Chaos in Drenthe en Groningen rond commerciële coronatesten voor vakantie naar het buitenland
Mannus van der Laan
Arend van WijngaardenGroningen
De vakantie naar zonnige oorden lonkt, maar hoe zit het met de eisen die vakantielanden stellen? Het is chaos troef: de regels lijken met de dag te veranderen. Foto: Shutterstock
Wie naar het buitenland wil reizen, heeft een test met een reiscertificaat nodig, al is binnenkort waarschijnlijk ook een vaccinatiebewijs voldoende. Voor de consument is het lastig kiezen en de regels veranderen ongeveer per dag.
Wie vandaag naar het buitenland wil, moet een commerciële coronatest met reisverklaring laten doen voor een bedrag van tegen de honderd euro. Maar minister Hugo de Jonge kondigde onlangs nog aan dat in Europa waarschijnlijk afgesproken wordt dat die testen vergoed gaan worden, voor wie nog niet volledig gevaccineerd is. Dat kan het hele test-landschap weer helemaal veranderen.
De laatste maanden kan je in het Noorden op steeds meer plekken terecht voor een coronatest. Het kon altijd al bij de locaties van de GGD, maar die overheidsdienst geeft geen non-covidverklaring af die je nodig hebt in de meeste landen om de grens over te gaan. Dat bood kansen voor commerciële aanbieders, die daar dus volop gebruik van maken. Er zijn genoeg betrouwbare partijen. Maar ook veel ‘cowboys’ en snelle internetbedrijfjes die handig gebruik maken van de behoefte aan dit soort tests.
Wie googelt op ‘coronatest’ krijgt legio advertenties van commerciële aanbieders te zien. Variërend van Spoedtest.nl (‘vandaag nog terecht’) tot Coronalab.eu (‘altijd dezelfde dag uitslag’), van Sneltestloket.nl (‘voor 11 u getest, avond uitslag’) tot HealthCheckCenters.nl (70 euro individueel, vanaf 2+ personen 50 euro). Vaak zijn het landelijke testbedrijven, die elkaar beconcurreren op prijs en snelheid van de uitslag.
De winkel van Spoedtest.nl in de Kolhoopstraat in Emmen.
Er zijn grofweg twee soorten testen: de sneltest en de PCR-test. De sneltest is voor sommige landen genoeg, en het woord zegt het al, hij gaat snel. Het is vaak dezelfde test als de ‘zelftest’ die de laatste maanden in de winkel te koop is. Maar het nadeel van de zelftest is dat je geen bewijs krijgt van de uitslag, en dat certificaat heb je nodig voor je reis. De PCR-test is duurder en de uitslag duurt langer, want het afgenomen slijm uit neus en keel moet in een laboratorium worden geanalyseerd. Maar de PCR is wel het meest betrouwbaar.
Er zijn nog andere vormen zoals de LAMP-test, de ademtest en de gorgeltest. Maar voor het gemak laten we die nu maar even buiten beschouwing.
Door de toevloed van nieuwe aanbieders gaat de prijs van alle soorten testen snel naar beneden. Betaalde je voorheen al gauw 125 euro voor het afnemen van een PCR-test, bij Spoedtest.nl en Coronalab.eu kun je het inmiddels voor 89 euro laten doen. Dan krijg je er ook een Engelstalige reisverklaring bij, wat noodzakelijk is om naar het buitenland te mogen reizen.
Met de toename van het aantal aanbieders zijn er ook steeds meer testlocaties bij gekomen. Zo heeft Spoedtest.nl testlocaties in Assen, Emmen en Groningen, vaak zelfs met een eigen winkeltje. Bij sneltestloket.nl kun je terecht in Groningen en Drachten. Coronalab.eu neemt pcr-testen af in Groningen, Emmen en Hoogeveen. HealthCheckCenters.nl zit in Groningen, Hoogezand, Siddeburen, Meppel en Nieuw-Amsterdam.
