Sylvia Uddink viel 25 kilo af met hulp van diabetesmedicijn. Foto: Gerrit Boer
De 44-jarige Sylvia Udding uit Hoogeveen is bijna 25 kilo afgevallen met hulp van het diabetesmedicijn Ozempic. De verpleegkundige betaalt het middel uit eigen zak. ,,Het is veel geld, maar ik heb het er voor over.”
Sylvia, je gewicht lag boven de 100 kilo toen je begon. In ruim een jaar tijd ben je heel wat kilo’s kwijtgeraakt. Hoe voelt dat?
,,Een stuk lichter. Het voelt goed. Ik ben ook wel trots. Alles gaat makkelijker. Eerder was ik buiten adem als ik op de fiets naar het werk ging. Ik pak ook steeds vaker de trap in plaats van de lift op mijn werk als verpleegkundige op de revalidatieafdeling. Ik heb ook twee kledingmaten kleiner en kan leukere kleren kopen. Het belangrijkste is dat ik meer conditie heb en steeds actiever word. Het is letterlijk en figuurlijk allemaal niet meer zo zwaar.”
Hoe ben jij met Ozempic in aanraking gekomen?
,,Ik las er ergens in 2022 over op Twitter of Facebook. Ik ging wat rondneuzen op internet om meer informatie te krijgen. Sporten deed ik al twee keer in de week met een personal trainer, die mij ook hielp met voeding. Maar ik verloor nauwelijks gewicht. Het ging heel langzaam.
Sylvia toen ze nog een stuk zwaarder was. Foto: Eigen foto
Minder eten en meer bewegen deed ik dus al. Waarom ik toch niet genoeg gewicht verloor? Geen idee. Ik ben bij de huisarts geweest om doorgestuurd te worden naar de obesitaskliniek. Maar mijn BMI was niet hoog genoeg en ik had ook geen onderliggende ziektes. Ik ben toen zelf naar de kliniek gegaan. Bij de vestiging in Velp kon ik na een intake, in overleg met de arts, starten met het spuiten van Ozempic. 1 maart 2023 ben ik begonnen.”
Het schijnt behoorlijk duur te zijn. Is dat geen probleem voor jou?
,,Ik heb er geld voor opzij gezet. Het kost elke maand 145 euro voor een spuit. De begeleiding vanuit de kliniek kost per half jaar 900 euro. Als je een half jaar bezig bent, ben je 1720 euro kwijt. Voor het recept betaal ik nu 250 euro per half jaar en hetzelfde maandbedrag als eerder per spuit. Het is nu mijn derde halfjaar.
Alles bij elkaar kost het me al 4000 euro. Het wordt niet vergoed door de zorgverzekeraar. Het is voor mij ook heel veel geld, maar er zijn heel veel mensen die het niet kunnen betalen. Die gaan zoeken naar alternatieven in de illegale handel. Dat raad ik iedereen af. Je hebt totaal geen idee wat er in die spuiten zit of je krijgt na betaling helemaal niets toegestuurd.”
Wat vind je van de kritiek dat het middel door mensen zoals jij bijna niet meer beschikbaar is voor diabetespatiënten die het juist hard nodig hebben?
,,Ik vind dat de consument die het gebruikt daar niet de schuld van moet krijgen krijgen. Er is een alternatief voor Ozempic, alleen dat is ruim twee keer zo duur. Laat de apotheek een alternatief geven met dezelfde werking en dan tegen de prijs van Ozempic. Ik wil dan ook best dat andere middel.
Apothekers, verzekeraars en overheid zouden samen wat kunnen doen aan die prijzen. Het creëren van schaarste lijkt bovendien een soort verkooptruc van de fabrikant om de vraag en de prijs op te drijven. Ook het inkoopbeleid van de Nederlandse overheid speelt een rol bij de schaarste. Er zijn los van Ozempic in ons land veel meer medicijntekorten.”
Was je niet bang voor vervelende bijwerkingen van dit middel?
,,Eigenlijk niet zo zeer. Ik ben goed voorgelicht over mogelijke bijwerkingen. De eerste maanden had ik ook last van verstopping, diarree, misselijkheid en overgeven. In het begin moet nog een knop om. In mijn geval kreeg ik bijvoorbeeld last als ik een broodje met jam at. Ik moest mijn eetpatroon aanpassen. Ondanks de klachten in de begintijd heb ik nooit aan stoppen gedacht. Ik zag het resultaat op de weegschaal. Ik heb nu bijna geen bijwerkingen meer.”
Hoe reageert je omgeving?
,,Positief. Mijn nicht is ook gestart, maar dan met een ander, vergelijkbaar middel. Vrienden en familie weten dat ik al jaren met mijn gewicht worstel. Die vinden het heel fijn voor mij dat ik slanker word. Op sociale media komen wel negatieve reacties. Gewoon minder eten, wordt dan gezegd. Bij mij was de rem er bij het eten gewoon niet. Als ik nu een keer chips eet, kan ik een klein bakje nauwelijks op. Eerder ging de hele zak leeg.”
Het klinkt wel makkelijk, een middel inspuiten en afvallen maar. Of is het niet zo simpel?
,,Ik sport er twee, drie keer in de week bij en ik let op mijn voeding. Ik zie het gewoon als een hulpmiddel.”
Hoe voorkom je dat de kilo’s er weer aanvliegen als je stopt met spuiten?
,,Blijven sporten en bewegen en mijn nieuwe voedingspatroon blijven aanhouden. Ik ben al een keer een paar maanden gestopt geweest. Toen ben ik 2 kilo aangekomen, niet meer. Dat schijnt normaal te zijn. Ik verwacht dat ik op gewicht blijf. Ik hoop dat ik dat zonder Ozempic kan. Maar als ik een lage onderhoudsdosering moet blijven gebruiken, dan heb ik daar geen problemen mee als mij dat gezond houdt.”
Voorraden inzetten voor diabetespatiënten
Minister Pia Dijkstra van Volksgezondheid is niet van plan het off-label voorschrijven van diabetesmedicijnen zoals Ozempic voor gewichtsverlies aan te pakken. De minister wil geen strengere richtlijnen of regelgeving invoeren om dit tegen te gaan, antwoordde zij onlangs op Kamervragen van NSC.
Dijkstra staat wel achter oproep van de fabrikant en het Nederlandse Huisartsen Genootschap om de beschikbare voorraden in te zetten voor patiënten met diabetes en geen recepten uit te schrijven voor mensen met overgewicht die het middel willen gebruiken om af te vallen. Wereldwijd zijn tekorten ontstaan door een beperkte productiecapaciteit en een extreem grote vraag als gevolg van het toenemende gebruik voor gewichtsverlies.
Diabetesvereniging Nederland geeft aan dagelijks meerderde meldingen binnen te krijgen over het tekort aan semaglutide (Ozempic). ,,Het niet kunnen gebruiken van dit geneesmiddel verhoogt het risico op hartfalen, gewichtstoename en stijging van de bloedglucosewaarde. Dit laatste resulteert in een aanzienlijk verhoogd risico op andere complicaties, met name in de zenuwen, wat kan leiden tot blindheid en amputaties van ledematen.”
