Station Vierverlaten bij Hoogkerk. – Foto: Archief/ Corné Sparidaens
Bedrijven die in Groningen op de wachtlijst staan voor een aansluiting op het elektriciteitsnet moeten mogelijk nog tien jaar wachten voor ze aan de beurt zijn. Dat is de sombere boodschap van netbeheerder TenneT.
Uit een onderzoek van TenneT blijkt dat het op korte termijn onmogelijk is de hele wachtlijst weg te werken. Er staan in Noord-Nederland ruim 1500 bedrijven op die lijst.
Dit jaar komt 97 megawatt aan transportcapaciteit in het netwerk beschikbaar in het netdeel Groningen-West, waaronder de stad Groningen en het station Gasselte Kraanlanden in Drenthe vallen.
Maar in totaal is daar zo’n 781 megawatt aan vermogen nodig om alle klanten op de wachtlijst te faciliteren. Dat betekent dat de verreweg de meeste aanvragers voorlopig niet geholpen kunnen worden.
Uitbreiding
Om de problemen op het overvolle stroomnet op te lossen, breiden de netbeheerders TenneT en Enexis de capaciteit van het net uit. Ze werken aan het deelnet Groningen. Dit bestaat uit de bouw van een nieuw hoogspanningsstation bij Meerstad, een ondergrondse kabelverbinding die dat nieuwe station verbindt met het station Vierverlaten en uitbreidingen van het station Vierverlaten. Het nieuwe deelnet Groningen kan volgens TenneT pas eind 2034 in gebruik worden genomen. Pas daarna kunnen de klanten die nog op de wachtlijst staan worden geholpen.
Ook in de Eemshaven zijn problemen. TenneT zegt dat daar dit jaar 56 megawatt aan transportcapaciteit over is, terwijl er 371 megawatt nodig is voor alle klanten op de wachtlijst. Pas in 2033 is er weer ruimte op het net als het nieuwe hoogspanningsstation in de Oostpolder klaar is, inclusief een nieuwe 110kV-verbinding om het hoogspanningsstation Eemshaven Midden aan te sluiten op het nieuwe station in de Oostpolder.
TenneT en Enexis bekijken nu welke klanten op de wachtlijst zij van de gewenste capaciteit kunnen voorzien. Wie geluk heeft, krijgt hier bericht over. Klanten die nu geen aansluiting krijgen, moeten jaren wachten tot het Groningse hoogspanningsnet is uitgebreid. De ingebruikname van deze uitbreidingen staan gepland vanaf 2032 en loopt door tot 2034.
Onwenselijke situatie
Patrick van de Rijt,directeur Asset Management Nederland van TenneT, zegt dat de problemen op het overvolle stroomnet nog jaren zullen duren. ,,Helaas zien we op veel plekken in het land, ook in Groningen, dat er op korte termijn geen ruimte kan worden gemaakt op het volle elektriciteitsnet. Dit is een onwenselijke situatie. Wij snappen dat dit impact heeft voor de ondernemers die dit raakt. We zetten in Groningen alle zeilen bij om het net uit te breiden, maar dat kost tijd. Netcongestie zal de komende tien jaar een uitdaging blijven in Nederland.”
Hoewel de netbeheerders de komende jaren vele miljarden investeren in de uitbreiding van het stroomnet, gaat dat niet snel genoeg, erkent TenneT. ,,De verduurzaming van onze energievoorziening is wellicht de grootste transitie in Nederland ooit. Verduurzaming van woningen en vervoer én de verduurzaming bij bedrijven gaat sneller dan de netbeheerders het net kunnen uitbreiden. In het hele land werken we volop aan het net, maar de druk om sneller te bouwen blijft onverminderd groot,” aldus de landelijke netbeheerder.
Een van de bedrijven in Groningen die met smart wacht op een aansluiting is de nieuwe supermarkt in Eelderwolde. Die zou vorig voorjaar open gaan, maar kreeg geen stroom. De eigenaar, projectontwikkelaar Bun uit Almere, die de winkel bouwde in opdracht van Albert Heijn, stapte vergeefs naar de rechter. Ook het Groninger Huis, die aansluitingen eiste voor 19 woningen in Hoogezand, ving bot bij de rechter. Landelijk wachten zo’n 10.000 bedrijven op een aansluiting op het bomvolle stroomnet.
Sieger Dijkstra, voorzitter van werkgeversvereniging VNO NCW-MKB Noord, schrikt van het nieuws. ,,Dit komt hard aan. Zeker omdat onlangs in het nieuws was dat TenneT extra ruimte had gevonden. Wij dachten toen: het kan toch wat sneller. Dit betekent dat ondernemers meer moeten samenwerken om capaciteit te delen en meer zelf moeten zorgen voor hun energievoorziening.”
Uit eerder onderzoek van TenneT bleek dat er extra ruimte is te maken op het stroomnet door daar slimmer mee om te gaan. Bijvoorbeeld door te werken met andere contracten en de restruimte buiten de spits beter te benutten. Maar ook dat lost de problemen niet op.