Wethouders Eelco Eikenaar (SP) en Mirjam Wijnja (GroenLinks) DVHN
Het Groninger gemeentebestuur wil zo snel mogelijk inwoners met een laag inkomen helpen in financieel zware tijden. De coalitie heeft 14,1 miljoen euro bijeengeschraapt. De raad vergadert hier woensdag over.
De extra financiële hulp sluit zo veel mogelijk aan bij bestaande regelingen, om bureaucratische rompslomp te vermijden. Zo wordt onder meer de eenmalige energietoeslag verhoogd en komen er meer inwoners voor in aanmerking.
Zo veel mogelijk geld moet zo snel mogelijk daadwerkelijk bij de mensen terecht komen. Het college wil dat de maatregelen vanaf begin november worden uitgevoerd, de coalitie in de gemeenteraad heeft nog meer haast en wil nog voor de herfstvakantie (volgende week) beginnen. Sowieso moet worden voorkomen dat mensen de komende winter het hoofd niet meer boven water kunnen houden. Een bedrag van zes ton wordt gereserveerd voor extra personeel, bij de gemeente of samenwerkingspartners, om alle hulp daadwerkelijk te kunnen bieden.
Voor studenten komt mogelijk later dit jaar nog 3 miljoen euro extra beschikbaar. De voltallige oppositie is daar verbaasd over en had steun voor studenten al in het pakket van 14,1 miljoen verwacht.
‘Vooralsnog is dit wat het is’
,,Er zit geen einddatum aan deze hulp. Maar wat betreft het geld is het vooralsnog wat het is’’, zegt GroenLinks-wethouder Mirjam Wijnja (financiën).
De eenmalige energietoeslag voor mensen met inkomens tot 120 procent van het sociaal minimum wordt met 200 euro verhoogd naar 1500 euro. Mensen met een inkomen tussen de 120 en 140 procent van het sociaal minimum komen met deze hulpmaatregel ook in beeld, zij kunnen 600 euro toeslag krijgen. Mensen die vanwege noodzakelijke medische hulp (beademingsapparatuur bijvoorbeeld) thuis een flinke energierekening voor de kiezen krijgen, kunnen eveneens een energietoeslag aanvragen. Voor kinderen van gezinnen met een laag inkomen moet een speelgoed- en kledingbon komen.
Een deel van het geld moet ook gaan naar buurthuizen, verenigingen, sportclubs, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Die maatregelen zijn nog in ontwikkeling.
‘Vaak melden mensen zich te laat’
De gemeente wil zich de komende jaren sowieso inzetten om (financiële) problemen eerder in beeld te hebben. Voor deze hulpmaatregelen roept SP-wethouder Eelco Eikenaar (inkomen en schulden) inwoners op om zich vooral niet te laten remmen door schaamte. ,,We weten dat er nu mensen in problemen komen die niet gewend zijn om in financiële problemen te komen. En vaak melden ze zich dan te laat.’’
De gemeente heeft niet de illusie dat die 14,1 miljoen voor iedereen een oplossing is. Eikenaar: ,,Wat we doen is een poging wagen om de structurele ongelijkheid die door de crisis schrijnend naar boven komt incidenteel te repareren. Structureel kun je dit probleem alleen op te lossen door aan inkomenspolitiek te doen. Via belastingen enzo. Dat moet in Den Haag gebeuren.’’
In de regio, maar ook in de rest van het land, ontstaat wel ongelijkheid. Niet elke gemeente is financieel in staat om noodhulpplannen te smeden. ,,Dat kun je andere gemeenten niet aanrekenen’’, zegt Eikenaar. ,,Tegelijkertijd is het geen reden voor ons om dit niet te doen. Maar het is meer dan rot voor inwoners van gemeenten waar geen extra hulp kan worden geboden.’’
Andere gemeenten hebben minder financiële ruimte
In de Ommelanden kunnen lokale overheden zich financieel niet zo ver strekken als de gemeente Groningen.
Midden-Groningen is financieel niet in staat de energietoeslag voor mensen met de laagste inkomens te verhogen van 1300 naar 1500 euro. Om maar te zwijgen over een bijdrage van 600 euro voor de lage middeninkomens. ,,Wel onderzoeken we de mogelijkheden voor een noodfonds voor MKB-bedrijven’‘, zegt wethouder Markus Ploeger. ,,Ook voor dorpshuizen en sportclubs ligt geld klaar. We willen niet dat er verenigingen naar de knoppen gaan.’‘
‘Het liep storm’
Oldambt houdt het bij de 1300 euro voor de laagste inkomens. ,,Naar steun aan dorpshuizen en verenigingen wordt gekeken. Zover zijn we nog niet.’‘, zegt wethouder Erich Wünker. Burgemeester Jaap Kuin van Pekela zegt dat zijn gemeente de 1300 euro energietoeslag niet pas rond de kerstdagen, maar zo snel mogelijk uitkeert. ,,De raad heeft dat besloten. We hebben de regeling opengezet. Het liep storm. De formulieren waren zo weg. De kopieermachine draaide op volle toeren.’‘
Kuin zegt dat Pekela geen 600 euro heeft om de lage middeninkomens te stutten en te steunen. ,,Dat zouden we graag willen maar onze zakken zijn niet zo diep als die van de gemeente Groningen. Terwijl de sociale problematiek hier misschien wel groter is. Wij zijn afhankelijk van wat het Rijk ons geeft via het gemeentefonds. We hebben geen inkomsten uit bijvoorbeeld parkeerbelasting.’‘
‘Gericht hulp bieden’
Als kleine gemeente heeft Pekela niet veel verenigingen en dorpshuizen, aldus Kuin. ,,Dat is een voordeel. We hoeven geen regeling op te tuigen, maar kunnen heel gericht hulp bieden. We hebben nog net twee ton voor bijzondere bijstand voor ondernemers.’‘