De Weeshuisweide, waar de berceau moet verrijzen. Gezien vanaf de Weeshuisstraat. Eeuwenlang is er vrij zicht op het Kasteel. Rechts het gemeentehuis. Foto: DvhN
De weide bij het Kasteel in Coevorden moet leeg blijven, want dat doet het meeste recht aan de historie. Dat vinden erfgoedvereniging Heemschut en enkele bezwaarmakers, die zich keren tegen de aanleg van een kasteelpark.
Coevorden wil de Weeshuisweide, het veld tussen het Kasteel en de vroegere stadsgrens, omvormen tot een parkachtige kasteeltuin. Met ook een berceau, een soort van overdekt wandelpad.
Voorbeeld van een berceau. Foto De Zwarte Hond
Zo’n berceau valt te vergelijken met een pergola van tientallen meters lang, vroeger vaker rond kastelen te zien. Dankzij zo’n loofgang met hoge heggen was schaduw verzekerd voor de kasteeldames, als ze een wandelingetje wilden maken. Zij wilden namelijk voorkomen dat ze een kleurtje zouden krijgen, want dat was taboe voor de welgestelden. Alleen arme sloebers die op het land werkten hadden namelijk een getinte huid door de zon.
Strategisch oogpunt
,,Historisch gezien klopt zo’n berceau voor Coevorden niet’’, zegt Henk Jeurink van de erfgoedvereniging Heemschut. ,,De weide tussen het Kasteel en de stad was onbebouwd, juist uit strategisch oogpunt. Zo konden ze aanvallers eerder en beter zien aankomen. Het middeleeuwse karakter is juist dat het open gebied was.’’
Door daar nu zo’n loofgang aan te leggen, verstop je volgens Heemschut het Kasteel min of meer vanaf de vroegere stadsgrens. Langs de Weeshuisweide loopt de Weeshuisstraat. ,,Dat is de oudste straat van Coevorden’’, weet Jeurink. ,,Via die weg kon je vanuit Coevorden richting Groningen. Al die eeuwen had je vanaf de Weeshuisstraat vrij zicht op het Kasteel, maar straks dus niet meer.’’
De Weeshuisstraat, de oudste straat van Coevorden. Foto DvhN
Dat zo’n berceau er vroeger was voor de kasteeldames, noemt Jeurink een ‘gelegenheidssmoes’. ,,Ik geloof er niet in dat die juffers daar langs liepen. Een open gebied moet het uitgangspunt zijn.’’ Ook enkele individuele Coevordenaren maken bezwaar tegen de vergunning voor de kasteeltuin.
Wethouder Joop Slomp (PvdA) vindt het jammer dat er ‘te elfder ure’ verzet is. ,,De visie voor het kasteelpark is door de raad vastgesteld, evenals het uitvoeringsplan. Het krediet is beschikbaar gesteld en de provincie heeft subsidie verleend. Zevenhonderd mensen hebben hun voorkeur aangegeven hoe de berceau eruit moet komen te zien. Nu het op uitvoering aankomt, is er ineens kritiek van Heemschut. De erfgoedvereniging had beter van zich kunnen laten horen in het voortraject.’’
Coevordenaren konden kiezen uit drie ontwerpen voor de berceau op de Weeshuisweide. Foto: DvhN
Slomp noemt het betitelen van de berceau als bouwwerk vergezocht. ,,Het is meer een parkachtig element. We proberen in Coevorden historische elementen terug te halen, maar willen zeker niet de stad als geheel terugbrengen naar de middeleeuwen. Het moet hier geen Bourtange worden. Er zouden dan heel wat gebouwen gesloopt moeten worden, zoals ook het gemeentehuis. Dat past ook niet in de historische inrichting.’’
‘Raar argument’
Dat de provincie de Weeshuisweide als zeer waardevol cultuurhistorisch gebied heeft aangewezen, een ander argument van Heemschut, doet volgens Slomp geen afbreuk aan het plan. ,,Dat is een raar argument. De provincie trekt namelijk niet voor niets de portemonnee. Als ze er niet mee eens was geweest, had Coevorden nooit geld gekregen.’’
Kasteelpark
Behalve de aanleg van de berceau wordt op de Weeshuisweide straks de loop van de oude citadelgracht gevisualiseerd met een zee aan blauwe bloemetjes. Andere belangrijke elementen in het kasteelparkplan zijn de terugkeer van de Markthal, de ontwikkeling van het citadelpunt met nieuwbouw op de plek van de Rabobank en het doortrekken van de binnenhaven. Water keert daarvoor terug op de plek waar nu nog de Notaristuin is, tussen de bank en de parkeerplaats aan de Markt.