André van Iersel en Berkay Güres van DBG Bio Energy dat in Delfzijl uit papierslib bio-lng, groene mest en vloeibare CO2 gaat maken. Foto: DUNCAN WIJTING
Het Amsterdamse biotechnologiebedrijf DBG Bio Energy gaat in Delfzijl de eerste fabriek bouwen die uit papierslib de duurzame brandstof bio-lng, groene meststof en vloeibare CO2 maakt.
De onderneming komt op het industrieterrein Oosterhorn. Eigenaar en oprichter van DBG Bio Energy Berkay Güres verwacht dat de fabriek in 2024 in gebruik wordt genomen. Er komen dan ongeveer 45 mensen te werken.
Investering meer dan 100 miljoen euro
De fabriek, die een investering vergt van meer dan 100 miljoen euro, is de eerste die uit papierslib groen gas maakt. Bij het procedé, dat is ontwikkeld door een studievriend van Güres, worden enzymen en bacteriën aan het slib toegevoegd. Het biogas dat door vergisting van het mengsel ontstaat, wordt achtereenvolgens verrijkt tot groen gas en bio-lng (vloeibaar groen gas). Dat is een duurzame brandstof voor schepen en vrachtwagens.
Het digestaat dat overblijft na het vergistingsproces wordt verwerkt tot groene meststof. De CO2 die bij de productie vrijkomt wordt afgevangen en vloeibaar gemaakt. Zo kan het worden gebruikt als grondstof voor onder meer de voedings- en chemische industrie.
40.000 kubieke meter zand
De bouw wordt voorbereid vanuit een kantoor dat DBG Bio Energy in Appingedam heeft betrokken. Ruim 2000 trucks hebben naar de fabriekslocatie van 100.000 vierkante meter (20 voetbalvelden) inmiddels 40.000 kubieke meter zand aangevoerd om de grond bouwrijp te maken. André van Iersel, hoofd strategiebij het bedrijf, verwacht dat de vergunningen in december binnen zijn. ,,Dan kunnen we in 2023 beginnen met bouwen”, vertelt hij.
Dat DBG Bio Energy voor Delfzijl heeft gekozen, heeft onder meer te maken met de aanwezigheid van water. Van Iersel: ,, De bio-lng en de vloeibare co2 worden met tankwagens afgevoerd. Maar de aanvoer van het papierslib en de afvoer van de meststoffen gaat per binnenvaartschip, mede omdat het veel CO2 uitstoot bespaard. We moeten dus water in de buurt hebben.”
André van Iersel Foto: DUNCAN WIJTING
‘Noord-Nederland heeft groene agenda’
Hij voegt eraan toe dat de soepele contacten met gemeente, provincie, Omgevingsdienst en Groningen Seaports hebben bijgedragen aan de keuze voor de Groningse havenstad. ,,In andere plaatsen in het land liep het allemaal wat ingewikkelder en minder direct. En Noord-Nederland heeft meer dan andere regio’s een groene agenda”, aldus Van Iersel.
In Nederland wordt groen gas, c.q. bio-lng doorgaans geproduceerd door vergisting van vooral gft-afval, mest of rioolslib. De grondstof die DBG Bio Energy gebruikt, bestaat uit papiervezels die papierfabrieken zeven keer hebben gerecycled. Die kunnen niet vaker worden hergebruikt. Deze reststroom wordt normaliter gestort of verbrand om elektriciteit op te wekken. Daarbij komt veel CO2 vrij.
Güres: ,,Het is goed dat er naast elkaar verschillende soorten biomassa als grondstof worden gebruikt. De productie van groen gas zal de komende jaren fors toenemen. Als er maar één soort grondstof wordt gebruikt, heb je ook meer kans op schaarste.”
