Zorgen om vluchtelingenkinderen in Expo Hal. 'Ondervoede kinderen? Bij ons in Assen?!'
Laura Popken, Robert-Erik Lanting en Bram HulzebosDrenthe
De Expo Hal in Assen doet dienst als noodopvang. Foto: Marcel Jurian de Jong
„Ondervoede kinderen? Bij óns in Assen!?” Het nieuws dat ondervoede kinderen rondlopen in de Expo Hal in Assen, de noodopvang voor asielzoekers bij het TT Circuit, slaat in als een bom. „Kinderen horen daar niet.”
Aanleiding is de brandbrief van een arts van de GGD waarover RTV Drenthe publiceerde. Uit de brief blijkt dat de omstandigheden in de noodopvang bedroevend zijn. Met name de 109 kinderen die nu verblijven in de enorme hal hebben het moeilijk. Er zouden zelfs meerdere jonge kinderen zijn afgevallen tot ondergewicht.
VluchtelingenWerk: ‘Dit kan niet’
VluchtelingenWerk Nederland (VWN) stelt klip en klaar dat de Expo Hal niet geschikt is voor langdurig verblijf ‘en zeker niet voor kinderen’. In de brief deelt de GGD-arts ernstige zorgen over de psychische gezondheid van de kinderen. Ook liggen kinderen ‘s nachts vaak wakker door lawaai in de hal. Het gehuil van de kinderen houdt anderen weer wakker. Daarnaast zou het sanitair zo vies zijn dat kinderen liever hun behoefte doen op een emmer in hun kamer.
„De signalen over de omstandigheden uit de brandbrief zijn schrijnend”, aldus de woordvoerder van VWN. „Dit is een acute situatie wat VWN betreft, de kinderen moeten zo snel mogelijk doorgeplaatst worden uit deze noodopvang. Kinderen horen niet in de noodopvang.”
GGD maakt zich zorgen
De GGD brengt wekelijks een bezoek aan de Expo Hal Assen. De brief over de wantoestanden in de hal is door een arts op persoonlijke titel geschreven, zegt de woordvoerder. „Maar we delen de zorgen over opvang van kinderen.”
Er waren eerder al signalen dat de omstandigheden in de Expo Hal bepaald niet optimaal zijn. In mei kenschetsten VWN en de UNHCR (de vluchtelingenorganisatie van de VN) de omstandigheden in de zeer sobere, lawaaierige en van privacy verstoken opvang als ‘inhumaan’.
De Nationale Kinderombudsman Margrite Kalverboer wijst erop dat kinderen op de vlucht recht hebben op extra bescherming. „Zoals de situatie in de brandbrief van de GGD-arts staat beschreven, is deze in strijd met de rechten van het kind en absoluut ontoelaatbaar.”
De opvang was aanvankelijk bedoeld als ‘wachtkamer voor Ter Apel’ voor nog ongeregistreerde asielzoekers. Ze zouden daar maximaal vijf dagen verblijven. Inmiddels zitten er ook wel-geregistreerde asielzoekers in afwachting van een plek in een asielzoekerscentrum. Zij zouden hier maximaal twintig dagen mogen verblijven. In de praktijk zitten sommigenasielzoekers maanden in de Expo Assen.
Assen Centraal wil opheldering
De arts van de GGD schreef de brief in juli. „Wat is er sindsdien gebeurd om de situatie te verbeteren?”, vraagt fractievoorzitter Jan Talens van Assen Centraal zich in de gemeenteraad van Assen af.
Woordvoerder Laura Bossink laat weten dat het COA idealiter geen kinderen opvangt in de Expo Hal. „Maar door het tekort aan opvangplekken gebeurt dat wel. Gelukkig is er zicht op dat er volgende week ook weer een deel uitgeplaatst kan worden. Maar vanwege de krapte in de opvang kunnen we op dit moment niet garanderen dat er geen nieuwe gezinnen in de Expo worden geplaatst.”
Stop op alleenreizende minderjarigen
De brief van de GGD-arts was voor het COA aanleiding om in te grijpen, aldus Bossink. „Minderjarigen die onder begeleiding staan van bijvoorbeeld een oom of nicht zijn uitgeplaatst. Er zitten nu nog enkele van deze zogenoemde Bama’s, die ook snel kunnen vertrekken. Daarna geldt een instroomstop voor Bama’s.”
Bossink vertelt verder dat enkele kinderen (met hun gezin) met ondervoeding in juli op medische gronden zijn uitgeplaatst. „Op dit moment zijn er geen kinderen bekend met ondervoeding/ondergewicht.”
Eerder gaf de Assense burgemeester Marco Out aan dat de omstandigheden in Expo Assen moeten verbeteren. Niettemin maakte hij in juli bekend dat de opvang tot eind van volgend jaar wordt verlengd. „Ik vraag me wel af of hij, voordat hij dit besluit nam, heeft gekeken hoe het nu is in de Expo”, zegt Talens. „Daar willen we zo snel mogelijk opheldering over.”
In ruil voor de verlenging van de noodopvang tot eind 2025, maakt het COA iedere maand 140.000 euro over aan de gemeente Assen. Van dit geld wordt het gebied aantrekkelijker gemaakt voor bedrijven en investeerders. Eigenaar van de Expo Hal Assen is de Lenferink Groep uit Zwolle. Lenferink huisvest, onder meer in Meppel, Steenwijk en Farmsum, vluchtelingen in vastgoed dat op een later moment ontwikkeld moet worden.
Tips? bram.hulzebos@mediahuisnoord.nl
'Het eten is niet goed'
Eten blijkt een probleem in Expo Assen, zo bevestigt het groepje mannen dat bij het hek bij de ingang van de evenementenhal staat te roken. „Het eten is niet goed”, zegt de Syrisch-Palestijnse Yamen (22), die goed Engels spreekt en zich opwerpt als tolk.
Een man die naast hem staat knikt als Yamen over het eten begint. Hij zit al 30 dagen in de hal, zegt hij. Daarvoor zat hij even zo lang in Ter Apel. Volgens de man is het eten in de Expo karig. „We krijgen ’s ochtends alleen wat toast met jam en een beetje chocolade”, zegt hij. „Het is veel te weinig.” Drie keer per dag staat er een maaltijd klaar, maar veel asielzoekers trekken de Hollandse pot slecht. „Veel mensen vinden het eten hier niet lekker. Ze lopen naar de vuilnisbak om het weg te gooien. Daardoor eten veel mensen niet.”
Volgens het COA is de catering aangepast: meer maatwerk, diversiteit, meer aanbod, extra soorten beleg, pap en soep.