Ga je in Groningen toch minder betalen naarmate je minder weggooit? De gemeenteraad heeft het (alweer) over Diftar. Zo zat de afvalkwestie in elkaar en dit kun je verwachten
Klikobezitters laten betalen per kilo restafval, en flatbewoners per keer dat ze een zak in de container gooien. Juridisch gezien mag de gemeente Groningen dat doen. De vraag is: wil ze dat? De gemeenteraad gaat opnieuw over het omstreden ‘diftar’ in gesprek.
Diftar, wat was dat ook alweer?
Diftar staat voor gedifferentieerd tarief. Het is een afvalinzamelsysteem waarbij scheiden en recyclen loont. Het bedrag dat je betaalt aan afvalstoffenheffing, hangt af van hoeveel restvuil je weggooit: hoe meer, hoe duurder. Wie groenteschillen, glas, karton en plastic allemaal in dezelfde grijze zak kiepert, betaalt meer dan iemand die verschillende soorten afval gescheiden aanbiedt.
Groningen werkt nu met vaste tarieven voor de afvalstoffenheffing, die bepaald worden door huishoudengrootte. Hoeveel je weggooit, heeft geen invloed op de prijs. Maar de gemeente onderzoekt al een aantal jaar of ze op een diftarsysteem kan overstappen, om zo te zorgen voor minder afval.
Waarom is dat zo ingewikkeld?
Omdat diftar fanatieke voorstanders en minstens even felle tegenstanders kent. Toen Haren nog niet bij de gemeente Groningen hoorde, betaalden bewoners per kilo weggegooid restafval en daar waren ze erg blij mee. Inwoners van de ‘oude’ gemeente Groningen blijven juist liever bij het systeem met vaste tarieven, blijkt uit enquêtes over het onderwerp.
De grootste partij in de gemeenteraad, GroenLinks, wil dolgraag diftar invoeren en coalitiepartner D66 voelt er ook wel voor. Maar omdat de andere twee coalitiepartijen - PvdA en ChristenUnie - ertegen zijn, moest GroenLinks naar andere medestanders op zoek. Vorig jaar september leken die gevonden in de Partij voor de Dieren en de VVD.
Op het laatste moment viel de meerderheid toch weg. De VVD wilde alleen steun geven aan een diftarsysteem waarbij je betaalt op basis van het gewicht van je afval - het oude Harense systeem, met andere woorden. Maar in het voorstel van GroenLinks-wethouder Glimina Chakor ging het om het aantal vuilniszakken dat je weggooit of het aantal keer dat je de kliko bij de weg zet.
Dus toen was het einde verhaal voor diftar?
Niet helemaal. In september sprak de gemeenteraad af om nog een onderzoek te laten doen. De vraag was: is het juridisch mogelijk dat een deel van de gemeente afvalstoffenheffing betaalt per kilo, en een ander deel per weggegooide zak? Het onderzoek is klaar en het antwoord op die vraag is ‘ja’.
Dat lost een groot financieel probleem op. Het is relatief goedkoop om diftar per kilo in te voeren in de gebieden waar iedereen een eigen minicontainer heeft. Dan hoeven er alleen 11 gemeentelijke vuilniswagens uitgerust te worden met weegapparatuur. Weegschalen inbouwen in alle ondergrondse containers van de stad zou veel duurder en ingewikkelder worden.
Wethouder Chakor en de VVD kunnen zo allebei hun zin krijgen: diftar op gewicht in Haren en de andere buitenwijken, diftar op frequentie in wijken met ondergrondse containers.
Krijgt Groningen dan toch diftar?
De kans is in elk geval wat groter geworden. Als de gemeenteraad er net zo over denkt als vorig jaar september, hebben de voorstanders een meerderheid. Met alle technische aanpassingen die nodig zijn, kan Groningen dan op z’n vroegst per 2023 diftar invoeren.
Maar de tegenstanders kunnen nog een laatste troef spelen. Het is sinds vorig jaar mogelijk om een lokaal referendum te organiseren in de gemeente Groningen. Als er over diftar zo’n volksraadpleging komt, stemt waarschijnlijk een grote meerderheid van de Groningers tegen - tot nu toe is dat immers ook de tendens in bewonersonderzoeken.
Om een referendum te kunnen organiseren over een bepaald onderwerp, is wel een meerderheid van de gemeenteraad nodig. Team Diftar kan het in theorie dus tegenhouden. Daarmee roepen de partijen waarschijnlijk wel het verwijt over zich af dat ze niet naar hun eigen inwoners willen luisteren.
