Queen, 1979, Freddie Mercury en Brian May. Foto: Lex van Rossen
In de Top 2000 staan honderden verschillende artiesten en groepen. Drie daarvan dragen al jaren het predicaat hofleverancier. Zij hebben in de Lijst der Lijsten de meeste noteringen: Queen (34 stuks), The Beatles (29 stuks) en ABBA (25 stuks). Wat zijn hun meest opvallende noteringen en mag popster van nu Taylor Swift zich binnenkort ook hofleverancier noemen?
Queen
Zanger Freddie Mercury mag dan al 33 jaar niet meer onder ons zijn, de muziek van de Engelse band Queen leeft als nooit tevoren. En is letterlijk en figuurlijk de koningin van de Top 2000. Net als Hotel California van de Eagles staat Bohemian Rhapsody al 26 edities lang in de top 5, waarvan 21 keer op nr. 1.
Opvallend: Fat bottomed girls is liefst 166 plaatsen gezakt tot plek 1235. Het liedje afkomstig van het zevende Queenalbum Jazz kan je moeiteloos in één adem noemen met Bicycle race (1333); samen werden ze in 1978 als dubbele A-kant op single geperst en op de populaire Greatest Hits-compilatie van de band volgen ze elkaar op – het zijn in feite ‘de Strawberry fields forever en Penny lane van Queen’. Het is overigens best bijzonder dat Bicycle race tegenwoordig veel lager genoteerd staat: al met al wordt dat liedje veel meer gedraaid op de radio en het heeft meer streams op Spotify dan Fat bottomed girls – hoezo vrouwonvriendelijk? – dat pas sinds 2018 in de Top 2000 staat. Bicycle race heeft bijna altijd (op 2001 na) in de lijst gestaan, met de piek in 2012 op nummer 486.
Maar liefst vijf nummers van Queen stonden nog nooit eerder zo hoog in de lijst. Love of my life staat voor het eerst in de top 10 (plek 9), The show must go on keert terug bij de eerste 100 noteringen (op 74) en Good old-fashioned lover boy stijgt 360 plaatsen tot 1035. De grootste stijgers dit jaar zijn Thank God it’s Christmas (860, vorig jaar nog op 1368) en It’s a beautiful day (644, vorig jaar op 1127).
Verdwenen uit de lijst is One vision. De kartrekker van het album A kind of magic stond nog op 1949 – en was toen al 348 plaatsen gedaald ten opzichte van de lijst in 2022. De single stond destijds in 1986 vooral in de belangstelling dankzij de videoclip (overigens was Queen erg goed in clips, check The invisible man of Breakthru eens) en de groep opende zijn allerlaatste concert in Nederland ermee, op 12 juni van dat jaar in de inmiddels gesloopte Groenoordhal in Leiden. Nog altijd staat One vision min of meer synoniem voor het afscheid van de concertpodia van Queen – daar kwamen we pas vijf jaar later écht achter.
Van Queens postume album Made in heaven uit 1995 zijn dit jaar het titelnummer en Heaven for everyone uit de Top 2000 verdwenen, maar A winter’s tale keert terug op 1880 en stond één keer eerder in de lijst (in 2019, plek 1842).
The Beatles
Dit jaar is het 60 jaar geleden dat The Beatles, anderhalf jaar na hun eerste single en elpee, bodem zetten op Amerikaanse bodem en Beatlemania officieel begon. De nieuwe documentaire van Martin Scorsese op Disney+, Beatles ’64, biedt een mooi inkijkje in dat roemruchte jaar voor de popmuziek.
Optreden van The Beatles. ANP
Als we de Beatles-noteringen van de afgelopen 26 edities onder de loep leggen, dan zien we dat liefst 60 liedjes ooit de lijst haalden. Het vorig jaar uitgebrachte Now and then, waarvoor de drie (en later twee) overgebleven Beatles gebruikmaakten van een demo van John Lennon, is de meest recente en kwam in 2023 binnen op nr. 667, maar daalt dit jaar 409 posities tot 1076. Typisch zo’n nummer dat vanwege het verhaal erachter kort wordt ‘gehyped’, een hit is en de Top 2000 haalt, maar niet de status van Beatlesklassieker verdient.
Beatlesliedjes die de lijst inmiddels wel vaarwel hebben gezegd, zijn onder meer I should have known better (voor het laatst in 2008), No reply (2010), Please please me (2007), I feel fine (2011) en Rock and roll music (2008). Andere liedjes van de Fab Four maakten juist ver na de start van de Top 2000 in 1999 hun debuut, zoals Come together (2013) en Don’t let me down (2017).
