Willem van Hemmen, uitgeroepen tot vlinderbeheerder van het jaar. Foto: Harry Tielman
Wat begrijpt een voormalige hotelhouder nu van vlinders? Nou, inmiddels zo veel dat de nationale Vlinderstichting Willem van Hemmen uit Gasselte heeft uitgeroepen tot vlinderbeheerder van het jaar.
Zittend in de voorjaarszon voor zijn woning aan de Bosweg in Gasselte kan Willem van Hemmen (82) zich immens verheugen op het échte voorjaar. Als het voor het eerst een graad of 18 wordt. ,,Dan komen de eerste exemplaren tevoorschijn. Ik heb nu al wel enkele hommels gezien, maar voor vlinders is het nog te vroeg. Ondanks de superzachte winter, inderdaad. Ze hebben meer baat bij een droge en wat koude winter dan bij die nattigheid van de afgelopen maanden.’’
De Vlinderstichting heeft Van Hemmen zaterdag uitgeroepen tot vlinderbeheerder van het jaar. Twee percelen voormalige landbouwgrond toverde hij samen met zijn vrouw om tot een waar vlinderparadijs. Een zeer bloemrijk gebied, waar allerlei zeldzame planten zich weer konden vestigen. Er kwamen veel orchideeën tot bloei, maar ook valkruid, parnassia en de klokjesgentiaan.
Dat vlinders juist houden van zo’n gebied vol biodiversiteit is gebleken. Er zijn in de loop der jaren meer dan veertig soorten dagvlinders gezien op het terrein van Van Hemmen. ,,Het is een prachtig voorbeeld van particulier initiatief waarmee veel bereikt kan worden’’, zegt Kars Veling van de Vlinderstichting.
En dát voor een voormalige hotelhouder. Die geen snars begreep van bloemen, laat staan vlinders. Van Hemmen runde in de jaren zestig samen met zijn ouders Hotel van Hemmen, in het hart van Gasselte. Wereldberoemd vanwege de glazen dansvloer, de grootste van Nederland. Dat hotel brandde in 1966 af, waarna de familie na veel gedoe over herbouw uiteindelijk uitweek richting de N34. ,,Die was toen net in aanbouw. We zagen mogelijkheden om daar een hotel te beginnen.’’ Dat werd motel het Gasselterveld.
Rond 1973 brachten zijn twee dochters hem op het natuurspoor. ,,Ik liep eens met hen over zo’n mooi zandpaadje in de buurt, helaas bijna allemaal verdwenen door de ruilverkaveling. Ze vroegen me het hemd van het lijf over bloemen die ze onderweg zagen. Ik had daar totaal geen verstand van. Dus kocht ik maar wat boekjes, om me er in te verdiepen. Ik nam af en toe wat plantjes mee om in de tuin te zetten. Daar kwamen dan weer vlinders op af. Steeds meer. En steeds ook meer bijzondere exemplaren.’’
Hij geniet telkens weer van vlinders. ,,Ze geven me zo’n positief gevoel. Neem het oranjetipje, dat als vroege vlinder het mooie weer aankondigt. Ze paraderen altijd zo mooi om het huis, enkel en alleen op zoek naar een partner voor seks. Veel mooier wordt het leven niet, als je dat ziet.’’
Liefst 27 jaar was hij raadslid in Gasselte voor Gemeentebelangen. Hij maakte zich sterk om bij het maaien van de bermen het maaisel enkele dagen te laten liggen. ,,Dat is goed voor de grond, waardoor er meer plantjes groeien en bloeien. Daar komen dan weer meer insecten op af. Tegenwoordig roept iedereen dat, maar toen werden zulke plannen weggehoond. Ze gingen liever met grote machines aan de slag.’’
Maar groot materieel maakt alles kapot, weet Van Hemmen. Zelf hanteert hij de zeis. ,,En ik laat hele stukken gras staan waarvan ik het vermoeden heb dat er veel eitjes, rupsen of poppen zitten. Vlinders moeten natuurlijk wel een kans krijgen.’’
De Vlinderboerderij die hij al decennia wil bouwen, staat er nog steeds niet. ,,Maar ik ben er nog steeds mee bezig. Ja, ik weet dat ik 82 ben. Bijna 83. Maar ik ben van plan heel oud te worden!’’
1. ,,Woon je in een flat of appartement, hang dan geraniums aan het balkon’’, adviseert Willem van Hemmen. ,,Vlinders zijn er dol op, net als andere insecten. Je hebt meteen resultaat.’’
2 ,,Plant een vlinderstruik, het liefst bij een plek waar je vaak zit. Aan de ene kant omdat je dan mooi de wereld van vlinders kan volgen. Maar ook om vogels af te schrikken, want die hebben het voorzien op vlinders. Met een mens is de buurt happen ze minder snel toe.’’
3. ,,Wees niet bang voor een madeliefje of paardenbloem in je gazon. Vlinders zijn er dol op. Stap af van het idee dat een gazon strak gemaaid moet zijn.’’