Door de snelle veranderingen in de eisen die de overheid stelt en de hevige prijsconcurrentie is de markt echter ook een beetje verzadigd geraakt. Tal van testbedrijven zijn er alweer mee gestopt of gaan er zeer binnenkort mee stoppen. Het aantal klanten voor de tests is behoorlijk gedaald de laatste tijd. Deels doordat er in de winkel nu ook de zelftests te koop zijn, deels door de onduidelijkheid over buitenlandse reizen.
De grote reisorganisaties doen vooral zaken met twee testbedrijven: HealthCheckCenters (het voormalige Hethuisartslab) en Spoedtest.nl (voorheen ook actief onder de namen Test2Travel, Test2Fly en Teststraat.com). Deze twee staan te boek als de meest betrouwbare bedrijven. Achter HealthCheckCenters zitten huisartsen zoals Gerben Lochorn uit Hoogezand/Groningen.
Reisorganisaties hebben vaak kortings-afspraken met deze twee aanbieders, waardoor een test soms al voor 40 tot 50 euro te krijgen is. Per persoon, wel te verstaan. En alleen geldig vlak voor de uitreis. Wie later vanuit het buitenland weer Nederland in wil, moet opnieuw een test laten doen in dat buitenland.
De grote aanbieders laten hun PCR-testen door twee belangrijke labs in Duitsland en België analyseren. Maar er zijn ook bedrijven met eigen labs, want de analyse van de PCR kan op zich met één apparaat gedaan worden. Doorgaans zijn de lab-analyses betrouwbaar. Maar er gaat bij het afnemen van het slijm uit neus en keel nog wel eens wat mis. Er zijn testbedrijven die het stokje alleen in de neus stoppen, terwijl het eigenlijk ook in de keel moet. Al zijn er tegenwoordig ultradunne teststaafjes die zo diep de neus in gaan dat ze vrijwel in de keel terecht komen.
Moet je nou wel of niet een PCR-test laten doen om naar het buitenland te kunnen? De regels lijken met de dag te veranderen. Foto: Shutterstock
Het riskante voor de consument is dat er naast die grote testbedrijven, HealthCheckCenters en Spoedtest.nl, een groot aantal internetbedrijven zijn. Dat zijn vaak bedrijfjes van handige internetjongens die zelf geen teststraat of lab hebben, maar de test gewoon bij de grote aanbieders laten uitvoeren. Je meldt je aan op hun website en zij melden je weer aan bij die bedrijven. En ze vangen het verschil, want de prijs is natuurlijk hoger dan rechtstreeks bij de twee groten.
Om het ingewikkeld te maken zijn er toch nog een aantal kleinere nieuwe aanbieders die wel enkele teststraten hebben en het labwerk ook zelf regelen. Dus het ís mogelijk om goedkoper uit te zijn dan bij Spoedtest of HealthCheckCenters en toch een betrouwbare test te krijgen.
De eisen aan de tests verschillen per land en soms zelfs per regio. Sommige landen vinden een sneltest genoeg, te krijgen voor rond de 45 euro. Andere landen, of regio’s binnen die landen, eisen een PCR-test. Die eisen veranderen ook nog in de loop der tijd. Zo hoef je sinds zondag geen negatieve sneltest meer te laten zien als je minder dan 48 uur in Duitsland verblijft. Wie zekerheid wil, moet kort voor vertrek de websites van de Nederlandse overheid en het land van bestemming checken.
Wie dit allemaal te onzeker vindt, kan beter even wachten met reizen. Dat is sowieso eigenlijk nog steeds het advies van de overheid. De planning is dat het Europese certificaat met vaccinatiebewijs in de vorm van een app er uiterlijk 1 juli is, dus ruim voor de noordelijke schoolvakanties beginnen. Het is nog onzeker welke testbedrijven betrouwbaar genoeg geacht worden voor dat Europese certificaat. Maar tot dat er is, blijft het nodig een non-Covid reisverklaring te tonen.