Over Beatlesklassiekers in de Top 2000 gesproken: sommige staan er al 25 edities lang onafgebroken in, zoals A day in the life, Blackbird, Get back, Help!, Here comes the sun (dit jaar op 66 het hoogst genoteerde Beatlesliedje) en Let it be.
De populairste van allemaal? Dat is Hey Jude, met in 2000 de hoogste notering (plek 6) en nooit lager in de lijst gekomen dan 136 (in 2023). Overigens debuteerde Yesterday in de eerste editie van de Lijst der Lijsten op plek 6, maar zakte in de daaropvolgende jaren sneller dan Hey Jude. Dit jaar is Yesterday opnieuw gezakt, de song staat nu op 158.
Opvallend is de enorme stijging van Eleanor rigby (van 441 naar 229). Van hetzelfde album, Revolver (1966), keren For no one (1983) en Here there and everywhere (1883) terug. Ook Ob-la-di-ob-la-da maakt een voorzichtige comeback (1839). Verdwenen uit de lijst zijn Yellow submarine, We can work it out, Twist and shout en Don’t let me down.
En waar is I feel fine gebleven? Dat was 60 jaar geleden immers de eerste nummer 1-hit in de gloednieuwe Top 40 – waarvan het intro (die lang aangehouden feedback basnoot van Paul McCartney) in feite de eerste keer dat The Beatles begonnen te experimenteren in hun songs. Het nummer uit 1965 verdween na 2011 uit de Top 2000. Hoog tijd voor een terugkeer volgend jaar.
ABBA
Zeg je ABBA, dan zeg je Björn, Benny, Frida en Agnetha. Maar ook Zweden, Mamma mia en een show vol hologrammen in Londen die al jaren uitverkoopt. En natuurlijk Dancing queen: niet alleen een van grootste hits van het kwartet, maar ook al jaren de hoogst genoteerde ABBA-plaat in de Top 2000 – dit jaar op nummer 49. Pas op 143 staat de volgende: The winner takes it all. Over klassiekers gesproken. En op 154, dit jaar 19 plaatsen gestegen: Gimme! gimme! gimme! – dat Madonna jaren later sampelde voor haar Hung up, een paar jaar na de première van de succesvolle Mamma Mia!-musical die ABBA bij een nieuwe generatie introduceerde.
ABBA in hun hoogtijdagen. ANP
De meeste ABBA-noteringen vinden we in de eerste helft van de Top 2000, grofweg tussen 250 en 1000. Met daarbij een paar opvallende noteringen. Allereerst Don’t shut me down, dat in 2022 in de lijst op 1028 debuteerde, nadat het een jaar eerder de meest uptempo single was van het comebackalbum Voyage. Dit jaar maar liefst 330 plaatsen gezakt tot 1958 - de laagst genoteerde ABBA-track. Ook dansbaar is Angel eyes uit 1979, dat 2 jaar geleden ineens debuteerde in de Top 2000 op plek 1024, maar dit jaar is gedaald is naar 1205. Een typische albumtrack van Voulez-vous, de behoorlijk door disco beïnvloede plaat die ABBA deels opnam in de beroemde Criteria studio in Miami.
Flink gedaald zijn ook The name of the game (1761, vorig jaar 1455), Money money money (1662, vorig jaar 1177) en Voulez-vous (732, vorig jaar 465). ABBA’s laatste nummer 1-hit in Nederland, One of Us uit 1982, is dit jaar de grootste stijger van de band en vinden we terug op 701.
Bijzonder: met Ring ring brak de groep in de zomer van 1973 door in Nederland, maar in de Top 2000 bleef het bij lage noteringen in 2001 en 2002. Ook Head over heels; I do I do I do I do I do en Honey, honey verdwenen ruim 15 jaar geleden geruisloos uit de lijst, terwijl Summer night city 4 jaar geleden terugkeerde na 7 jaar afwezigheid.
Taylor Swift
Met een geschat vermogen van bijna 1,5 miljard dollar voert Taylor Swift de ranglijst aan van ‘s werelds rijkste vrouwelijke artiesten. Zij is voor het tweede opeenvolgende jaar de meest gestreamde artiest wereldwijd. Ook in Nederland luisterden gebruikers van Spotify dit jaar het meeste naar haar muziek.
Niet alleen haar bankrekening stijgt met de dag, ook haar populariteit en publieksaantallen nemen nog steeds toe – zeker na haar monumentale The Eras tour waarmee ze afgelopen 2 jaar record na record verbrak (2,4 miljoen tickets op 1 dag verkocht in de Verenigde Staten).
