Staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw, D66) spreekt over een ‘bijzondere dag’ en een ‘belangrijk moment voor Nederland’ nu het besluit is genomen om de gaswinning in Groningen nog dit jaar te stoppen. ,,Ik moet toch wel even denken aan de mensen van de Groninger Bodem Beweging, die zo lang hebben gevochten voor dit moment.”
Het is nog maar anderhalf jaar geleden dat Hans Vijlbrief aantrad als staatssecretaris van Mijnbouw, verantwoordelijk voor de gaswinning- en aardbevingsproblematiek in Groningen. Een loeizware baan. Daar was iedereen het over eens. En hij zou dan ook nog wel eens het offerlam van het kabinet kunnen zijn, vanwege de parlementaire enquête gaswinning Groningen.
En nu, vrijdag 23 juni 2023, kan Vijlbrief aankondigen dat de gaskraan van Groningen, volgens hem de bron van veel ellende voor Groningen en Noord-Drenthe, binnenkort zal sluiten. We spraken Vijlbrief kort over dit historische moment.
Dit is een belangrijke dag met een besluit met veel impact. Hoe werd u wakker vanochtend?
,,Het is inderdaad wel een bijzondere dag, ja. Dat realiseer ik mij heel goed. Zal ik het eerlijk zeggen? Ik werd een beetje verkouden wakker naast mijn vrouw.” Even lacht Vijlbrief. Om opgetogen, maar serieus verder te praten: ,,Het voelt als een afsluiting van een intensieve periode.”
Er verandert natuurlijk eigenlijk niet heel erg veel, de gaskraan was al vrijwel helemaal dicht. Maar tegelijkertijd is het zo’n belangrijk moment, vindt u ook niet?
,,Zeg dat wel. Het is na de parlementaire enquête gaswinning ook wel iets waar je op stuurt. Gaswinning is gewoon de bron van de ellende voor veel aardbevingsgedupeerden. En met mijn voorstel om het te doen en dit kabinetsbesluit sluiten we na, op de kop af 60 jaar, een periode af. Ik hoop echt dat de inwoners van Groningen tegen elkaar kunnen zeggen: oké, er verandert nu echt iets wezenlijks. En dat is belangrijk voor het herstel van vertrouwen. En natuurlijk, de aardbevingen zullen nog een tijd door blijven gaan. Maar de keuze om er iets aan te doen... Ja, dat betekent wel iets. We gaan echt naar nul.”
Belangrijk nieuws voor Groningen. Maar ook voor Nederland toch?
,,Een heel belangrijk moment voor Nederland. We zijn vanaf de vondst van het gas in Groningen zo gewend geraakt aan het idee van gas. Het heeft ons veel gebracht. Als land. Er is ook heel lang gedacht: ‘We hebben altijd Groningen nog’. Ja, dit besluit is heel groot. En het is geen grote zware discussie geweest in de ministerraad. Iedereen wilde dit.”
Gaat u nog iets bijzonders doen?
,,Nee, niet vandaag. Ik denk nog wel na over een symbolisch moment om dit echt af te sluiten. Misschien 1 oktober. Of volgend jaar oktober. Daar komen we nog op terug.”
U bent natuurlijk veelvuldig in Groningen geweest de afgelopen periode. Aan wie dacht u eigenlijk toen u dit besluit nam?
,,Aan de maatschappelijke organisaties. En dan vooral aan de Groninger Bodem Beweging. Coert Fossen (voorzitter, red.) en zijn collega’s. Mensen die zo lang hebben gevochten voor hun recht. Zo lang hebben toegewerkt naar het moment dat we de gaskraan naar nul zouden draaien.” Even houdt Vijlbrief stil. ,,En ook wel aan al die mensen die bij mij zijn langs geweest. Die bijna allemaal zeiden: het is zo belangrijk om te stoppen met de gaswinning. Ja, ook voor hen. Juist voor hen.”
