Stroom van zonnepanelen levert steeds minder op. Wat kun je doen? Foto: Getty Images
Terugleveren van stroom van je zonnepanelen wordt vanaf 2027 bijna niets meer waard. Je moet er soms zelfs voor betalen. Dat leidt tot grote onvrede onder panelenkopers. Wat kun je nog wel doen, bijvoorbeeld met een thuisbatterij?
Wat verandert er precies?
Energiebedrijven tonen al hun prognoses voor 2027. Wat blijkt? Met het verdwijnen van de salderingsregeling houd je straks slechts minimale vergoedingen over voor teruggeleverde stroom. Na aftrek van de toenemende terugleverkosten resteert er netto slechts 0,00968 euro per kilowattuur (kWh), oftewel ongeveer 1 cent per kWh, zo berekent Koen Kuijpers van Energievergelijk.nl voor 2027.
Tegelijkertijd blijven andere kosten en btw van toepassing. Het wordt hiermee cruciaal om zelf meer van je zonnestroom te gebruiken. Gemiddeld wordt nu 30 procent direct verbruikt; de overige 70 procent wordt naar het stroomnet gestuurd, waar je straks weinig voor terugkrijgt. Een thuisbatterij lijkt dan een aantrekkelijke optie.
Maar ook zonder accu kun je besparen, stelt kenniscentrum Milieu Centraal. Denk aan het overdag laten draaien van apparaten zoals de wasmachine, vaatwasser of elektrische boiler, of je elektrische auto slim opladen via een zogeheten solar charger. Naast voorlopers als SolarEdge en Tibber bieden steeds meer bedrijven energiemanagementsystemen aan die je verbruik afstemmen op de opwekking. Kleinere alternatieven zijn buffervaten of kleinere batterijen voor warmwateropslag.
Wat kost een thuisbatterij en hoe groot moet die zijn?
Voor een huishouden met vier personen, dat volgens budgetbewaker Nibud zo’n 3.500 tot 4.300 kWh (kWh) per jaar verbruikt, zou een thuisbatterij tot 10 kilowattuur capaciteit volstaan. Zo’n batterij slaat een groot deel van de overdag opgewekte zonnestroom op. Echter, zelfs de nieuwste modellen voor huishoudens kunnen stroom maar enkele uren tot een dag vasthouden, zeker niet wekenlang.
Experts adviseren om ’op de groei’ te kopen, gezien het toenemende stroomverbruik door elektrische auto’s, warmtepompen en andere elektrische apparatuur nu we van het gas afgaan. De gemiddelde aanschafprijs voor een thuisaccu met een capaciteit van 7 tot 10 kWh ligt, inclusief installatie en btw, grofweg tussen 5000 en 8000 euro.
Kleinere versies van 5 kWh starten vanaf ongeveer 4000 euro, terwijl grotere systemen van 15 kWh of meer boven de 10.000 euro uitkomen. Goed om te weten: sinds vorig jaar kun je de 21 procent btw op de aanschaf en installatie terugvragen bij de fiscus.
Verdient een thuisbatterij zich terug?
Wie de terugverdientijd van thuisbatterijen en aanbieders vergelijkt, komt uit op 18 tot 25 jaar. Ter vergelijking: tijdens de salderingsregeling was dit nog zes tot acht jaar. Deze terugverdientijd is sterk afhankelijk van de energieprijzen en je eigen verbruikspatroon.
Volgens Milieu Centraal is de aanschafprijs van een thuisbatterij nog steeds hoog en lukt het de meeste huishoudens gemiddeld niet om de investering terug te verdienen. Ook Vereniging Eigen Huis stelt dat de terugverdientijd momenteel „langer is dan de levensduur” van de batterij. Hoewel sommigen een batterij aanschaffen uit een wens om zelfvoorzienend te zijn of om het milieu te helpen, benadrukt Milieu Centraal dat de productie van batterijen een aanzienlijke milieubelasting met zich meebrengt.
Zij noemt de thuisbatterij „nog niet de meest logische keuze voor de meeste consumenten.” Omdat de verwachte besparing op de energierekening vaak niet opweegt tegen de hoge aanschafkosten, worden er ook thuisbatterijen aangeboden die inspelen op wisselende stroomprijzen, de dynamische contracten.
Deze batterijen kunnen ook zonder zonnepanelen worden gebruikt: ze laden dan pas op wanneer de stroomprijs gunstig is. „Dit is een risicovolle investering voor consumenten, omdat de energiemarkt volop in ontwikkeling en volatiel is”, aldus Deborah Klaassen, energie-expert bij Milieu Centraal.
Energieleveranciers willen batterijen op afstand besturen. Hoe zit dat?
Energieleveranciers als Vattenfall en Eneco zien hier ook de meerwaarde van in, omdat het helpt pieken op het stroomnet te vermijden. Dit is geld waard. Vergelijkers geven aan dat deze vergoedingen kunnen oplopen van enkele tientjes tot een paar honderd euro per jaar.
Ook stroomaanbieders lokken consumenten met een vergoeding als zij de thuisbatterij op afstand mogen aansturen. Deze bedrijven bundelen duizenden batterijen om ze op het gunstigste moment op de groothandelsmarkt tegen de beste prijs in te zetten.
Welke valkuilen zijn er?
De keuze voor de juiste batterij hangt volledig af van je persoonlijke verbruik en toekomstige energiebehoeften. Controleer daarom altijd eerst je energienota voor een helder beeld van je verbruik. Huishoudens worden tegenwoordig overspoeld met reclames voor thuisbatterijen.
Toezichthouder ACM waarschuwt echter dat thuisbatterijen technisch en financieel gezien complexe producten zijn. De ACM constateert dat aanbieders in hun reclames en verkoopgesprekken „vaak een erg positieve voorstelling van zaken geven over de financiële opbrengsten”.
De toezichthouder zegt dat energieprijzen uit het verleden weinig zeggen over toekomstige prijzen. De energiecrises van 2022 en 2023 leidden bijvoorbeeld tot enorme stijgingen. ,,Het is erg onzeker hoe energieprijzen zich ontwikkelen”, aldus de ACM. De waakhond ziet ook dat sommige aanbieders producten aanbieden met een lening, waarbij het volgens de toezichthouder helemaal niet zeker is dat consumenten het geleende bedrag met de thuisbatterij terugverdienen.
