Argwaan in Groningen: 'Alleen als winning definitief naar nul gaat is dit historisch gasbesluit. Eerst zien dan geloven'

,,De veiligheid van onze inwoners staat voorop. Dat betekent dat die gaskraan dicht moet. En dicht is ook definitief dicht. Ik kan niet overzien of en hoeveel gas er nog moet worden gewonnen om het Groninger veld bij nood weer te kunnen aanspreken. Hoe dan ook is dat nog altijd niet definitief. Alleen als álle putten in oktober definitief dicht gaan, is dit een historisch besluit. Tot dan geldt: eerst zien dan geloven. Pas als ze zijn volgestort met cement hebben we absolute zekerheid. En dan nog komt die definitieve sluiting veel te laat. Het duurt sowieso nog tientallen jaren voor de bodem tot rust komt. Ieder jaar uitstel is er een te veel. Het economisch belang is veel te lang boven dat van de veiligheid van de Groningers gegaan.’’

,,Geen waakvlam maar een ‘optie tot waakvlam’: dat is weer een heel nieuw scenario dat ineens voorbij komt. Ik wist niet dat dat ook nog een optie was. Tot dusver kregen wij altijd van het kabinet te horen dat er per se een minimale hoeveelheid gas moest worden gewonnen om putten na sluiting nog te kunnen aanspreken. Nu blijkt dat kennelijk toch weer niet te kloppen. Dat past wel een beetje in het beeld dat ook al uit de parlementaire enquête kwam: van een steeds verschuivende ‘waarheid’. Nu kan het ineens toch naar nul. Wat daar verder ook van zij: als dat écht gebeurt, is 1 oktober wel een datum die dik kan worden bijgeschreven in de Groninger geschiedenis. Dat hadden we bij de eerste fakkeltocht in 2017 niet kunnen bedenken. Dat hebben we dan toch maar met elkaar voor elkaar gekregen.’’

,,Het stoppen van de gaswinning zal niet direct zo’n geweldige grote invloed hebben. Voorlopig blijven we te maken houden met aardbeving die het gevolg van zijn de winning van gas in al die jaren ervoor. Dus ik betwijfel of wij Groningers er gauw wat van gaan merken. Maar, er wordt nu wel een punt gezet. Dat is mooi van dit Kabinetsbesluit. Vooral omdat er een eind komt aan de onzekerheid over de vraag of ze echt gingen stoppen of nou toch nog een doorgingen met gas winnen in Groningen. Die zekerheid is vooral mooi voor de mensen die nu psychisch lijden aan die onzekerheid. En wat inderdaad ook positief is dat ze nu doen wat ze hebben beloofd.”

,,Ik vind het een positief bericht. Vijlbrief houdt zich aan zijn woord. Het besluit van nu betekent volgens mij dat de kraan nu echt dichtgaat, en dat we op weg zijn naar nul gas uit onze bodem. En ja, ik heb er een bedenking bij. En dat is dat er in theorie, in geval van een energiecrisis, de kraan toch weer open kan. Ik had liever gehad dat het nu helemaal over en uit was en dat er beton in de putten wordt gestort. En ja, het veld komt nu tot rust. Maar hoe lang het duurt eer we geen gasbevingen meer hebben? Dat kan nog wel tien, twintig of zelfs dertig jaar duren. Er is niemand die dat weet.”

„Groningers hebben behoefte aan zekerheid. De ondergrond blijft ook nog een tijd onstabiel. Hoe eerder de gasputten sluiten, des te eerder dit kan herstellen. We streven naar het wettelijk vastleggen dat er per 1 oktober niet meer gewonnen wordt in Groningen. Zodat men in de toekomst bij een eventueel energietekort niet kan terugkomen op het besluit.”

De Gasunie is blij dat de boorputten in het najaar nog niet worden volgestort met beton, zoals het gastransport adviseerde. Daardoor kan in het gasjaar 2023-2024 in het uiterste geval nog een minieme hoeveelheid gas uit het Slochterenveld worden gewonnen, zegt een woordvoerster van het gastransportbedrijf. Daarmee zou in geval van een erg koude winter of bij schaarste op de internationale gas- en energiemarkten de leveringszekerheid in ons land veiliggesteld kunnen worden.

Gasunie vindt nog steeds dat om die reden de bouwputten ook in 2024 niet volgestort moeten worden met beton. ,,Dat vinden we op basis van de huidige situatie. Maar we hebben nu een jaar de tijd om te kijken naar andere mogelijkheden om leveringszekerheid te bereiken. Het kan zijn dat als we daarin slagen ook wij vinden dat de boorputten definitief met beton gedicht kunnen worden”, aldus de woordvoerster.

,,Ik snap dat het kabinet de politiek afweging maakt. Tussen enerzijds de zorgen van de Groningers en anderzijds de leveringszekerheid van gas in Nederland en Noordwest-Europa. We worden hierdoor wel nog meer afhankelijk van de levering van LNG en wat als daar iets mee gebeurt. Ik denk dat het goed is dat de putten in elk geval nog een jaar openblijven om de gevolgen van een koude winter op te vangen. Maar dan vraag ik me wel af: waarom doe je dat voor een jaar en niet voor bijvoorbeeld drie jaar.’‘

Johan Atema, directeur NAM spreekt van een belangrijk besluit van het kabinet. ,,Veel Groningers ondervinden nog steeds enorme impact van de aardbevingen en het definitief sluiten van het gasveld ondersteunen wij daarom volledig. Terugkijkend heeft dit gasveld tegelijkertijd tientallen jaren Nederland en omliggende landen van betrouwbare energie voorzien en met haar opbrengsten in grote mate bijgedragen aan de welvaart in ons land.’

Na het definitief sluiten gaat de NAM door met het verder afsluiten van de productieputten en het opruimen van de bovengrondse installaties. Dat gaat nog vele jaren duren. Waar mogelijk worden locaties beschikbaar gemaakt voor nieuwe duurzame energieopwekking.