse president die zo werkt. Velen gingen hem voor. Maar met elke president neemt het gebruik van zogeheten executive orders toe. Trump is inmiddels wel recordhouder. Het is een autoritaire manier van regeren. Via decreten weet hij op simpele wijze de besluiten van zijn voorganger Biden teniet te doen.
‘Trump heeft veel druk op zijn partij uitgeoefend’
Wetten zijn duurzamer, die kun je niet in een handomdraai uitwissen. De Big Beautiful Bill is een onbeschaamde poging om de belastingvoordelen van rijke Amerikanen te verlengen. Verder heeft hij extra veel geld vrijgemaakt voor defensie en de anti-immigratiedienst.
Dat moet natuurlijk wel betaald worden. Daarvoor worden veel subsidies afgeschaft of gekort, zoals de medische verzekering Medicaid en een voedselbank waar nogal wat Amerikanen afhankelijk van zijn. Daar zijn veel doorsnee burgers geen voorstander van, maar Trump heeft veel druk op zijn partij uitgeoefend om deze wet erdoorheen te jassen.
‘De wet is een uitwas van korte termijn regeren’
Misschien kunnen we de wet beter de Big Beautiful Blunder noemen, omdat deze een uitwas is van kortetermijnregeren. Het is fijn voor dat deel van zijn aanhang dat hecht aan belastingvoordelen. Maar het gaat een enorme impact hebben op de schatkist. Er is berekend dat invoering ervan 3 biljoen dollar zal kosten. De vraag is hoe Amerika dit op de lange termijn gaat bekostigen.
Dat heeft zijn voormalige vriend Elon Musk ook geroken. Hij heeft nog maar weinig vertrouwen in Trump en heeft een eigen politieke partij opgericht, de American Party. Het is ontzettend moeilijk om in Amerika een derde partij te positioneren naast de Democraten en de Republikeinen. Maar de marges tussen de twee grote partijen in het Congres zijn zo klein dat het niet is uitgesloten dat Musk bij de eerstvolgende tussentijdse verkiezingen toch een rol van betekenis kan spelen.”