Boer Willem (41) uit Laaghalerveen moet wijken voor uitbreiding oefenterrein De Haar bij Assen: 'Mijn opa zat hier al’

Piel vecht vrijdagmiddag tegen zijn tranen als hij vertelt over de wrange boodschap van het ministerie van Defensie. Een afvaardiging van de krijgsmacht kwam langs om te vertellen dat zijn bedrijf in de voorkeurslocatie valt voor uitbreiding van het oefenterrein.

Zijn boerderij en stallen moeten gesloopt worden. Ook eist Defensie bijna negentig hectare grond van hem op. „Ze doen heel vriendelijk, maar je hebt geen keuze”, zegt Piel aangeslagen. „Het hing al een tijd boven de markt, maar ik heb geen plan B.” Piel heeft nog geen idee wat hem te wachten staat en wat hij gaat doen.

Toen Piel vrijdagochtend opstond, had hij geen idee dat hij Defensie op het erf zou krijgen. „De man van Defensie zei dat het beter was dat we gaan kijken wat we willen in de toekomst.” Er rest hem in principe twee keuzes: verhuizen of verkopen. „We hebben een familiebedrijf. Mijn opa zat hier al.”

Het kabinet kwam vrijdag naar buiten met de aangescherpte Nationaal Programma Ruimte voor Defensie, waarin staat op welke plekken in Nederland Defensie wil uitbreiden. Opmerkelijk is de keuze van staatssecretaris Gijs Tuinman van Defensie voor de uitbreiding van oefenterrein De Haar bij Assen. Die komt niet, zoals bewoners van Laaghalerveen wensten, op het Natura 2000-gebied Witterveld.

Rond 12.00 uur wordt het besluit genomen om 300 hectare landbouwgrond vrij te maken voor het oefenterrein. Een uur later staat een dure auto op het erf bij de grote paardenfokkerij van Roel en Gerda Oldenburger, naast Piel. Een militair stapt uit, die de Oldenburgers herkennen aan de strepen op zijn schouders. „Toen wist ik: dit is foute boel”, zegt Gerda.

Ze krijgen in een half uur te horen dat ze hun bedrijf en huis kwijtraken. „Het jaar 2026 werd genoemd. Dus ze willen haast maken”, zegt Roel. Ze hebben geen idee hoe het verder gaat. Over compensatie van hun paardenfokkerij met 45 paarden en akker- en bosbouw horen ze niets. Ook de huurder van hun grote kippenschuren heeft een probleem. Roel: „Zo’n plek als deze krijgen we nooit weer.”

Extra zuur is dat ze zeven jaar geleden noodgedwongen moesten vertrekken vanwege de bouw van de wijk Kloosterveen. „We dachten hier veilig te zitten, omdat hier toch niet wordt gebouwd”, zegt Roel. De Oldenburgers willen graag in de buurt blijven wonen en ondernemen. „We wonen ons hele leven al in Assen”, zegt Gerda. „Al onze vrienden en kennissen zitten hier.”

Ook bij een derde boer, Erik ter Braak, staan ambtenaren van Defensie onverwachts op de stoep. Ter Braak schrikt van hun boodschap: hij raakt zo goed als al zijn grond bij zijn melkveehouderij kwijt. „Dat is niet voldoende om nog door te gaan. We hoopten dat het over zou waaien, en we hier konden blijven”, zegt hij geschrokken. „Het is je leven, je werk, een way of life.” Ook hij hoort dat Defensie haast wil maken.

Geert Martens van stuurgroep Laaghalerveen reageert onthutst op het besluit. Martens kent de getroffen boeren en leeft met ze mee. De actiegroep schoof meermaals het Witterveld naar voren als uitbreidingslocatie voor Defensie. Dat dit niet gebeurt, leidt tot enorme teleurstelling bij Martens. „Het is een droevige zaak. Ik ben hevig teleurgesteld. Defensie pikt bijna 300 hectare landbouwgrond in. Het hele gebied gaat op slot. Ik moet dit even laten bezinken. Heel jammer dat dit gebeurt."

Martens hakte eerder met het bijltje: begin jaren negentig werd zijn bedrijf uitgekocht vanwege de aanleg van het oefenterrein.