Herder Catrinus Homan laat zijn kuddebeschermingshonden ook 's nachts bij de schapen in de schaapskooi.
Ondanks de aanwezigheid van wolven in Drenthe gaat het gros van de schaapherders dit jaar ‘gewoon’ met lammetjes de hei op. Herder Marianne Duinkerken uit Balloo lijkt vooralsnog de enige te zijn die dit niet doet. Zij heeft haar kudde niet laten dekken.
Duinkerken, die in 2020 een aanval van twee honden meemaakte, durft het niet aan om met lammetjes de natuur in te trekken nu er steeds meer wolven in Drenthe zijn. Ze is bang dat die de jonkies op kilometers afstand ruiken en heeft daarom met pijn in het hart besloten dit jaar geen ram bij de ooien te laten.
Toch blijf de Drentse hei niet verstoken van jonge schaapjes. Duinkerken lijkt vooralsnog de enige te zijn die haar dieren niet laat lammeren. Bij de andere kuddes zijn de ooien op dit moment hoogdrachtig en worden de eerste lammetjes over een paar dagen verwacht.
,,Mariannes standpunt wijkt af van dat van de besturen van de Drentse schaapskuddes’’, zegt Albert Kerssies. Hij is voorzitter van het samenwerkingsverband van de tien gesubsidieerde Drentse schaapskuddes. Deze club heeft vrij vertaald als uitgangspunt: we moeten met de wolf dealen door de kuddes te beschermen, met wolfwerende rasters en eventueel kuddebewakingshonden.
En met die maatregelen gaan de herders, zoals het er nu naar uitziet, wel met hun lammetjes de hei op. ,,Ik heb geen geluiden gehoord van herders die zeggen: ‘We doen het niet niet’. Tot nu toe is het beeld ook dat we redelijk veilig gescheperd op de hei kunnen lopen. In Drenthe is nog geen aanval geweest op een kudde waar een herder en een paar honden bij lopen. Alleen in Elspeet een keer, op de Veluwe. De wolf is grotendeels ‘s nachts actief, maar dan slapen de meeste schapen in een schaapskooi of binnen een wolfwerend raster.’’
Inkomsten
Catrinus Homan zit met zijn Doldersummer kudde middenin het gebied waar een wolvenroedel huist. Hij zegt „absoluut’’ met lammetjes de hei op te gaan. Behalve wolfwerende rasters zet hij speciale kuddebeschermingshonden in, als extra veiligheidsmaatregel.
Hij noemt het besluit van zijn collega Marianne Duinkerken „vreemd’’. Voor het voortbestaan van het zeldzame Drentse heideschaap is het volgens Homan van belang dat er lammeren komen. Ook moeten herders aan contracten voldoen over hoeveel natuur er begraasd moet worden.
,,Daarnaast levert de verkoop van overtollige schapen een bijdrage aan de exploitatie. Zonder lammeren loop je inkomsten mis. En je kunt als herder rekening houden met de wolf. Als je de schapen ‘s nachts veilig onderbrengt en er overdag bij bent, lijkt het mij geen probleem.’’
Duinkerken liet eerder weten het niet aan te durven. Ze ontkent niet dat zij hierdoor inkomsten misloopt, maar stelt de gemoedsrust van de dieren belangrijker te vinden dan geld. Bovendien voldoet ze naar eigen zeggen nog steeds aan haar contractuele verplichtingen.
Hoog geluid
Rond de Drentsche Aa graast schaapskudde Het Stroomdal, zeg maar de buurkudde van het Balloërveld. ,,Wij gaan er dit jaar wel met de lammetjes op uit’’, zegt herder Julie Teunen. ,,Maar we zijn alerter. En op het moment dat wij een melding krijgen dat hier een wolf zit, is het denk ik wel over. Dan moeten we de lammetjes op grasland laten staan en niet met ze rondtrekken. Het hoge geluid van de lammetjes zal een wolf triggeren.’’
Huiver is er dus wel en makkelijk is het ook niet, met al die maatregelen tegen de wolf.
,,Het plaatsen van rasters of wolvennetten, waarbinnen de schapen overnachten, is zwaar werk’’, zegt Teunen. ,,Je bent er zo een halve dag mee bezig. Dat doe je echt niet elke dag. We proberen de schapen er daarom ongeveer twee weken in te laten staan, maar ideaal is dit niet. Ze hebben op een gegeven moment weinig te eten binnen zo’n raster.’’ Het gevolg is dat de herders zo’n tien uur per dag moeten hoeden zodat de schapen toch genoeg voedsel krijgen.
Continu werk van de wolf
Voor de rasters is subsidie beschikbaar, maar dat geldt niet voor het extra werk dat de herders ervan hebben. De overleggroep Drentse schaapskuddes waar Kerssies voorzitter van is, vindt dat hier verandering in moet komen. Hij schat dat de kosten van de bedrijfsvoering 40 tot 60 procent hoger uitvallen dan voorheen.
,,Je hebt continu werk van die wolf. Je moet het hek goed onderhouden en vrij houden door te maaien, anders lekt er stroom weg en wordt de schok minder. Je moet zoveel mogelijk het veld in met de schapen. Er waren wel kuddes waarbij de schapen in het weekeinde in een weiland liepen, dan was de herder vrij. Dat kan nog wel, maar dan heb je een groter oppervlak nodig en moet er weer een groter wolfwerend hek komen. Linksom of rechtsom: het is duurder. We zijn in gesprek met de provincie over een vergoeding, maar er is nog geen ei over gelegd.’’
