Ahmed en Julia op festival Noorderzon in Groningen. 'We willen ons leven samen opbouwen'
Tenminste twee derdelanders houden na maandag recht op bescherming in Nederland totdat uitspraak is gedaan in hun bezwaar tegen het besluit van de staatssecretaris dat zij het land moeten verlaten of asiel aanvragen. Dat heeft de rechtbank Noord-Nederland vrijdag geoordeeld.
Derdelanders zijn mensen die vanuit Oekraïne naar Nederland zijn gekomen maar niet de Oekraïense nationaliteit hadden. Tot 4 september vielen zij onder dezelfde bescherming als Oekraïners, maar staatssecretaris Eric van der Burg heeft besloten dat zij daar voortaan geen gebruik meer van kunnen maken.
Meerdere derdelanders hebben bij de rechter bezwaar gemaakt tegen deze beslissing. Een van hen is de Sudanees Ahmed Abdallah (29) die met zijn Oekraïense vrouw in Groningen woont en werkt. Door de beslissing van de staatssecretaris zou hij niet meer bij zijn vrouw kunnen wonen, naar een asielzoekerscentrum moeten verhuizen en zijn werk als receptionist in het Bastion Hotel opgeven. ,,We kunnen niet naar Sudan, we kunnen niet naar Kyiv. We willen onze toekomst samen opbouwen, maar we zitten klem.”
De advocaat van Ahmed, Berber Swart, is in beroep gegaan tegen de beslissing. Tot Ahmeds grote opluchting oordeelde de Vreemdelingenkamer van de Rechtbank Noord-Nederland vrijdag dat hij gebruik mag blijven maken van de tijdelijke bescherming totdat er een besluit genomen is in die zaak. Hij hoeft dus in ieder geval niet maandag hals over kop te vertrekken.
Datzelfde geldt voor een Nigeriaanse vrouw die ook in beroep is gegaan tegen het besluit van de staatssecretaris. Dat maakte de rechtbank Noord-Nederland vrijdag zelf bekend. De rechtbank Noord-Nederland, die deze maand piketdienst heeft voor vreemdelingenzaken, laat weten dat er op dit moment een ‘groot aantal’ beroepen en verzoeken liggen in vergelijkbare zaken.
Ahmed en Julia. Foto: eigen foto
‘Als iemand eenmaal bescherming geniet, kun je dat niet zomaar intrekken’
Volgens advocaat Berber Swart is de uitspraak van de rechtbank bijzonder. ,,In Roermond is ook al een vergelijkbare uitspraak gedaan, dus ik verwacht dat er meer volgen. Wat de staatssecretaris doet, kan eigenlijk niet. Als iemand eenmaal onder die Richtlijn Tijdelijke Bescherming valt, kun je dat niet zomaar weer intrekken. Je kunt wel nieuwe mensen die binnenkomen niet meer toelaten, maar dit niet. Al die mensen zitten in onzekerheid, werkgevers weten niet waar ze aan toe zijn.”
Ahmed Abdallah kreeg de tijdelijke bescherming omdat hij is getrouwd met de Oekraïense Julia Kovalkovska. Zij ontmoetten elkaar toen hij medicijnen studeerde in Oekraïne. Zelf vertrok hij al voor de oorlog in Oekraïne naar Nederland, waar hij een afgewezen asielaanvraag deed. Zijn verloofde Julia vluchtte wel vanwege de oorlog. Ze trouwden afgelopen december in Nederland.
Ahmed en Julia werken allebei in het Bastion Hotel, en wonen samen in Groningen. Ze willen een toekomst opbouwen, Ahmed doet binnenkort de AKV-toets voor artsen die in Nederland willen werken. Sinds hij hoorde dat hij vanaf 4 september geen recht meer zou hebben om hier te wonen en te werken, heeft hij geprobeerd de beslissing aan te vechten. ,,Ik heb de IND een brief gestuurd”, zegt hij. ,,Ik leef met mijn vrouw, schreef ik. Heb mededogen met ons.”
De Immigratie- en Nationalisatiedienst (IND) hield vast aan het oordeel. Ahmed moest Nederland verlaten of kan asiel aanvragen, net als alle 2900 ‘derdelanders’ die vanuit Oekraïne naar Nederland zijn gekomen maar niet de Oekraïense nationaliteit hebben. ,,Nu er weer oorlog is uitgebroken in Sudan, zou ik misschien wel asiel kunnen krijgen”, zegt Ahmed met een cynisch lachje. ,,Alleen heeft de IND besloten voorlopig geen asielverzoeken van Sudanezen in behandeling te nemen. Ik weet wat een hel het wachten in een azc is. Ik kan mijn vrouw niet meenemen naar een azc.”
Het stopzetten van de regeling voor derdelanders leidt tot allerlei problemen. Gemeenten willen snel duidelijkheid van de staatssecretaris. De vrees is dat ze in de illegaliteit belanden, of dat ze allemaal tegelijk asiel gaan aanvragen terwijl er geen plek is in de opvang en de IND het werk nu al niet aankan. Het kan ook leiden tot persoonlijke drama’s, zoals bij Ahmed en Julia.
Het besluit van de Rechtbank Noord-Nederland geeft Ahmed en Julia voorlopig respijt. Maar de onzekerheid blijft. ,,Ik hou hoop”, zegt Ahmed. ,,Ik ben bijna dertig. Ik wil mijn leven beginnen. ”