Het Amsterdamse olie- en gasbedrijf ONE-Dyas krijgt geen toestemming om negentien kilometer ten noorden van Schiermonnikoog in het gasveld N05-A en twee andere velden met tien boorputten aan te sluiten op het bestaande gasnetwerk naar land.
Het Amsterdamse olie- en gasbedrijf ONE-Dyas krijgt geen toestemming om negentien kilometer ten noorden van Schiermonnikoog in het gasveld N05-A en twee andere velden met tien boorputten aan te sluiten op het bestaande gasnetwerk naar land.
Dat heeft de rechtbank Den Haag donderdag besloten over het project van een half miljard euro investering. De rechter vernietigde de afgegeven omgevingsvergunning voor de aanleg van het boorplatform.
ONE-Dyas wil er voor het eerst in jaren weer gas van eigen bodem uit een nieuw veld opdiepen. De Nederlandse overheid had daarvoor in juni 2022 de vergunningen verleend.
Daartegen kwamen de milieuactiegroep Mobilisation for the Environment (MOB), de gemeente Borkum en de Duitse actiegroep Deutsche Umwelthilfe met succes in het geweer. Op 26 april vorig jaar legde de voorzieningenrechter de voorbereidingen stil.
One-Dyas paste zijn project aan: het verlaagde en verbreedde het platform dat op poten komt te staan en 37,5 meter hoogte meet. Het is het eerste platform dat stroom van een eigen windturbineveld gebruikt, zijn palen worden met elektrische kracht en niet met zwaar heipalengebeuk in de Noordzee gebracht, stelt het, en het bedrijf bereidt op zee met een elektrolysefabriek de productie van energiedrager waterstof voor.
De Nederlandse olie- en gasproducent, die met familiebedrijf SHV (Fentener-Van Vlissingen), investeerder Marcel van Poecke en oud-ABN Amro-topman Rijkman Groenink als aandeelhouders werkt, wil in het gebied jaarlijks zes miljard kuub gas per jaar winnen.
Terwijl de rechtszaak liep, werkte One-Dyas door aan de bouw van zijn aangepaste platform voor op de Noordzee. Afgelopen week kwam de kolos uit de productiehal in Schiedam, waar recent rond tweehonderd mensen aan werkten.
„Eind dit jaar zouden we gas kunnen leveren”, zegt directeur Chris de Ruyter van Steveninck van One-Dyas. „Dit is een bepalende uitspraak. Iedereen in de sector wil met winning van eigen gas beginnen, maar stikstof speelde een te grote rol.”
MOB dwong in mei 2019 bij de Raad van State een stop af voor de overheidsregeling Programma Aanpak Stikstof. Veel grote woningbouw- en infrastructuurprojecten werden daarop stilgezet omdat ze volgens de uitspraak te veel CO2 zouden uitstoten. Op de Noordzee kon het project Porthos voor opslag van CO2 wel doorgang vinden.
„We zijn ervan overtuigd dat productie van gas op de Noordzee, wat je vanaf de kust niet kunt waarnemen, veel beter is dan het duurder importeren van gas. Daarmee houden we gas betaalbaar”, zegt De Ruyter van Steveninck.
„Dit project op eigen grond beperkt ook de afhankelijkheid van het buitenland, en we denken dat je hierdoor de uitstoot wordt teruggebracht. We verdienen aan de gaswinning op zee, maar we zitten in Nederland nog ruim onder de gevraagde hoeveelheid van bedrijven.”
In 2018 fuseerde het gasbedrijf Oranje-Nassau Energie (ONE) met Dyas van SHV. Na de rechtszaak in 2022 ging het door met het boren van de productiegaten, de aanleg van kabels werd voorbereid. Eind juni zou het boorplatform opgetuigd zijn.
One-Dyas zegt de bouw bewust met Nederlandse aannemers als Stork, Mammoet, Allseas en Heerema te hebben voorbereid. Er zijn zo’n vijftig leveranciers betrokken, bijvoorbeeld voor een apart helikopterdek. „In Azië kunnen ze zulk groot werk natuurlijk ook aan, maar we willen de werkgelegenheid graag in Nederland houden”, zegt De Ruyter van Steveninck. „Deze kennis die we hier houden hebben we ook nodig voor de energietransitie, we dragen bij om onafhankelijker te worden voor onze energie.”
Veel van wat One-Dyas hier deed is kopieerbaar. Het lijkt wachten op een volgend boorveld. „Maar elk gasveld is weer anders. Neem alleen al de ondergrond. We kijken nog naar bestaande platforms op zee die we kunnen hergebruiken.”
In Nederlandse wateren bezit het concern er vier, exclusief de door MOB vierde installatie. „Er liggen nog meer velden op de Noordzee die we in joint ventures willen ontwikkelen. Er zijn meer dan voldoende kansen. Er ligt namelijk al veel infrastructuur met grote pijpleidingen. Je kunt in de gebieden waar wij zitten relatief eenvoudig bijsluiten. Dat houdt de kosten laag.”
Doorgaans zijn vergunningen het grote obstakel, de aanvraag duurt jaren. Maar volgens De Ruyter van Steveninck maken het ministerie en Energiebeheer Nederland, de staatsdeelneming, inmiddels veel tempo. „Het mag altijd sneller natuurlijk, maar we snappen de belangenafweging. Dit tempo is hoopgevend.”
Volgens het gedeponeerde jaarverslag van One-Dyas voor 2023 was de omzet 635 miljoen euro tegen 915 miljoen euro in het crisisjaar ervoor. Het boekte 58 miljoen euro winst en keerde 27 miljoen euro dividend uit. Het verkocht een onderdeel in het Verenigd Koninkrijk.
