Alles went, zelfs oorlog. In het voorjaar van 2022 zagen hele straten blauw-geel van de Oekraïense vlaggen; nu hebben de meeste mensen hun tweekleur weer opgeruimd. Maar niet iedereen. ,,Oekraïne vecht ook voor onze vrijheid.’’
Kees en Ria Krijnsen uit Gieten: ‘Wij kunnen wegkijken, zij niet’
Waarom blijft-ie ‘s avonds eigenlijk hangen?
Helemaal in het begin, toen zowel oorlog in Oekraïne als de gigantische blauw-gele vlag van het echtpaar Krijnsen net nieuw waren, stelden de buren die vraag af en toe. Kees weet dat je eigenlijk niet vlaggen mag tussen zonsonder- en zonsopgang, maar hij heeft een simpele reden om zich niet aan de etiquette te houden. ,,Omdat er ‘s nachts gewoon doorgevochten wordt.’’
Kees en Ria Krijnsen waren volkomen ontdaan van de Russische inval in Oekraïne, en eigenlijk nog steeds. ,,Je kon op je klompen aanvoelen dat zoiets een keer ging gebeuren’’, zegt Kees. ,,Iedereen zag het fout gaan, maar de politiek heeft weggekeken. En nu woedt de Derde Wereldoorlog in onze achtertuin.’’
Zodoende wappert hun vlag nog altijd in de mast, dag en nacht. ,,Het lijkt misschien niet veel bijzonders’’, zegt Kees. ,,Maar ieder die hier langskomt, wordt even aan de oorlog herinnerd.’’
,,Wij kunnen ervan wegkijken’’, zegt Ria. ,,Maar de Oekraïners niet.’’
Het is allemaal veel minder ver-van-ons-bed dan sommige Nederlanders misschien denken, vindt het echtpaar Krijnsen. ,,We hebben het hier zo goed, dat we haast vergeten dat dat niet vanzelf spreekt’’, zegt Ria. Kees: ,,Van onze vrijheden en verworvenheden moet Rusland niets hebben. Poetin houdt echt niet op bij Oekraïne. Ze vechten daar voor ónze vrijheid. Dan kun je maar één ding doen, en dat is solidair zijn’’
Kees en Ria Krijnsen in het voorjaar van 2022, toen ze hun vlag net hadden. Foto: Harry Tielman
De Semsstraatkerk in Stadskanaal is elke avond blauw-geel verlicht: ‘Zie geen aanleiding om ermee op te houden’
De schrik was groot en de behoefte aan bezinning dus ook. Vlak nadat Rusland Oekraïne binnenviel, deed de Semsstraatkerk in Stadskanaal een middag en avond lang de deuren open voor iedereen die wilde langskomen. Bijna honderd mensen staken een kaarsje aan, zaten stilletjes naar de zachte muziek te luisteren, treurden om de oorlog en baden om vrede.
Klaas Baas, die verantwoordelijk is voor de techniek in en rond de kerk, zorgde voor verlichting in de kleuren van Oekraïne; binnen in de kerkzaal, en buiten op de torenspits. De lichten buiten gingen niet meer uit.
,,We hebben dat eigenlijk gewoon laten bestaan’’, zegt Baas. ,,We zien ook geen enkele aanleiding om ermee op te houden. Het is nog altijd even erg.’’
De gemeente van de Semsstraatkerk zamelt geld in om ontheemde Oekraïners te ondersteunen. In september heeft penningmeester Menno Keizer de opbrengst tot dan toe - bijna 500 euro - overgemaakt naar de samenwerkende hulporganisaties. ,,Doneren kan nog steeds, door middel van QR-codes in de kerk’’, zegt Keizer. ,,Al is er de laatste maanden iets minder aandacht voor geweest.’’
Alles went, zelfs oorlog. Ook de torenspits trekt hoe langer hoe minder aandacht van de omgeving - maar het licht blijft aan. ,,Laatst logeerde hier een vrachtwagenchauffeur uit Oekraïne’’, vertelt Keizer. ,,Hij had pech gekregen, was afgesleept en bivakkeerde in zijn wagen naast de kerk. Een stoere kerel van een jaar of 35, en toen hij de toren zag, was hij er helemaal ontroerd van. Dat er ook hier aan zijn land wordt gedacht.’’
Op 24 februari, een jaar na de inval, luiden de klokken van de Semsstraatkerk een kwartier lang. Die avond is er opnieuw een stiltemoment en kunnen kaarsjes worden gebrand.
De Semsstraatkerk in Stadskanaal is iedere avond verlicht in Oekraïense kleuren.
Tim Postmus uit Groningen: ‘Ze dachten Oekraïne zo weg te blazen, en kijk hoe het nu is’
Je begint niet zo bar veel tegen een oorlog, of voor vluchtelingen, als je slechts een paar tientjes op je rekening hebt en een studieschuld van duizenden euro’s. Maar naast blut is Tim Postmus (19) ook inventief. Hij plakte twee blauwe Albert Heijn-tassen naast elkaar achter zijn raam, en twee gele Jumbo-tassen eronder.
Ziedaar, een vlag. ,,Hij hangt sinds maart. De gele tassen heb ik al een paar keer moeten vervangen, omdat ze verbleken in de zon. Ik wilde graag laten zien: ik steun Oekraïne. Dat doet toch iedereen?’’
Postmus zit in het tweede jaar van de studie technische bedrijfskunde aan de RUG, roeit bij studentenvereniging Aegir, en sinds ongeveer een jaar is Oekraïne geen dag écht uit zijn gedachten. ,,Het is vreselijk’’, zegt hij. ,,En toch ook wel inspirerend. Ze dachten dat land in zes dagen weg te blazen, en kijk hoe het er nu voorstaat.’’
Waarom doet het hem zoveel? ,,Via m’n studie ken ik veel internationals en ik volg ongezond veel nieuws. Oekraïne voelt zo dichtbij, en dat is het ook - je kunt er in een dag heenrijden. Dat is een nare gedachte.’’ Postmus heeft een paar Russische studiegenoten, die hij zo nu en dan over de situatie spreekt. ,,Niet te vaak. Zij balen er zelf ook verschrikkelijk van.’’
Soms betrapt hij een voorbijganger die naar zijn beplakte raam omhoog tuurt. ,,En m’n maten vinden het ook altijd wel mooi als we hier samen zitten. De interesse neemt af over tijd, dat snap ik, zo werkt de nieuwscyclus gewoon. Maar wat mij betreft: die vlag gaat hier pas weg als ik verhuis, of als het vrede is.’’
Tim Postmus. Foto: Peter Wassing
Een jaar oorlog in Oekraïne
Op 24 februari 2022 vielen de Russen Oekraïne binnen. Sindsdien is het oorlog. Deze week staat Dagblad van het Noorden met een dagelijkse serie verhalen stil bij gevolgen van die verwoestende strijd waarvan het einde nog lang niet in zicht is.
