De 105-jarige Werner Goetz is zeer behendig met de raceauto’s op de miniatuurbaan van zoon Markus. Jan Anninga
Zwei Weltkriege überlebt en nog blakend gezond. Wie kan dat Werner Goetz nazeggen? De Duitse immigrant werd woensdag 105 en is daarmee de oudste inwoner van Borger-Odoorn.
Een nachtkastje? Waarvoor? Werner Goetz heeft überhaupt niks om er op te leggen. Geen kunstgebit, geen bril, geen pil. Met de bloedverdunners, die hij innam voor zijn pacemaker, is hij een jaar geleden op doktersadvies gestopt. Wat Goetz op de been houdt? ,,Tineke”, antwoordt hij zonder nadenken. ,,Als ik haar niet had gehad, was het allang Ende.”
Zijn schoondochter voelt zich gestreeld door de oude charmeur. Maar, geeft ze toe: ,,Eigenlijk is het niet zo heel veel wat ik voor hem doe. Hij redt zich in hoge mate zelf.”
Alte Bäume, die soll man nicht verpflanzen. Goetz steekt de draak met die ook in Duitsland ongeschreven wet. Vijf jaar geleden verhuisde de krasse Duitser naar 2e Exloërmond, nadat hij zich lange tijd dapper staande had gehouden in zijn appartement in Düsseldorf. Daar woonde hij op de vierde verdieping van een flat zonder lift. Al traplopend verleende hij mantelzorg aan zijn vrouw Nelly die leed aan Alzheimer. Totdat zoon Markus het alarmerende bericht kreeg dat vader met een dienblad vol eten was gevallen en met een gebroken elleboog in het ziekenhuis lag. Voor Markus was dat het sein zijn vader naar 2e Exloërmond te halen en Nelly te laten verkassen naar een verpleeghuis vlak over de grens.
Toen het houten mantelzorgchalet met veranda achter de woning aan het Zuiderdiep eenmaal was afgebouwd, werden Nelly en Werner daar herenigd. Lang hebben ze niet van hun nieuwe optrekje kunnen genieten, vrij snel na haar komst naar Nederland stierf Nelly. Sindsdien woont Werner er alleen. Gewapend met veger en kruimeldief houdt hij het schoon. Zijn bakje Senseo zet hij zelf en zijn dagelijkse portie muesli voor tussen de middag maakt hij eigenhandig klaar. Eigenlijk hoeft Tineke niet veel naar hem om te kijken. ,,’s Ochtends breng ik hem zijn brood, ‘s avonds eet hij met de pot mee. Hij is dol op Hollandse kost met aardappelen.”
Wat zijn favoriete kost is? ,,Was isst du am liebsten?” roept zoon Markus vader bij de les. ,,Oooooh, das ist schwer. Rotkohl mit Apfel”, zegt Werner. Tineke: ,,Hij vindt alles lekker, als het maar met aardappels is. Van buitenlands eten moet ‘ie niks hebben. Als wij een keer een pizza eten, zet ik voor hem gewoon een kant-en-klaarmaaltijd van de supermarkt in de magnetron. Die zijn zo goed, dat pa er helemaal geen erg in heeft. Hij vindt het heerlijk en ik maak hem niet wijzer dan nodig is.” Ze kan het gerust hardop zeggen. Pa hoort het toch niet.
Hoe iemand van 105 de verandering der tijden ervaart, is nauwelijks voor te stellen. Elektriciteit in huis bijvoorbeeld? Dat was er vroeger niet. Markus: ,,Toen mijn grootouders op het elektriciteitsnet werden aangesloten, kregen ze twee gloeilampen cadeau die ze uit een folder konden kiezen. De hele familie stond met stomme verbazing te kijken toen die ook nog bleken te branden. Voor mijn vader zijn bepaalde dingen niet te bevatten. Als je met je vinger op een mobiele telefoon naar beneden scrolt, vraagt hij: ‘Waar gaat dat allemaal naar toe? Zit daar iets onder?’”
Twee wereldoorlogen heeft de oude baas overleefd. Hij was 4 toen zijn moeder met hem het oorlogsgeweld van ‘14-’18 ontvluchtte en in Oost-Pruisen onderdook. Pas na de oorlog werd het gezin herenigd. In de Tweede Wereldoorlog diende hij als militair onder de door geallieerden gerespecteerde veldmaarschalk Erwin Rommel. Goetz was onder meer in Noord-Afrika, Sicilië en Italië gestationeerd en daar heeft hij ook nog gevoetbald. ,,Ich war Kapitän der Mannschaft.”
Voetbal kijken is nog steeds het favoriete tijdverdrijf van Goetz, die zelf in Düsseldorf ooit uitkwam voor TSV Eller 04. Wekelijks volgt hij via livestream de verrichtingen van Fortuna Düsseldorf in de Bundesliga op de voet. Maar de Oranjevrouwen zijn z’n favoriete elftal. Vanwege het voetbal of de vrouwen? ,,Das ist eine gemeine Frage”, lacht Goetz.
Zijn geest houdt hij scherp met het lezen van Krimi’s en oplossen van kruiswoordraadsels die Tineke over de grens koopt. Hij had nog wel Nederlands willen leren, maar dat lukt hem niet meer. Zijn vocabulaire Nederlands gaat tot zijn spijt niet veel verder dan ‘geen signaal’. Dat leerde hij van de tv.
Wat er wel in zit, is fingerspitzengefühl om de raceauto’s op de miniatuurbaan van zoon Markus te besturen. Op zogenoemde slotcarbaan strijden de leden van Markus’ raceclub traditiegetrouw op de Oliebollenraces om de hoogste eer. Markus: ,,Met caravans achter de auto’s. Pa weet precies op welk niveau hij de regelaar van de afstandbediening moet instellen. Waar anderen te hard willen en uit de bocht vliegen, blijft hij keurig op de baan. Afgelopen keer werd hij tweede.”