Vanwege de vele regen staat er al een laagje water op de plek waar vroeger de citadelgracht liep. Architect Johan Kranenborg wil die waterpartij in ere herstellen. In de zomer kan er gespeeld worden met bootjes, in de winter is het schaatsen geblazen in een heus kasteeldecor. Foto: Jan Anninga
Net op het moment dat Coevorden een klap wil geven op een 160 meter lange loofgang bij het Kasteel, komt architect Johan Kranenborg met het doodeenvoudige plan de citadelgracht in ere te herstellen. ,,Die doet tenminste recht aan de historie.’’
Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Onder dat motto doet de Coevorder architect Johan Kranenborg verwoede pogingen om de gemeenteraad van Coevorden op het allerlaatste moment op andere gedachten te brengen.
Raadsfracties discussiëren inmiddels al enkele jaren over de aanleg van een zogenoemde berceau op de Weeshuisweide, het parkje aan de achterkant van het Kasteel. Dat is een loofgang die vroeger wel vaker rond burchten te zien was.
Voorbeeld van een berceau. Foto De Zwarte Hond
Zo’n langgerekte pergola begroeid met planten - die van Coevorden wordt volgens Kranenborg 160 meter lang - was vroeger speciaal bedoeld voor de kasteelvrouwen. Die mochten namelijk niet in de zon lopen, want dan zouden ze een kleurtje kunnen krijgen. Alleen mensen die op het land werkten hadden dat. En daarmee wensten de hofdames natuurlijk niet geassocieerd te worden.
Kranenborg legt op allerlaatste moment zijn plan op tafel
De proefopstellingen van zo’n berceau zijn er geweest, inwoners hebben hun zegje kunnen doen en dinsdag boog de Coevorder politiek zich over het eindplan, waarbij Kranenborg op het allerlaatste moment zijn idee op tafel legde en raadsfracties nog eens aan het denken zette. En misschien wel aan het twijfelen bracht, want een partij als het CDA is de berceau liever kwijt dan rijk. Alleen al 30.000 euro voor die proefopstelling, sneerde raadslid Lidy Klein Gunnewiek nog maar eens. Jerry Stoker (PAC) noemde het plan van Kranenborg ‘een heel interessante gedachte’.
Coevordenaren konden kiezen uit drie ontwerpen voor de berceau op de Weeshuisweide. Foto: DvhN
Zo’n berceau is er bij het Kasteel van Coevorden bovendien nooit geweest, zegt Kranenborg. ,,Coevorden wil met het benadrukken van de historie in de stad terug naar de 17e eeuw, toen de vesting in opbouw was. Bastions zijn herbouwd, citadelpunten in ere hersteld en de fundamenten van de Bentheimer Poort van rond 1600 worden straks getoond aan het publiek. Waarom zou je dan een berceau nabouwen die Coevorden nooit heeft gekend?’’
Drenthe was onbegaanbaar, op Coevorden (doorgang voor koeien) en Hondsrug na
Wat ook zwaar weegt is dat de loofgang aan de zijkant van het kasteelpark komt, langs de Weeshuisstraat. En laat uitgerekend dat straatje nu vroeger een heuse ‘snelweg’ te zijn geweest, want zowat de enige maar in ieder geval de belangrijkste verbinding vanuit het zuiden naar Groningen. Drenthe was immers toen vooral moeras en onbegaanbaar, op de doorgang voor koeien (Coevorden) en zandrug de Hondsrug na.
,,Al die Pieterpadlopers zien als ze op de historische Weeshuisstraat lopen het Kasteel niet eens, want de berceau belemmert het zicht erop. Die berceau is straks net de Berlijnse Muur. Doodzonde, en bovendien in strijd met de historie’’, vindt Kranenborg.
Dat is de citadelgracht niet. Coevorden wil het water van vroeger straks in het kasteelpark symboliseren met blauwe bloemen. Nu gebeurt dat nog met riet, dat onlangs is gesneden. Vanwege de overvloedige regenval lijkt het nu net alsof een deel van de gracht al is gerealiseerd, want op de plek van het riet staat nu water.
In de zomer met bootje spelen, ‘s winters schaatsen in heus kasteeldecor
Kranenborg heeft een andere constructie voor ogen. De waterpartij komt wat hem betreft in een bak van cortenstaal te liggen, met een breedte van bijvoorbeeld 15 meter en een totale grachtlengte van pakweg 150 meter. ,,Met een laagje van zeg 30 centimeter water erin, zodat kinderen er veiliger in kunnen spelen dan in een diepe gracht. Je kunt er dan ook met een bootje op. En in de winter zou erop geschaatst kunnen worden. Technisch gesproken kan er gewoon kunstijs in. Moet je eens kijken wat voor een attractie je dan hebt in Coevorden! De hele winter schaatsen, met op de achtergrond het Kasteel. Dat trekt pas bezoekers. En dat wil Coevorden toch zo graag?’’
De citadelgracht ingetekend op de Weeshuisweide. Het blauwe gebouw is het gemeentehuis, met daaronder de Markt. Het blauwe gebouw boven het gemeentehuis is het Kasteel. Tekening: Johan Kranenborg
Kranenborg heeft zijn plan laten doorrekenen. ,,Specialisten komen bij een gracht van 15 meter breed uit op een bedrag van 850.000 euro. Daarbij zit dat kunstijs niet in, dat moet apart berekend worden.’’ Aanleg van het kasteelpark mét berceau kost 1,5 miljoen euro.
Kan de gracht niet alsnog later aangelegd worden?
Raadsfracties vroegen zich deze week af of de citadelgracht van Kranenborg niet op een later moment alsnog gerealiseerd kan worden, als de berceau er al staat.
Wethouder Steven Stegen (BBC2014) wil vasthouden aan het oorspronkelijke plan. ,,Dat is een langdurig proces geweest en kan op een breed draagvlak rekenen. Of de berceau recht doet aan de historie is een vraag die ik moeilijk kan beantwoorden. Ik ben geen historicus, maar heb wel alle vertrouwen in de plannenmakers. Bovendien is het de vraag of je iets precies wil nabootsen, of geef je er zelf een twist aan. De berceau vind ik een mooi en speels element. En ik heb niet het beeld dat het straks op de Berlijnse Muur lijkt.’’
Dinsdag 1 maart besluit de gemeenteraad of de berceau er inderdaad komt.
