Johannes Peetsma, alias TikTok Tammo, gaat opnieuw het theater in. ,,Alles is professioneler aangepakt." Foto: Peter Wassing
Johannes Peetsma (34), alias TikTok Tammo, keert terug in het theater met ‘Tammo zingt folk’. Voor inspiratie reisde hij door Ierland, waar muziek en landschap hem aan Groningen deden denken. „Die mentaliteit, dat underdoggevoel, herken ik.”
Het is een gure, kille winterdag. Terwijl de zon al achter de horizon zakt, opent Johannes Peetsma (34), beter bekend als TikTok Tammo, de deur van The Jolly Cat. Dit bruine café in het hart van Winsum (Gr.) ademt een Ierse sfeer. En dat past perfect: Peetsma reisde van het Groningse platteland naar de glooiende heuvels van Ierland voor het vervolg op zijn succesvolle programma Tammo zingt Staal.
„Ik heb altijd van skatepunk gehouden”, verklaart Peetsma even later aan een tafeltje. „Bands als Flogging Molly en Dropkick Murphys combineren punk met Keltische folk. Daarna kwam ik met Rapalje in aanraking, een noordelijke band met traditionele instrumenten zoals viool en fluit en klassiekers als Whiskey in the Jar en Molly Malone. Dan is de stap naar The Dubliners niet zo groot meer.”
De in Midwolda geboren Peetsma, nu woonachtig in Winsum, ziet wel overeenkomsten tussen Ierland en Groningen. „Ierland heeft een moeilijke verhouding met Engeland, wij hebben onze eigen dynamiek met de Randstad. Die mentaliteit, dat underdoggevoel, herken ik. Zelfs het landschap, met zijn open velden en groene kleuren, doet denken aan Groningen.”
Muzikaal is de stap van Ede Staal naar Ierse folk ook niet zo groot, vindt de ‘Grunnfluencer’. „De accordeon slaat een mooie brug tussen beide genres. In tegenstelling tot punk sluit folkmuziek perfect aan bij het karakter van het typetje Tammo. Het vertalen en bewerken van Ierse teksten voor een Gronings publiek voelde dus vanzelfsprekend.”
Overgang van TikTok naar het theater
TikTok Tammo, bekend van zijn snel gemonteerde Groningse sketches en liedjes op sociale media, zette eind 2022 zijn eerste stappen in het theater. Peetsma is van huis uit muzikant, opgeleid aan de Academie voor Popcultuur in Leeuwarden. „Met mijn vaste compagnon Marius (van der Leij, red.) heb ik jarenlang opgetreden onder de naam The Given Horse. Maar het idee om op het podium een verhaal te vertellen, met grappen en een rode draad, vond ik spannend.”
De overstap bleek een succes. Hoewel de eerste try-outs nerveus aanvoelden, was het publiek enthousiast. „Bij Tammo zingt Staal sprongen we er min of meer in. Nu, met Tammo zingt folk, hebben we veel meer aandacht besteed aan het script, het decor en de techniek. Alles is professioneler aangepakt. Ik ben de komende maanden met vijf muzikanten en drie technici op pad.”
Peetsma maakte een reis naar Ierland om inspiratie op te doen en beelden te schieten. „We waren goed voorbereid en hadden een strakke planning, maar al voor vertrek liepen we de eerste vertraging op. De vervangende boot was een drama. Beschimmelde broodjes, vieze hutten, we noemden het de goelagboot.”
Het was hard werken, overdag filmen en ’s avonds plannen maken in de pub. „We hadden een lange lijst af te vinken: beelden voor de voorstelling, videoclips, promo’s. Vaak moesten we tussen de buien door filmen. Maar dat had wel als voordeel dat we af en toe een prachtige regenboog konden schieten.”
In totaal reden ze zo’n 3000 kilometer met de rode Ford Escort, van de Ring of Kerry tot Belfast. Tussendoor speelden ze zelfs een show in Drogheda. „Dat was hilarisch. Mensen gingen in polonaise op Frans Bauer.”