Ook de drie shows in de Johan Cruijff Arena een jaar tevoren waren in no time uitverkocht. Het was inmiddels 9 jaar geleden dat ze in ons land optrad (21 juni 2015, Ziggo Dome). De show zelf bestond uit een 3 uur durend carrière-overzicht: niet gek als je net 35 bent geworden en als muzikant inmiddels vele kanten van je persoonlijkheid hebt geopenbaard.
Sinds haar debuut uit 2006 heeft Swift op haar platen continu het artistieke avontuur opgezocht. Dan weer de popster (1989), dan weer de countrygirl (haar debuutalbum) of singer-songwriter (Midnights) en dan weer de alternatieve en vooral toonaangevende indie-artiest (Folklore, Evermore). Haar 11de album The tortured poets department verscheen het afgelopen jaar; opnieuw een persoonlijk en vrij donker album, vol met dromerige softrock en synthpop, dat zij zelf een ‘bevrijdende ervaring’ noemt.
Tussendoor neemt ze haar albums die tussen 2006 en 2017 verschenen op het label Big Machine Records opnieuw op, om zo meer controle over het uitgeven (lees: uitbrengen op vinyl, cd en het verspreiden via digitale kanalen) van haar muziek te krijgen. Immers: ze heeft als auteur de rechten over haar eigen composities en het recht om die na een bepaalde periode zelf weer op te nemen.
Taylor Swift tijdens haar optreden voor zo'n 55.000 mensen in de Johan Cruijff ArenA.
Al in 2010 maakte Swift haar debuut in de Top 2000, met het duet dat ze met haar ex-geliefde John Mayer opnam: Half of my heart. Zeven edities later was die uit de lijst verdwenen, net als ‘dat andere duet’ van Swift (Everything has changed met Ed Sheeran) dat het slechts twee edities volhield. In 2015 scoorde Swift met Shake it off haar allereerste hit in Nederland en dat liedje is nog altijd goed voor een notering in de Top 2000 – in 2023 op nr. 578. Ook Love story debuteerde in de editie van 9 jaar geleden, om daarna pas in 2022 terug te keren.
Een jaar eerder stond Taylor Swift voor het eerst met vier liedjes in de lijst. Naast Shake it off waren dat Cowboy like me, Blank space en het 10 minuten durende All too well. Deze epic is tegelijkertijd de snelste stijger van al haar noteringen: in 3 jaar tijd gestegen van 1282 naar 177. Dit jaar ietsje gezakt naar 198 – maar wel met afstand nog haar hoogste notering.
Na All too well is Anti-hero de hoogst genoteerde (483) in de editie van 2024. Een liedje afkomstig van Midnights, haar album uit 2022 waarop ze als songwriter grote stappen zette en zich muzikaal én tekstueel onder meer liet beïnvloeden door de donkere Bristol-sound van Massive Attack en Portishead.
Anti-hero is Taylor Swift ten voeten uit. Het catchy refrein – met het inmiddels klassieke It’s me, hi, I’m the problem, it’s me – kun je na 1 of 2 keer horen moeiteloos meefluiten, het bezorgt je een stevige oorwurm. En wat te denken van zinnen als Did you hear my covert narcissism I disguise as altruism en I stare directly at the sun but never in the mirror? Mijlenver verwijderd van Shake it off of Blank space en intrigerender dan Cruel summer, het liedje uit 2019 dat in 2023 pas als single werd uitgebracht en ook in dat jaar in de Top 2000 debuteerde (op 1846). In ons land is Cruel summer via Spotify haar meest gestreamde nummer en dat is ook te merken aan de Top 2000-notering van dit jaar: het liedje stijgt dit jaar door tot 518 en is de op drie na hoogste stijger van de gehele Top 2000.
De voorspelling is uitgekomen: het is Taylor Swift gelukt om met vijftien nummers in de lijst te verschijnen, drie meer dan vorig jaar. Karma (963), Coney Island (1237) en Bad blood (1314) zijn haar nieuwe binnenkomers. Maar in tegenstelling tot de editie van 2023, waarin al haar noteringen stegen, zijn liefst negen liedjes lager geëindigd in vergelijking met vorig jaar. Na Anti-hero (268 plekken gezakt naar nr. 483) zijn de grootste dalers You need to calm down (1101, was 880) en Love story (624, was 450).
Opvallend genoeg hebben Swifts liedjes August, Guilty as sin?, Don’t Blame me en Lover de lijst niet gehaald; en die deden het in het afgelopen jaar juist zo goed op de streamingdiensten. Ook die gehoopte comeback van Half of my heart met John Mayer is er niet gekomen. Dat liedje is immers voor veel luisteraars de allereerste keer dat ze de stem van Taylor Swift hoorden. Een échte hofleverancier kunnen we Taylor Swift dus nog niet noemen, maar wat niet is kan nog komen.