Creatief trio zoekt hijsers van Drentse vlag. 'Van trotse schreeuwers tot bescheiden fluisteraars: overal waar de vlag wappert valt verhaal te vertellen'

Het idee ontstond buiten Drenthe. Op het balkon van een studentenkamer in de stad Groningen. De toen nog kunstacademiestudenten Vera Vos en Okki Poortvliet, nu beide 23, mijmerden daar over hun wortels in een Drents dorp. Voor Poortvliet Odoorn, voor Vos De Wijk.

Ze ontdekten daar in de stad een verbondenheid door hun afkomst, een verlangen naar wat de Duitsers zo mooi heimat noemen. Poortvliet: ,,In Groningen, of welke andere stad dan ook, besef je pas hoe mooi Drenthe is. Juist de afstand wakkert de trots aan. Pas van verderop zie je dat je in Drenthe letterlijk meer ziet.’’

De zoektocht bracht ze allebei voor hun afstuderen terug naar thuis. Poortvliet met een groot multimediaal project rondom de lokale schaatsbaan, Vos trok met Passie voor het Platteland met een busje en bushokje naar haar thuisgrond. Op het balkon in Groningen, de ijsbaan in Odoorn en in het bushokje in De Wolden laaide de drang naar het vertrouwde dorpsleven op.

Beide meiden wisten: we gaan hoe dan ook iets samen maken. Daarbij vonden ze in muzikant en theatermaker Hans van der Werf (24) een bondgenoot. ,,Als ik langer in Drenthe ben, bekruipt mij soms het gevoel verder weg te willen, als ik weg ben wil ik wel kruipend weer naar huis’’. Van der Werf is een kind van Borger, woonde tot voor kort in Echten en heeft nu Zwolle als thuisbasis.

Het trio is verknocht aan Drenthe, ze praten er graag en veel over. Nu zetten ze het filosoferen om in actie, deels schatplichtig aan de roots van hun creativiteit, maar vooral verbonden door het, ook zonder uit te spreken, herkenbare gevoel. Ze zochten er een symbool bij en kwamen uit de op de Drentse vlag. Het rood-wit met zes sterren die de toren van het kasteel van Coevorden insluiten.

De vlaggenmaker heeft goede klanten aan het trio. De moeder van Vera naaide er een bodywarmer, jasje en broek van. Markante bedrijfskledij voor de drie tijdens het project. Voor Hans’ hond Hiigo, vernoemd naar zijn band, wordt nog iets bedacht.

Gehuld in de vlaggen trekken ze Drenthe door. Op zoek naar uiting en vertoon in al haar gedaanten. Met als belangrijkste vraag waarom mensen hijsen, wapperen of dragen. Van de uitgesproken tattoo tot het ingetogen vlaggetje op het dashboard, van het grote spandoek in het stadion van FC Emmen tot de vlaggenmast op de boerderij achteraf.

,,We zoeken de mensen die het uitschreeuwen, maar ook de bescheiden fluisteraars. Wij weten: echt iedereen heeft een verhaal’’, stelt van der Werf.

Maar het blijft niet bij verhalen ophalen, het is ook een zoektocht naar zichzelf. Poortvliet: ,,Wij zijn van nature zelf niet echt vlaggenhijsers en zijn heel benieuwd naar de motivatie van mensen die dat dus wel doen. Wat dat betreft is het bijna antropologisch onderzoek.’’

Ze zijn het er snel over eens: Vera is het meest Drents van het stel. Voor werk en studie vertrok ze soms even naar elders, maar ze kwam altijd snel terug op het oude nest. ,,Misschien ben ik inderdaad wel hardcore Drent, ik heb in ieder geval wel een vlaggetje op het dashboard van mijn busje.’’

Het is niet zo dat het platteland ooit weg was uit Poortvliet en Van der Werf, wel zijn ze vaker weg van het platteland, naar steden buiten de provincie. En dat noordelingen dan een beetje weemoedig kunnen worden is geen onbekend fenomeen.

Daniel Lohues schreef zijn eerste Drentstalige nummers in Utrecht. Muzikant Marlene Bakker uit Westerwolde (her-)ontdekte tijdens haar studie aan de rockacademie in Tilburg de Groningse zanger Ede Staal. Inmiddels is Bakker één van de vaandeldragers van een nieuwe lichting succesvolle kunstenaars in Oost-Groningen met een herwonnen trots op het eigene.

Het lijkt het Drentse creatief collectiefje ook wel wat: gelijkgestemde cultuurmakers inspireren en aanjagen om iets in de eigen omgeving te doen. ,,We hopen het vlammetje aan te wakkeren. We zijn nu met zijn drieën aan de slag, maar zoeken straks ook lokale amateurs en professionals, zoals acteurs. We willen de energie die overal in Drenthe zit aanboren, laten zien dat regionale identiteit meer is dan instagramrealiteit.’’

De drie merken dat het wel veel gedoe is om de financiering rond te krijgen. Vijf gemeenten (Assen, Coevorden, Emmen, De Wolden en Westerveld) dragen een steentje bij. Andere lokale overheden doen (nog) niet mee. Vos: ,,Dat komt ook omdat er simpelweg niet veel van dit soort projecten in Drenthe zijn. Wij leggen niet alleen onze ziel en zaligheid, maar ook onze professionaliteit en tijd in het project. Daar moet je dan wel de waarde van inzien. Gelukkig zien deze vijf gemeenten dat.’’

Van der Werf vult aan: ,,Het is hier minder gangbaar dan als we dit in bijvoorbeeld Utrecht of Amsterdam hadden gedaan, dan was het misschien sneller rond. We vragen geen vetpot, maar een bescheiden bijdrage aan een bijzonder initiatief. Wij willen vooral mooie dingen maken en niet steeds leuren bij beleidsmakers.’’

De tijd voor mooie dingen maken is na een jaar plannen smeden aangebroken. Het trio is deze weken op tjak door Drenthe. Op zoek naar de Drentse vlaggenisten en dus ook naar zichzelf. Het moet deze zomer al leiden tot eerst een film en installatie in onder andere het Drents museum. Volgend jaar volgt het opus magnum van het project met minimaal een groot spektakelstuk in de openlucht met theater, muziek, een eindfilm en een grote installatie.

Waar het project hen nog meer brengt het komende jaar? ,,Overal waar de vlag wappert, maar we willen zeker ook in het stadion van FC Emmen’’, zegt Poortvliet. ,,Ik ben niet per se een groot supporter maar kocht laatst wel een sjaal van de club, die draag ik ook in Groningen, en heb heel hard gejuicht bij het kampioenschap. Het laat zien wat regionale verbondenheid dan doet: ook met het zelfvertrouwen van de regio.’’

Van der Werf, langer fan en met regelmaat op de tribune te vinden, herkent dat. ,,Tien jaar geleden was ik er ook en toen was de sfeer: het was niks, het is niks, het wordt niks. Dat is nu volledig gekeerd. In Emmen, en eigenlijk door de hele provincie, klopt het hart van binnen maar staan we inmiddels ook met de borst vooruit naar buiten. Nuchter én trots. Dat is toch een prachtige combinatie. Misschien gaan we juist dat gevoel ook wel terugvinden in onze zoektocht. Op de tribune zingen we het al: ‘Wij zijn FC Emmen van het mooie Drentse land.’’