Podium en film lopen in elkaar over
De beelden vormen een belangrijk onderdeel van de voorstelling. „Ze worden niet zomaar op een scherm geprojecteerd, maar zijn een integraal onderdeel van het decor. In sommige scènes zie je mij op beeld een pub uitlopen, waarna ik het podium opstap. Het suggereert dat het podium en de film in elkaar overlopen, alsof je daar echt bent.”
Een belangrijke schakel achter de schermen is regisseur Bavo Galama uit Sloten. „Bavo heeft ons geholpen om het verhaal echt rond te krijgen”, legt Peetsma uit. „Hij heeft veel ervaring met muzikanten die de theaterwereld instappen. Hij begrijpt die overgang goed. Soms zijn het kleine dingen die een groot verschil maken. Dan zegt hij: ‘Dit stukje klopt niet helemaal, dat gelooft het publiek niet.’ Samen hebben we het script aangescherpt.”
Johannes Peetsma werkte deze keer met regisseur Bavo Galama. ,,Soms zijn het kleine dingen die een groot verschil maken." Foto: Peter Wassing
In Tammo zingt folk staat een tweelingbroer centraal. „Tammo gaat naar hem op zoek. Het is een makkelijk uitgangspunt om verschillende rollen te kunnen spelen. In de vorige voorstelling kwamen de typetjes uit de TikTok-video’s uiteraard ook al terug, zoals Tammo’s vrouw Anita. Maar ik merk ook al dat bepaalde personages stilaan verdwijnen.”
Mokkel oet Muzzel en Jenever aan de bar
Het nieuwe programma telt zo’n 15 Ierse klassiekers, op z’n Tammo’s naar het Gronings ‘hertaald’. „Een lied als Whiskey in the Jar wordt in het Gronings Jenever aan de bar. Soms werk ik puur op klank, zoals bij Mokkel oet Muzzel(Molly Malone) en Dirty Old Town (Noorderplantsoun), andere keren vertaal ik zo letterlijk mogelijk.”
In het kort
Johannes Peetsma, alias TikTok Tammo, werd bekend tijdens de coronapandemie met komische Groningse video’s op social media. In 2020 werd Peetsma Groninger van het Jaar en ambassadeur van Stad en provincie. Zijn eerste theatertour leverde hem twee prijzen op: de Haide Bliksem Award en de Grunny, beide voor zijn inzet voor de Groningse taal en cultuur.
Het zijn nummers die hun waarde allang bewezen hebben; wat dat betreft maakt Peetsma zich weinig zorgen voor de première op 28 februari in Stadskanaal. „Bij Tammo zingt Staal waren de liedjes zo breekbaar, vaak alleen ik en de piano. Een foutje zou iedereen opvallen. Deze liedjes zijn luchtiger, vrolijker en we hebben al een jaar met de band op festivals gespeeld. Dit keer ben ik veel minder gespannen. Ik heb er vooral heel veel zin in.”
De tournee voert uiteraard voornamelijk door het Noorden, met enkele uitstapjes naar Zwolle, Emmeloord en Veenendaal. „Ik ben heel benieuwd hoe de voorstellingen buiten de regio het gaan doen. We zien nu al dat mensen bereid zijn te reizen als hun plaatselijke theater vol is. Dat geeft vertrouwen.”
De tournee Tammo zingt folk van Johannes Peetsma en zijn vijfkoppige band begint op 12 februari met een try-out in vanBeresteyn, Veendam. Er zijn verder try-outs in Kielzog, Hoogezand. De première is op 28 februari in Theater Geert Teis, Stadskanaal. Er zijn twee optredens in Friesland: 13 maart in De Lawei, Drachten en 11 april in Posthuis Theater, Heerenveen. In Drenthe: 21 maart in Atlas Theater in Emmen, 4 april, De Tamboer, Hoogeveen en 18 april in DNK, Assen.