270.000 ton papierslib per jaar
De fabriek in Delfzijl gaat jaarlijks 270.000 ton papierslib verwerken. Daaruit wordt 37 miljoen kubieke meter biogas gemaakt, dat wordt opgewerkt tot 14 miljoen kilogram bio-lng. Het digestaat wordt verwerkt tot 180.000 ton groene meststof, dat binnen en buiten Europa zal worden verhandeld. Tankwagens gaan behalve de bio-lng ook 35.000 ton vloeibare ‘groene’ CO2 afvoeren.
Door het duurzame productieproces wordt de uitstoot van 77.000 ton CO2 voorkomen. ,,Dat zijn 144.000 grote hete luchtballons”, verduidelijkt Van Iersel. De fabriek wordt niet alleen qua productie een toonbeeld van duurzaamheid, vertelt Güres. Hij is geheel ontworpen volgens het principe van ‘cradle tot cradle’. Dat betekent dat alle materialen herbruikbaar zijn. De daken komen vol te liggen met zonnepanelen die elektriciteit voor de fabriek produceren. Ook het transport van het slib en de producten wil de ondernemer zo duurzaam mogelijk regelen.
Vijf fabrieken
DBG Bio Energy heeft voor veertig landen het patent op het procedé waarmee het werkt. De van oorsprong Turkse Güres wil de komende vijf jaar vijf van deze fabrieken bouwen. Na Delfzijl volgen Amsterdam en Vlissingen. De andere twee moeten in andere Europese landen komen.
Het was eerder de bedoeling dat al die vestigingen identiek zouden worden aan die van Delfzijl. Maar dat is niet meer vanzelfsprekend. Güres: ,,Ons businessplan dateert van 2021. En sindsdien is er veel veranderd.”
Berkay Güres Foto: Duncan Wijting
Tekort aan aardgas
Hij doelt op het grote tekort aan aardgas sinds de opgelopen spanningen met Rusland. Het is wel denkbaar dat daardoor de vraag naar groen gas toeneemt. Daar wordt nog niet veel van gemaakt. Nederland streeft echter naar een groen-gasproductie in 2030 van 2 miljard kubieke meter, terwijl die vorig jaar nog maar 221 miljoen kuub bedroeg. Bovendien wil de EU de industrie verplichten aan fossiel gas 10 of 20 procent groen gas toe te voegen. Güres: ,,Het kan dus zijn dat we met de volgende fabrieken Nederland met groen gas gaan helpen met de energietransitie.”
Van Iersel: ,,Het gedeelte van de fabriek waar die omzetting naar lng plaatsvindt, kost ook veel geld; wel 20 tot 30 procent van de totale investering. Dat speelt ook in de afweging. In Delfzijl gaan we bio-lng maken. Maar de wereld verandert zo snel. Het kan dus best zo zijn dat we in Amsterdam en Vlissingen toch een andere fabriek bouwen die tegemoet komt aan de wensen van klanten en samenleving.”
Van biogas tot bio-lng
Biogas wordt meestal gebruikt om door verbranding elektriciteit op te wekken. Het heeft een beter rendement als het wordt opgewaardeerd tot groen gas, dat dezelfde kwaliteit heeft als aardgas. Groen gas kan ook gewoon in het reguliere aardgasnetwerk worden ingebracht. En net als aardgas vloeibaar kan worden gemaakt en dan lng heet, kan dat ook met groen gas. Dat heet dan bio-lng dat in bestaande installaties en motoren voor fossiele lng kan worden gebruikt. Het transport over de weg gaat met tankwagens, over zee per schip. Lng kan niet in het gasnetwerk worden geïnjecteerd. Daarvoor moet het eerst weer gasvormig worden gemaakt.
DBG Bio Energy
Berkay Güres heeft DBG Bio Energy ongeveer drie jaar geleden opgericht. Op het kantoor in Amsterdam werken zo’n 20 mensen. In Appingedam zijn onder leiding van projectleider Gerlof Hotsma ook al acht medewerkers actief voor DBG Bio Energy. Het bedrijf heeft in Sittard een biotechnologisch centrum, ook met acht medewerkers.