Scan Frank von Hebel. Kaart Kerstvloed, 1717. Business Graphics Datentechnik G
Er moet een monument komen in Groningen voor de slachtoffers van de Kerstvloed 1717. De meest geschikte locatie is Uithuizermeeden.
Dat zegt Piet Nienhuis, mede-auteur van het eerdaags bij uitgeverij Profiel in Bedum te verschijnen boek . Op 25 december van dit jaar is het driehonderd jaar geleden dat de Kerstvloed Noord-Nederland en Noord-Duitsland teisterde.
Nienhuis: ,,De grootste natuurramp in de afgelopen vierduizend jaar, meer dan dertienduizend mensen verdronken, van wie ongeveer 2300 in de Groninger ommelanden en het Oldambt. Tienduizenden stuks vee kwamen om en de materiële schade was onvoorstelbaar groot.’’
Dr. Piet H. Nienhuis (Groningen, 1938) woont in Zaltbommel. Hij is bioloog, emeritus hoogleraar milieuwetenschappen van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Geïnteresseerd in rampen. De Kerstvloed van 1717 noemt hij ‘de vergeten watersnood’.
Bij wijze van onderzoek voor zijn boek maakte Nienhuis uitgebreide zwerftochten door het Groninger land. Hij liep van oost naar west over de oude dijk van Termunten naar Zoutkamp (’en liet me soms een eindje rijden’) en zocht langs het Reitdiep naar kolken, dijkfragmenten, restanten van gebouwen.
Historicus Albert Buursma beschrijft in het boek de impact van de ramp op meer dan honderd dorpen. Waterschappen Hunze en Aa’s en Noorderzijlvest vertellen over hun rol in het waterbeheer in heden en verleden.
Wat begon als onderzoek naar een vergeten watersnood, mondde uit in een boek over de kerstvloed, het landschap na de vloed, maar ook een zoektocht naar zijn ouders. Vandaar dat zijn boek de ondertitel ‘een pelgrimage’ draagt. ,,Mijn Groningse wortels reiken tot 1700 en misschien nog wel verder terug. Veel van mijn voorouders woonden en werkten in de Groningse kuststreek.’’
Nienhuis vond veel, maar nergens een monument voor de slachtoffers van de Kerstvloed van 1717. ,,Tijdens mijn omzwervingen door Groningen heb ik er niet één gevonden. Daarom stel ik voor om in Uithuizermeeden, dat het zwaarst getroffen werd, een monument te plaatsen. Bescheiden, iets van cortenstaal, dat herinnert aan de Kerstvloed en tegelijkertijd verwijst naar de veiligheid zoals we die achter de dijken nu kennen.’’
In Uithuizermeeden kwamen 208 mensen en ontelbaar veel vee om. ,,Ik heb daar een kolk gevonden, nu een vredige vijver aan de Irenestraat, en dat zou de unieke plek zijn voor een monument voor de Kerstvloed van 1717.’’
De plaatselijke dorpsvereniging en de gemeente Eemsmond omarmen Nienhuis’ idee.