Theaterspektakel 'Boer Koekoek': een geloofwaardige mix van lief en leed, hoop en wanhoop, verraad en spijt | recensie ★★★★☆

In 1963 kwamen de boeren in opstand tegen regelgeving, intensivering ruilverkaveling en schaalvergoting. Zestig jaar later vlammen de boerenprotesten weer op. Het inmiddels door boeren gekoesterde agro-industriële verdienmodel is in gevaar. De boer vreest stikstofregels, verplichte extensivering en schaalverkleining.

Maar, wacht even... de ene boer is de andere niet: „We leven in een intensieve menshouderij. We kakelen als kippen zonder kop, bijten als varkens elkaars staart af en kakken alles onder.”

Het succes van Het Pauperparadijs inspireerde Tom de Ket tot een theaterspektakel over protestboer, politicus en populist Hendrik Koekoek uit Hollandscheveld en de explosieve actualiteit aan het hedendaagse agrofront. Traditie versus vooruitgang. Platteland versus stad. Boer als vervuiler, boer als slachtoffer.

De toeschouwer zit op een megatribune in een gigantische loods met een open wand op het westen. Land, lucht en wolken vormen het decor. Midden op de speelvloer een dorpshuisbiljart dat met een kleine ingreep ook dienst doet als de spreekwoordelijke keukentafel. Het groene laken wordt regelmatig soepel door deze of gene besprongen voor het afsteken van vlammende betogen.

Links en rechts een verbijsterende collectie oude meubels en schemerlampen op een berg van gestapelde pallets waarop zich ook de achtkoppige rockband heeft genesteld. Drummers gaan snoeihard tekeer op holle blauwe vaten. Zou dat iets betekenen? In elk geval een flinke bak herrie.

In deze spetterende voorstelling zorgt de stuk-in-stukformule voor een aangename gelaagdheid. Een geloofwaardige mix van lief en leed, hoop en wanhoop, vertrouwen, verraad en spijt.

We zien een speelgroep tijdens de laatste repetitie van een boerendrama, eigenlijk meer een boerenklucht. Spel in het spel. Dat betekent een fikse partij schakelen, heel geraffineerd, zeker op die momenten waarin spel en gespeelde werkelijkheid door elkaar gaan lopen.

De Ket kiest niet. De opstandige, kritische geesten, de argumenten en riedels van links en rechts. Gedoe met papieren en vergunningen. Alles komt aan bod. Erg leuk, maar ook erg veel.

Men vliegt elkaar verbaal stevig in de haren. Eén fysiek handgemeen. Flitsende choreografieën. Han Oldigs is als Victor de Koning een heerlijke slijmbal en een gewiekste bedrieger. In de rol van Koekoek doet hij niet onder voor het origineel. Bij de liedjes gaat de boodschap soms wat verloren in de decibellen, maar gelukkig is er een synchroon lopende boventiteling.

Na de pauze brandt het feest los. Een kleurige kermis. Tenslotte wordt de hele tribune meegezogen in een georganiseerde rel. Met uitbundige publieksparticipatie. En zelfs koeienkoppen en politiepetten. De fik erin, snikt de boer. Ik ben niet aangedaan. Maar mooi is het wel.

Deze premièreavond schenkt ons een gloeiende zonsondergang. De lucht kleurt rood en goud. De duisternis valt over het veld en een feestelijk verlichte trekker verdwijnt de verre verten in.