Huisartsen Jan Scherpenisse (links) en Marcel de Vijlder.
Foto Harry Tielman
Vijftig Drentse coronapatiënten gaan meedoen aan een onderzoek naar thuisbehandeling van Covid-19, met behulp van de ontstekingsremmer dexamethason en zuurstofmetertjes.
Daarover hebben veertien huisartsen in de Veenkoloniën, Coevorden en in de gemeente Emmen afspraken gemaakt met het UMCG, Huisartsenzorg Drenthe en het General Practitioner Research Institute. Door vroeg te meten hoe veel zuurstof de patiënten opnemen en dan op het goede moment te beginnen met pillen dexamethason, zouden er minder patiënten zo ziek moeten worden dat ze in het ziekenhuis belanden.
Dat moet het dubbelblind placebogecontroleerde onderzoek op wetenschappelijk verantwoorde manier aantonen. Het onderzoek is een initiatief van de Valthermondse praktijk Noorderdokters van de huisartsen Marcel de Vijlder en Jan Scherpenisse. Zij hebben drie maanden geleden twintig van hun patiënten met corona de thuisbehandeling gegeven, en negentien daarvan knapten snel op waardoor ze niet meer naar het ziekenhuis hoefden.
Met hulp van Huisartsenzorg Drenthe, het UMCG en het huisarts-onderzoeksinstituut GPRI hebben ze een wetenschappelijk onderzoek opgezet. De opzet ervan is afgelopen weekeinde goedgekeurd door de medisch-ethische commissie van het UMCG.
Volgens Marcel de Vijlder gaat het er vooral om dat de huisarts op precies het juiste moment ingrijpt, vlak voordat de ziekte corona ernstiger wordt. ,,De meeste mensen worden niet ernstig ziek na een covidbesmetting. Een kleine groep krijgt wel ernstiger klachten. Je ziet dat bij deze groep na vijf tot zeven dagen de virale fase overgaat in een fase waarin het afweersysteem doorslaat. Vlak voordat die fase intreedt, verwachten we met het voorschrijven van dexamethason te voorkomen dat mensen ernstig ziek worden.’’
Een van de problemen van corona is, dat niet goed is in te schatten welke patiënten ernstiger ziek worden. Het is met zuurstofmetingen wel in de gaten te houden. In het Drentse experiment krijgen de patiënten speciale saturatiemetertjes die online op afstand af te lezen zijn.
De alarmcentrale Zorgcentrale Noord Nederland kijkt 24 uur per dag mee. Het gaat er volgens De Vijlder om dat net op het moment dat de ziekte ernstiger wordt, met de dexamethason wordt begonnen. Dat moment vinden de huisartsen door bij de patiënten thuis een inspanningstest te doen en daarna de zuurstof te meten.
Als het onderzoek een succes wordt, zou het voor zover bekend de eerste keer zijn dat in Nederland een thuisbehandeling van coronapatiënten wetenschappelijk bewezen effectief is. Er zijn op allerlei plekken in het land wel proeven met thuisbehandeling en sommige huisartsen geven ook wel behandelingen, soms ook samen met de thuiszorg.
Zo worden er wel vaker saturatiemeters gegeven aan patiënten en er zijn zelfs voorbeelden waar patiënten thuis kleinere hoeveelheden zuurstof krijgen. Maar voordat álle huisartsen zo’n behandeling doen, moet het effect eerst wetenschappelijk zijn aangetoond.
,,Daarom zijn we heel blij met de medewerking van Huisartsenzorg Drenthe en het UMCG’’, vervolgt De Vijlder. ,,We schrijven alleen de ontstekingsremmer dexamethason voor omdat wetenschappelijk hard is aangetoond dat die werkt bij covidpatienten. De opzet van het onderzoek is tot in de details doorgenomen met het UMCG en de toetsing van de medisch-ethische commissie maakt dat er geen schadelijke gevolgen kunnen zijn.’’
Aan het onderzoek gaan eerst vijftig patiënten meedoen. Twee derde daarvan krijgt de hele behandeling, een derde krijgt alleen de saturatiemeting. ,,Er zijn al eerder pilots geweest waaruit bleek dat alleen al die saturatiemeting goed werkte’’, zegt Jan Schaart.
