André van Duin zit zestig jaar in het vak. Wat is het geheim voor zo lang succes in de schijnwerpers? In het boek Alles over André’ blikt de jubilaris met journalist-schrijver Jan Vriend terug op zijn leven en zijn loopbaan. ,,Een oude komiek krijgt al gauw iets zieligs.’’
Een boek? Ja leuk, vond André van Duin. Maar geen lange verhalen, graag! Want eerlijk is eerlijk: zelf is hij geen boekenman. ,,Eigenlijk lees ik het liefste korte stukjes.’’ Daarom werd het boek een verzameling korte schetsen. Een bonte regen van anekdotes, weetjes en herinneringen.
Het resultaat neemt de lezer mee naar de start van de komiek als bandparodist, naar zijn jaren als de legendarische radioman Dik Voormekaar, zijn tijd als middelpunt van theaterrevues en tv-shows en natuurlijk als vertolker van carnavalskrakers. Pikant detail: in het boek onthult hij dat hij zelf helemaal niet van carnaval houdt. En niet van taart ook, trouwens. Ondanks zijn band met Heel Holland Bakt.
Dat hij als 77-jarige al zestig jaar in de schijnwerpers staat, is vooral een kwestie van vernieuwen, zegt André van Duin. ,,Ik wilde geen oude komiek worden. Dan krijgt het al gauw iets zieligs. Daarom was ik blij dat ik later serieuze rollen kon spelen in een toneelstuk en de tv-serie over Hendrik Groen. Daarna vroeg Omroep MAX me als presentator voor Heel Holland Bakt en de programma’s met Janny van der Heijden. Het is gewoon geluk geweest dat ik steeds een andere kant van mijn talent kwijt kon en dat het succesvol was.”
Dodenherdenking
Het boek belicht ook de dag waarop André van Duin zich van zijn meest serieuze kant liet zien: bij de dodenherdenking op 4 mei 2021 hield hij een indrukwekkende toespraak over vrijheid, waarmee hij benadrukte óók een diepere laag te hebben. Bij die speech op de Dam herdacht Van Duin ook zijn overleden partner Martin, die hij ‘de liefde van zijn leven’ noemt. Openhartig belicht hij in het boek hoe het werk hem na de rouw hielp om de draad weer op te pakken. Jan Vriend: ,,Juist die openheid over verdriet en liefde brengt André dicht bij zijn publiek. En het publiek dicht bij hem. Want anderen spiegelen zich aan de emoties van André en vinden daar zelf troost en steun bij.’’
Van Duin houdt een toespraak tijdens de Nationale Dodenherdenking op de Dam. Foto Robin Utrecht
Nostalgie
Om alle verhalen te verzamelen spraken de schrijver en de auteur uren met elkaar bij André van Duin thuis in Amsterdam. Ook grasduinde Vriend in het omvangrijke archief van de jubilaris, wat onvermoede anekdotes opleverde. In het boek onthullen collega-acteurs, zangers en tv-persoonlijkheden hilarische herinneringen aan de hoofdpersoon en vertellen ze wat ze van hem leerden.
Een jeugdige André.
Schrijver Jan Vriend ziet de hoofdpersoon als een baken van verbinding: ,,Bijna iedereen heeft een herinnering als het om André gaat. De één vertelt vol nostalgie over avonden met de familie op de bank als zijn shows op tv kwamen, de ander over haastige fietstochtjes na de voetbaltraining om op tijd thuis te zijn voor de Dik Voormekaarshow op de radio. Zo brengt André generaties en bevolkingsgroepen bij elkaar.’’
Cover van het boek Alles over André.
Alles over André door André van Duin en Jan Vriend. Verschijnt bij uitgeverij Edicola. 240 pagina’s. Prijs 21,50 euro.
VOORPROEFJE
Het boek Alles over André verschijnt deze week. Als voorproefje hier fragmenten uit het boek:
Imago
Over zijn imago: ,,Mensen zien mij als betrouwbaar, ze kopen gerust een tweedehands auto van me.”
Familie
André was thuis enig kind. Feestjes thuis vierde het gezin met tantes, neven en nichten. ,,Mijn moeder had vier zussen, dus er was best veel familie. Maar een innige familieband is er niet. Toen ik achttien jaar was, ging ik het huis uit. Ik ben altijd heel goed met mijn ouders omgegaan, maar het contact met de rest van de familie is verwaterd. Ik weet niet eens of ik nog wel familie heb. Ik heb er geen contact meer mee. Dat vind ik niet erg, hoor. Ik heb veel vrienden. Die kun je zelf uitzoeken.’’
