De band The Blind Roofers verzorgt in 2015 de muzikale omlijsting in de eerste nachttrein van NS van Groningen naar de Randstad. Foto: Siese Veenstra
De Arriva nachttrein van Groningen naar Schiphol, die in januari in de nacht van vrijdag op zaterdag gaat rijden, krijgt een vast tarief van 10 euro voor alle instappers. Het maakt niet uit hoe lang je erin zit.
Dat heeft Arriva vrijdag bekendgemaakt. De trein is in meerdere opzichten uniek. Niet alleen vanwege het vaste tarief, maar ook omdat je vooraf een kaartje moet kopen via de Glimble-app van het bedrijf.
Open toegang
Het meest uitzonderlijke van de trein zit ‘m in de organisatie: nachttrein is de eerste commerciële reizigerstrein die een vervoerder in Nederland op eigen initiatief en voor eigen kosten laat rijden op het hoofdspoor waar een ander bedrijf (NS) een concessie voor heeft. Dat gebeurt volgens de Europese ‘open toegang’ regels tot het spoor.
NS gebruikt het hoofdspoor naar Groningen niet voor nachttreinen en daarom kreeg Arriva van de Autoriteit Commerciële Markten toestemming voor het initiatief.
Januari
Vanwege de spoorstremming bij Lelystad, gaat de nachttrein waarschijnlijk pas in januari rijden en niet al met ingang van de nieuwe dienstregeling op 16 december, zoals de bedoeling was. Volgens Arriva gaat er dan wel een soortgelijke nachttrein rijden tussen Maastricht en Schiphol.
De nachttrein vertrekt in Groningen om 01.48 uur, rijdt via Assen, Zwolle, Lelystad, Almere en Amsterdam Zuid en arriveert om 03.50 uur op Schiphol. Daar vertrekt de trein weer om 05.07 (terugkeer Groningen 07.17 uur). Het bedrijf gaat de elektrische Spurt-treinen (van de lijn Emmen-Zwolle) gebruiken of de nieuwe WINK-treinen uit Groningen.
Vliegreizen
Arriva hoopt op vroege vliegreizigers en uitgaanspubliek en zegt dat de trein ten minste een vol jaar blijft rijden. Volgens een woordvoerder van het bedrijf spelen de personeelstekorten waar treinreizigers veel last van hebben, de ene nachttrein geen parten.
,,We kijken hoe het gaat, doen veel ervaring op en hopen dat ons initiatief aanslaat bij veel reizigers’’, zegt Nikkie Smit van Arriva. Bij succes wil het ook in andere nachten rijden (als er geen werkzaamheden zijn).
NS kreeg vanaf eind 2015 268.000 euro subsidie van de provincies Groningen en Drenthe en de stad Groningen voor een proef van twee jaar. Politiek Groningen vroeg toen al zeker tien jaar om een nachttrein. NS reed eerder in de nacht (aansluitend op de late avondtreinen) en stopte ook op tussenliggende stations, maar vond dat er te weinig reizigers op afkwamen en stopte er weer mee.
Concessie
Arriva vindt dat de Nederlandse overheid veel meer spoor moet openstellen voor zulke initiatieven. De definitieve aankondiging van de nachttrein komt daarom niet toevallig vlak voor een discussie in de Tweede Kamer over het hoofdspoor, volgende week. Dan gaat het onder meer over de vraag of concessie voor het hoofdspoor automatisch weer in handen van NS moet komen. Europa heeft daar zware kritiek op.
Of er plannen zijn voor meer combinaties met het hoofdspoor, bijvoorbeeld in het Noorden, wil Arriva uit concurrentieoverwegingen niet zeggen. ,,We moeten eerst maar eens een succes zien te maken van deze nachttrein.’’