GRUNN: Pioniers in de Provincie. Beetje Carcassonne, beetje Catan, helemaal Groningen | bordspelrecensie ★★★★☆

Een lang en kaarsrecht stuk veengrond met een paar plaggenhutjes, meer melkfabrieken dan de tegenstander en een zo’n groot mogelijke graanrepubliek: dat de beste pionier moge winnen. We spelen het nieuwe bordspel GRUNN: Pioniers in de Provincie. Gefinancierd met geld uit het Nationaal Programma Groningen op aanvraag van Stichting Museum aan de A.

Dus naast dat het leuk moet zijn, is de verwachting ook dat we er nog iets van opsteken. De spelregels beginnen waarschijnlijk niet voor niets met de vraag: ‘Hoe komt het dat het landschap in Groningen eruitziet zoals het er nu uitziet?’.

GRUNN is een uitgebreid bordspel. In de doos zitten landschapstegels (87), actiekaarten (stuk of 40), gebouwen in vijf verschillende vormen en kleuren, waterwegen, muntstukken en een notitieblokje om aan het einde de scores op te tellen. Daarom verwacht ik in eerste instantie best een ingewikkeld spel met potjes die lang duren. Maar dat blijkt reuze mee te vallen. Het boekje met de spelregels is dun en tijdens een beurt voer je maar een paar handelingen uit.

Tegenspeelster en ik beginnen met een klein gebied van 4 tegels. Haar landschap is vooral Dollardgebied, dat van mij veen. Tussen ons in ligt een veiling met andere landschapstegels en actiekaarten. Het doel is om de juiste tegels te kopen op de veiling en daarmee de meest winstgevende provincie te maken.

Geld verdienen gaat door middel van de actiekaarten waarmee we onze gebieden kunnen ontginnen. Dat proces levert dukaten op. Met die muntstukken kunnen we gebouwen bouwen op het ontgonnen gebied. Tegenspeelster: „Toch een fijn gevoel dat ik nu een huis kan kopen.”

In mijn gedroomde provincie zag ik een lange horizontale strook veengebied, daarboven een klein bos, waddengebied in het noorden en in het oosten een mooie grote graanrepubliek. Dat droombeeld viel een beetje in duigen toen de Dollardgebieden op de veiling opdroogden. En doordat na het ontginnen van mijn Waddengebied de schattige zeehondjes en de kustlijn plaatsmaakten voor strakke grasvelden met koeien en melkfabrieken. Nog een les: met een bewerkt landschap verdien je meer, maar een bos met een hert ziet er toch echt mooier uit dan een stapel omgehakte bomen.

Gedurende het spel doe je vooral je eigen ding. Elkaar in de weg zitten kan, maar je moet elke beurt de tegel die je kiest aanleggen. Een tegel voor iemands neus wegkapen als je er zelf eigenlijk weinig mee kan, voelt daarom niet geweldig. Het spel gaat daardoor tot het einde gelijk op. De beslissing valt in de laatste ronde, als ik zie hoe een klavertje vier (waarde: vier dukaten) voor mijn neus verdwijnt. Daarom heb ik te weinig geld om een kerk te bouwen op mijn wierde. Zonde. Ik had er net zo’n mooie waterweg omheen gelegd.

GRUNN is een leuk, vlot, eenvoudig en leerzaam spel over de provincie. Ik denk dat het niet veel onderdoet voor een spel als Carcassonne. Dat is iets om trots op te zijn. Duidelijk is wel dat GRUNN een bordspel is voor met name jongere spelers en families. Voor een ouder spelletjespubliek zijn er denk ik net te weinig manieren om de tegenstanders dwars te zitten en echt slimme keuzes te maken.

Voor wie denkt dat het misschien wat eentonig wordt: bij de 31 musea waar je het spel kunt spelen, kun je speciale scenariokaarten verzamelen. Die veranderen de regels net een klein beetje waardoor je jouw strategie moet aanpassen. Op die manier kun je zelf genoeg variatie in het spel houden. Je kunt zelfs meerdere scenariokaarten combineren. Ben je bijvoorbeeld bij het Museum Wierdenland in Ezinge geweest? Dan krijg je een scenariokaart waarbij je tijdens het spel ook mag betalen om extra tegels te ontginnen.

Mijn tip: een scenariokaart waarmee je extra punten of dukaten krijg voor niet-ontgonnen landschappen in jouw Groningen. Zodat ik een provincie vol zeehonden, herten en koeten kan maken.