Vaas
Corrie van Gorp in 2005: ,,Ooit zaten we – onderweg naar een voorstelling – in een Chinees restaurant te eten. Daar zag ik een Chinese vaas waar ik helemaal weg van was. Ik zei dat tegen André, die na een half uurtje naar me toe komt om me te vertellen dat ik die vaas mocht hebben. Hij had even met de baas gesproken en die bleek een fan van me te zijn. Loop ik dus na het eten met de vaas in mijn handen naar de uitgang, komt die restauranteigenaar op me af: ‘Mevrouw, waar gaat u met die vaas naar toe?’ Ik trapte er steeds weer in.”
Met Corrie van Gorp als meneer en mevrouw De Bok.
Glascontainer
Liever niet, redeneerden veel artiesten. Gast zijn bij de talkshow van Robert Jensen betekende namelijk meestal dat je het doelwit werd van een onvoorspelbaar vragenvuur. Pikant, lastig, vrijpostig, noem maar op. Maar in de rol van Jan Wijdbeens waagt André het om in december 2005 plaats te nemen op de bank bij Jensen. Daar blijft Wijdbeens twintig minuten lang zelf aan het woord, terwijl de gastheer amper de kans krijgt om ertussen te komen. Héél even vraagt Jensen aan Wijdbeens hoe het met Ron Brandsteder gaat. Ron is niet bepaald een vriend van Jensen, die meteen meldt dat hij Brandsteder alleen kent van ontmoetingen bij de glascontainer. Als Wijdbeens daarna opnieuw een eigen verhaal afsteekt, sluit Jensen het item af met de vraag of zijn gast de groeten wil doen aan Ron Brandsteder. ,,Doe ik’’, belooft Wijdbeens. ,,Van wie kan ik zeggen?”
Circuspaard
Begin met MAX-directeur Jan Slagter over het vakmanschap van André van Duin en hij vertelt over een opnamedag van André bij Heel Holland Bakt. ,,André had een zware tijd, want zijn partner Martin was kort daarvoor overleden. Hij zat nog midden in de rouw. Uitgerekend op die dag was het slecht weer. Door regen en wind liepen we samen naar de tent waar de bakkers stonden te wachten. Twee voorovergebogen mannen, zwijgend, op een sombere dag. Grijs en grauw.”
,,Maar zodra hij de tent binnenliep, gebeurde het. Hij zag de kandidaten, hij zag de bakspullen en hij zag de camera’s en de lampen. Opeens straalde hij. En vol overtuiging riep hij: ‘Goedenaaavond allemaal. Wat leuk dat jullie er zijn!’ In één vonk was er die energie en die overtuiging, die kracht om er wat leuks van te maken. Dan herken je de vakman, het circuspaard dat begint te shinen zodra hij in de piste staat.”
Met Janny en Robèrt in Heel Holland Bakt.
Fiscaal
André is in 1982 gast in een programma van Mies Bouwman op tv. Vraag van Mies: ,,Zeg André, zeggen ze wel eens u tegen je. Of meneer Van Duin?” Antwoord van André: ,,Alleen bij de belasting.’’
Wonderlijk
André: ,,Het is toch wonderlijk dat ik niks met carnaval heb en tóch zo veel succes had met carnavalsliedjes. En dat ik helemaal niet van zoetigheid houd en tóch veel kijkers trek met een bakprogramma.’’
Storm
Nog even over de toespraak van André bij de dodenherdenking op de Dam, op 4 mei 2021. Hij was ervoor gevraagd door Gerdi Verbeet, destijds voorzitter van het ‘Nationaal Comité 4 en 5 mei.’ In de aanloop waarschuwt het KNMI al een paar dagen voor slecht weer, op die vierde mei. Regen en wind. Storm, bijna. Bezorgd belt André op 3 mei nog even met Gerdi Verbeet. Is er een plan b? Nee, zegt ze. De nationale herdenking van 4 mei gaat altijd door. Dan stuurt hij haar nog even een plagerig appje: ‘Zeg Gerdi, kan het ook op een andere dag?’
Verdriet
Zijn verdriet om het overlijden van zijn vriend Martin is veel groter geweest dan het verdriet om het verlies van zijn ouders, vertelt André. ,,Onbewust hou je er je hele leven rekening mee dat je vader en moeder op een dag komen te overlijden. Diep van binnen bereid je je daar op voor. Martin was jonger dan ik. Hij werd ziek en dat ging mis. Daar houd je geen rekening mee. Toen mijn ouders overleden, nam ik afscheid van mijn jeugd, van mijn verleden. Toen Martin overleed, lag ook mijn toekomst aan diggelen.’’
Bekende Nederlander
André over tv-kijken anno nu: ,,Ik ken niet alle bekende Nederlanders meer. Kijk ik bijvoorbeeld naar The Masked Singer en doet iemand zijn kap af, dan denk ik: ‘Nu weet ik nóg niet wie het is’.”
Opvolger
André over zijn vak: ,,Er is geen opvolger. Mijn genre houdt op. Er komt een nieuwe lichting komieken, maar die doet het op haar eigen manier.’’
