Camerabeelden van de roof van 'De Lentetuin' van Vincent van Gogh uit het Singer Museum in Laren in 2020. Foto: Mediahuis
Hoe dramatisch de goudroof uit het Drents Museum ook is, het imago van het museum in Assen hoeft er niet onder te lijden.
Singer Museum in Laren maakte twee keer mee wat het Drents Museum afgelopen weekend overkwam. In 2007 werden beelden van Rodin geroofd, in 2020 werd een schilderij van Van Gogh gestolen.
,,Ik vind het niet leuk u hier te woord over te staan”, zegt directeur Evert van Os van Singer. ,,Het kleeft nog steeds aan ons. Tegelijkertijd biedt het gelegenheid om duidelijk te maken dat het iedereen kan overkomen – dat is ook wat we aan de collega’s in Assen hebben laten weten. Als dieven iets willen, laten ze zich niet tegenhouden.”
Die wetenschap maakt het lastig om eventuele imagoschade vast te stellen. ,,Als je op internet naar ons museum zoekt, kom je geheid de Van Gogh-roof tegen. Dat hadden we liever niet. Of musea op basis daarvan besluiten niets in bruikleen te geven, zullen ze ons nooit hardop zeggen.”
Strengere eisen
Van Os merkt niet dat maken van tentoonstellingen sindsdien lastiger is geworden. ,,Musea gaan professioneel met elkaar om en voldoen aan de eisen die worden gesteld.” Die eisen zijn wel strenger geworden, merkt de directeur van Singer. ,,Dat heeft niet alleen met beveiliging en verzekering te maken. Dat komt ook doordat we met elkaar steeds meer expertise verzamelen. We gaan anders met kunstwerken om dan dertig jaar geleden.”
In 2007 werden beelden van Rodin gestolen bij Singer Museum in Laren. 'De Denker' werd later zwaar beschadigd teruggevonden. Foto: Mediahuis
Singer nam geen speciale actie om imagoschade tegen te gaan, zegt Van Os. ,,Wat we hebben gedaan is openheid geven over de beveiliging. Die was bij ons op orde, dat is nadien door de verzekeraars bevestigd – dat hebben we uitgedragen. Daarna is ons museum verbouwd waardoor we nog eens extra verbeteringen konden doorvoeren.”
Arnoud Odding, oud-directeur van Rijksmuseum Twenthe, is museoloog en adviseert musea. Ook hij raadt aan dat musea die met roof te maken hebben gekregen transparant zijn over de beveiliging. ,,Ik heb geen enkele reden om aan te nemen dat de beveiliging in Assen niet state of the art was. Maar na zoiets vreselijks zul je moeten bewijzen dat je alles hebt gedaan om het niet nog een keer te laten gebeuren.”
Minder bruiklenen
Odding gelooft evenmin dat het Drents Museum vanaf nu moeilijker tentoonstellingen kan maken en minder makkelijk bruiklenen naar Assen kan halen. ,,Ik geloof niet in imagoschade. Musea en bruikleengevers kijken objectief of andere musea de boel op orde hebben.”
Musea in Nederland wisselen onderling veel kunst uit. Zo laat het Rijksmuseum in Amsterdam in toenemende mate schilderijen reizen, zoals in 2022 De Vaandeldrager van Rembrandt. Daarbij wordt nadrukkelijk gekeken of de ontvangende musea veilig genoeg zijn.
Buitenlandse musea werken niet heel anders, vertelt Odding. ,,Musea worden niet ineens voorzichtiger. Het is super-emotioneel als iets wordt gestolen, dat geldt zowel voor het museum in Assen als het museum in Boekarest. Terecht. Maar als je kijkt naar toekomstige tentoonstellingen, moet je het rationeel benaderen. En dat doen musea.”