De kassabonnetjes in Gieten (l) en Bunde. Beeld: DVHN
De prijzen stijgen met de dag. Dat is in onze buurlanden natuurlijk niet anders, maar wie dichtbij de grens woont weet dat een ritje naar Duitsland kan lonen. Is dat nog steeds zo met de huidige benzineprijzen? En wat scheelt het eigenlijk?
Alle nummerborden zijn Nederlands. Voor de Drive-in Tankshop in het Duitse grensplaatsje Bunde wachten de auto’s dinsdagmiddag in twee rijen van drie. Benzine voor 2.08 euro, dat vind je niet meer in Nederland.
,,Ik zag het staan en dacht: zo!’’ Hettie de Vries uit Oostwold wacht in de rij. Ze komt regelmatig in Bunde, doet boodschappen en gooit de tank vol. Duitsland blijft goedkoper dan Nederland, maar het verschil wordt volgens De Vries kleiner. ,,Op deze manier kan het ook al niet meer uit om hiernaartoe te rijden. Eerder scheelde het soms wel 40 of 50 cent per liter.’’
Nederlanders uit de grensstreken doen het al jaren: tanken en boodschappen halen in Duitsland. Neemt de aantrekkingskracht van het buurland toe nu overal de prijzen stijgen, verder versneld door de oorlog in Oekraïne? nam de proef op de som. En sprak met Nederlanders die precies weten waar ze voor komen.
Kan het uit om te tanken en boodschappen te doen in Duitsland?
Verslaggevers Maaike Borst en Marieke Kwak namen de proef op de som. Om goed te kunnen vergelijken gaan ze naar twee winkels van dezelfde keten: de Lidl. Borst in het Duitse Bunde, Kwak in het Drentse Gieten. Hun boodschappenlijstjes zijn identiek - en bevatten géén tabak of sterke drank, producten die in Duitsland aanzienlijk goedkoper zijn.
Bij het vergelijken van de prijzen blijkt dat de Duitse Lidl voor de meeste producten goedkoper is. Cola, wijn en kaas bijvoorbeeld, en ook de aardbeien, zalmfilet en toiletpapier. Maar de koffie, tomaten en bloemkool zijn in Bunde bijvoorbeeld juist weer duurder. Je moet weten wat je koopt, zeiden de ervaren Nederlandse shoppers in Bunde al.
Als het om deze lading boodschappen gaat, is het Nederlandse vrachtje zo’n 6 procent duurder: 54,86 euro om 51,66. Niet meegerekend: het extra FFP2-masker dat Borst moest kopen omdat ze het verkeerde mondkapje ophad in de Lidl. Kosten: 0,45 cent.
Of het uiteindelijk loont om naar Duitsland te gaan, hangt vanzelfsprekend af van wat je koopt en hoever je ervoor moet rijden. De benzineprijs was bij de Duitse pomp waar Borst dinsdagmiddag tankte 2,08 euro per liter. Kwak tankte toen in Gieten eenzelfde hoeveelheid voor 2,26 euro per liter.
,,Wijn’’, zegt De Vries. ,,Dat scheelt zo twee, drie euro per fles. Ik haal altijd mijn chardonnay bij de Lidl.”
‘Shag kost in Nederland 15 euro’
Winschoter Karel Hesselink komt ook voor alcoholische dranken. ,,En tabak. Een pak shag kost in Nederland 15 euro, hier betaal ik 6,75.’’ Dat kan snel uit. Voor de andere boodschappen moet je net even weten wat je moet hebben. ,,Kattenvoer bijvoorbeeld’’, zegt Hesselink. ,,Maar voor de koffie komen de Duitsers juist weer bij ons.’’
Louis Huizenga komt uit de stad Groningen. Dat zijn al behoorlijk wat dure kilometers. Toch is het de moeite waard om een keer in de twee weken deze kant uit te rijden, zegt hij, terwijl hij een paar dozen wijn inlaadt. ,,En we halen hier medicijnen voor mijn vrouw. Dat scheelt aanzienlijk.’’
Voor de tabak komen de Nederlanders zelfs uit Friesland („al wordt het nu met dat Julianaplein wel echt lastig”), op de parkeerplaats van de Lidl laadt een stad-Gronings stel pakken vol frisdrank in („limonade is hier goedkoper, en je kunt even benzine laaien hè”) en ook in de supermarkt klinkt het Nederlands overal.
Op de centen letten
Dat is al jaren zo. Nu de koopkracht ongekend hard naar beneden gaat, zullen meer Nederlanders echt op de centen moeten letten. Tabak en een fles wijn halen in Duitsland scheelt veel, bij de andere boodschappen zijn de verschillen kleiner. Een kar vol met willekeurige dagelijkse producten bij de Lidl kost in Duitsland een paar euro minder dan in Nederland (zie onder). Als je daarvoor de snelweg op moet is de winst snel verdampt, tenzij de benzineprijs compenseert.
Maar die stijgt ook in Duitsland snel. Terwijl Hettie de Vries in de rij staat, verspringt het bord van de Drive-In Tankshop van 2,079 naar 2,139 voor een liter E10.
,,Het is niet leuk meer’’, verzucht De Vries. ,,En dan hebben wij het nog goed, hoor.’’
Waarom is de koffie in Nederland goedkoper en waarom is de brandstof dat in Duitsland?
Dat in Nederland de brandstof duurder is dan in Duitsland, heeft vooral te maken met de hogere accijnzen en btw die ons land heft. De prijzen in Duitsland zijn de afgelopen tijd wél flink gestegen, door de hogere olieprijs. Dat die zo oploopt heeft te maken met de oorlog in Oekraïne en het economisch herstel na de coronacrisis. Ook in Duitsland is de tijd dat je onder de 2 euro een liter benzine kon tanken voorbij.
Dat koffie juist duurder is bij onze oosterburen, ligt ook aan accijnzen. Duitsland heft een extra ‘belasting’ op koffie, de zogeheten , omdat zij dit als een luxeproduct ziet. Al sinds de negentiende eeuw is de Duitse heffing op koffie een belangrijke bron van inkomsten voor de Duitse schatkist. De Duitse belastingbetaler maakt met het kopen van koffie meer dan 1 miljard euro per jaar over aan het ministerie van Financiën.
