Chaos en knokken in de studio van Jerry Springer. Netflix toont het ontstaan van 'trash tv' in Amerika

Wanneer in The Jerry Springer Show – in Nederland uitgezonden op SBS6 (1995-2004) – twee mensen het met elkaar aan de stok krijgen lopen de gemoederen snel hoog op. Niemand kon zó goed een conflict laten escaleren als de in 2023 overleden gladde talkshowpresentator Jerry Springer.

Het publiek scandeerde ophitsend zijn naam: Jer-RY! Jer-RY! terwijl beveiligers met moeite een slaande ruzie voorkwamen. Hoe het precies in zijn werk ging toont de nieuwe Netflix-documentaire Jerry Springer: Fights, camera, action. In de Verenigde Staten liep de The Jerry Springer Show indrukwekkend lang: van 1991 tot 2018.

In twee afleveringen krijgen we op Netflix een blik achter de schermen van de ietwat suffige begindagen van de show tot aan het schaamteloze succestijdperk, waarin niets te gek was.

Dit alles wordt vooral verteld door oud-producenten en een mediacriticus. Omdat er in die tijd niet iemand met een camcorder rondliep om het allemaal vast te leggen wordt veel verteld door middel van interviewshots, afgewisseld met typische Netflix-reconstructiebeelden.

Een noodzakelijk kwaad, maar ook vaak lachwekkend wanneer mensen, inmiddels 25 jaar ouder, doen alsof ze daar nog aan het werk zijn. De serie komt pas echt tot leven als de chaos van het programma op je wordt afgevuurd.

Zo’n chaos kwam er toen leden van de racistische organisatie Ku Klux Klan werden uitgenodigd en in vol ornaat in de show verschenen, inclusief witte puntmuts. Toen er vervolgens tegenstanders ten tonele kwamen, brak er een flinke knokpartij uit en vlogen stoelen door de lucht.

Deze aflevering zette vervolgens de standaard. Als er niet werd geknokt, waren mensen teleurgesteld. De ’escalatie-compilatie’ die volgt is even hilarisch als verbijsterend. Mensen werden door het decor gesmeten, rake klappen zorgden voor rondvliegende tanden en hele bossen haar werden uit hoofden getrokken. Al snel moest de productie zwaardere stoelen aanschaffen zodat niet iedere aflevering opnieuw de hele inboedel aan gruzelementen werd gesmeten.

Het meest onthullend is hoe die studiogasten zo ver over het randje werden geduwd. Vanaf dat ze werden opgehaald van het vliegveld, werd alles in het werk gesteld om die mensen dermate op te fokken dat ze niets liever wilden dan de andere gast te lijf gaan.

Meestal was het iemand die vreemdging, en de minnares in kwestie plotseling werd opgevoerd waardoor de vlam direct in de pan sloeg. Maar ook bizarre figuren zoals een man die getrouwd was met een ezel passeren de revue, wat resulteerde in kijkcijfers die op een gegeven moment zelfs de ongenaakbare Oprah Winfrey wisten te verslaan.

Twijfels over de echtheid van de gasten en verhalen staken al snel de kop op, maar worden door de makers als regelrechte onzin afgedaan. Er zou wel degelijk in alle gevallen goed redactie zijn gevoerd.

Gasten, veelal uit kleinere plaatsen uit het midden van de VS, zouden het vooral fijn vinden om door zo’n groot publiek gehoord te worden, en daarvoor best het risico willen lopen landelijk voor paal te staan. En als op een gegeven moment toch een redacteur per ongeluk wat mensen uitnodigt die overduidelijk voor de grap een confrontatie aangaan, wordt ze op staande voet ontslagen.

Wat wel opvalt is dat er bijzonder weinig sprekers worden opgevoerd. De kant van de makers, en dan met name die van de keiharde producent Richard Dominick, is veelal dubieus te noemen. Jerry Springer zelf wordt vooral op een schild gehesen als zachtaardige collega, en over een aantal moreel verwerpelijke keuzes wordt enigszins makkelijk heen gestapt.

Als een van de kandidaten niet lang na de uitzending door haar ex-man wordt vermoord, lijkt het Dominick een goed idee met alle betrokken collega’s een aantal afleveringen in Jamaica op te nemen. Dit ogenschijnlijk om een dagvaarding lastig te maken en het programma enige verantwoordelijkheid te ontnemen. Dominick lacht dit weg, maar er wordt niet echt op doorgevraagd.

Dat er bijna geen enkele kandidaat wordt gesproken uit de pakweg 4000 afleveringen is opmerkelijk. Dat geldt ook voor de afwezigheid van bewakers in de docu, die wel honderden gewelddadige uitspattingen in de studio een halt moesten toeroepen.

Vooral de bekende kale uitsmijter Steve Wilkos schittert in afwezigheid. De man was dermate populair dat bij ieder opstootje direct zijn naam werd gescandeerd en hij later zelfs nog een eigen tv-programma kreeg.

Ook de ex-vrouw en dochter van Springer ontbreken, die toch wat meer licht op de persoon Springer hadden kunnen doen schijnen. Hierdoor blijf je toch met het gevoel achter dat je niet het volledige verhaal krijgt opgediend, en dat is vooral jammer bij een programma dat sowieso al een hoop vraagtekens opriep.

Uiteindelijk worden we als kijker nog getrakteerd op een compilatie van hedendaagse ’trash tv’ als de Real housewivesen The Kardashians, waarop Dominick even gevat als zelfbewust reageert: ’Wij zijn de oorzaak van al deze troep.’ Het zal liggen aan de kijker thuis of dat als een vloek of een zegen kan worden gezien.