Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen in Ekehaar: ‘Als je schade-afhandeling niet van tevoren goed regelt, vraag je om problemen’

„Iedereen snapt dat gaswinning consequenties kan hebben. Maar als je schade-afhandeling niet van tevoren goed regelt, dan vraag je om problemen”, vat Van Zutphen zijn eerste gesprek met inwoners uit Ekehaar samen.  

Vanuit het dorp en de gemeente Aa en Hunze klinkt kritiek op de schadeafhandeling door de Commissie Mijnbouwschade, na drie bevingen bij het gasveld Eleveld in oktober 2023. Ze klagen over onbegrijpelijke schaderapporten. Ook vinden ze dat de kosten voor het inhuren van een deskundige om de schade op te meten, niet in verhouding staan tot de vergoeding (uiteenlopend van 800 tot 16000 euro).

„Mensen zijn ontevreden met het proces. Ik heb van niemand gehoord dat er antwoord kwam op een bezwaar of dat het tot een aanpassing leidde”, zegt Martijn Marree, voorzitter Dorpsbelangen van de Broekstreek. „Bovendien weet je dat je geen kans maakt. De meeste mensen laten dan maar geld uitkeren, zodat ze in elk geval een klein stukje van de schade kunnen laten herstellen. Maar het is onvoldoende.”

Ook dorpsgenoot Hanneke Bruggeman denkt er zo over: „De diepere laag is het gevoel van onrechtvaardigheid. Je wordt niet gehoord. Iedereen heeft voordeel van gas in Nederland, waarom hebben een paar mensen dan de lasten? Als je dat netjes oplost, is het prima.”

De ombudsman kwam op eigen initiatief naar Ekehaar. „Wat hier aan de hand is, viel ons op. Door de krant en de position paper te lezen (een beleidsstandpunt van de gemeente Aa en Hunze met vragen en kanttekeningen over de schade-afhandeling door de Commissie Mijnbouwschade, red.).”

Hij noemt het bezoek een eerste inventarisatie. Het is de eerste keer dat hij zich buiten Groningen over mijnbouwschade buigt. „Onze bemoeienissen in Groningen en wat we daar hebben geleerd, zouden we hier misschien goed kunnen gebruiken”, denkt hij.

Van Zutphen weet nog niet of en hoe zijn bemoeienis hier ook zinvol kan zijn. „We gaan kijken wat we hier zouden kunnen doen”, zegt hij. „Het past in elk geval bij een ombudsman om te onderstrepen dat als gas wordt gewonnen, schade-afhandeling goed wordt opgelost.”

Burgemeester Anno Wietze Hiemstra van Aa en Hunze is blij met de komst van de ombudsman. „Uiteindelijk hadden we daar zelf ook om gevraagd als laatste redmiddel. Maar we hopen nog altijd dat de minister van Klimaat en Groene Groei Ekehaar ook weet te vinden.”