Herman Brood en band op Pinkpop in 1988. Foto: still uit de film
Tussen 1976 en 1999 volgde de Groningse filmmaker Piet ‘Video’ Wichers het rock-‘n-rollfenomeen Herman Brood van nabij. Dat resulteerde in een videoarchief van – naar het schijnt – ruim 180 uur. Nu, 25 jaar later, is er een film. Was hij het lange wachten waard?
‘Ik denk dat je gewoon de definitieve Herman Brood-story zult creëren’, zegt het onderwerp in de openingszin van de film tegen Piet Wichers. Vervolgens wordt de kijker 118 minuten lang geconfronteerd met warrig gemonteerde concertbeelden, kleedkamerfragmenten, repetitie- en studio-opnamen en interviewsnippers.
Veelal zijn de scènes geschoten in duistere, vervaagde zwart-witbeelden, zeer matig gefilmd en vaak slecht belicht. Het geluid is daarbij overwegend van beroerde kwaliteit. En dan is ook nog regelmatig onduidelijk wie nu eigenlijk aan het woord is, want veel (zo niet alles) wordt bekend verondersteld.
Slechts 1 procent van Wichers’ materiaal haalde de eindmontage van Ik beschouw jou wel als een vriend. Er had nog veel rigoureuzer gekozen moeten worden. En een verhaallijn zou ook fijn zijn geweest. Alles wordt zonder enige duiding van tijd en plaats aan elkaar geplakt.
Wichers kreeg carte blanche
De randvoorwaarden waren nochtans ideaal: Wichers kreeg carte blanche en mocht overal bij zijn, zelfs als Brood poedelnaakt een liedje zingt in de kleedkamer. Die beelden zijn overigens zo vaag dat je nauwelijks ziet dat hij niks aan heeft.
Door zijn jarenlange aanwezigheid bouwden de filmer en de artiest een vertrouwensband op. Die komt regelmatig ter sprake en blijkt ook uit de filmtitel, een uitspraak van Brood. Maar een documentaire, laat staan een goede, wil dit allegaartje maar niet worden. Het blijft bij onsamenhangend homevideo-werk.
Aan de voorbereidingstijd heeft het niet gelegen. Al in 1987 (!) maakte het Nieuwsblad van het Noorden melding van Wichers’ plannen. In 1994 leverde de Groninger beelden voor de bioscoopfilm Rock ‘n’ Roll Junkie en ook in latere jaren doken her en der fragmenten op.
In het najaar van 2012 zou Ik beschouw jou wel als een vriend (‘eindelijk’, aldus de toenmalige filmposter) het licht zien, zij het in een andere vertelvorm. Crowdfunding leverde destijds niet het benodigde bedrag op. En toen het er eerder dit jaar alsnog van leek te komen, trok Wichers zijn film op het laatste moment terug na gesteggel over de muziekrechten.
Enige juiste plek voor zo’n film
Die rechten schijnen nog altijd niet geregeld te zijn. Maar na een optreden van de Wild Romance, de begeleidingsband van Herman Brood, was het eindproduct zaterdag dan toch te zien in Q-Factory in Amsterdam. De enige juiste plek voor zo’n film, want los van de kwaliteit zal menig fan blij zijn met de unieke beelden die Wichers schoot van de in 2001 overleden muzikant.
Want er zit ook veel moois bij. Zoals het in stukken gesneden interview met moeder Bep Brood, waarin zowel trots als afschuw doorklinkt – dat laatste over het drugs- en drankgebruik van haar zoon. Of hoe Herman na zijn Amerikaanse tournee – in 1979 meldt Google, in de film wordt het nergens vermeld – op Schiphol wordt opgevangen door Sjef van Oekel (Dolf Brouwers).
Ook de beelden die in 1982 in Zuidbroek (wederom dank aan Google) zijn gemaakt bij de opnames van de elpee Frisz & Sympatisz zijn fraai. En we zien en horen, dát vooral en steeds weer, hoe verdomd goed en strak Herman Brood & His Wild Romance eind jaren 70 al klonken. Dit fenomeen verdient een veel betere film.
Film
Film: Ik beschouw jou wel als een vriend
Regisseur: Pieter A. Wichers
Camera: Pieter A. Wichers, Hans Wieldraaijer, Evert Winkel