De poster voor het optreden van Green Day in De Scamele Ruter te Leeuwarden, door Ton van der Werf eigenhandig in elkaar geplakt.
De Amerikaanse poppunkband Green Day speelt woensdagavond voor 35.000 man in het Groninger Stadspark. Heel andere koek dan op 3 januari 1992: voor 35 bezoekers in het bovenzaaltje van het Leeuwarder café De Scamele Ruter.
Ton van der Werf laat de poster zien. De portretten van de piepjonge mannen van Green Day (wel met een inmiddels vertrokken drummer), het voorprogramma, de datum, de entreeprijs - 7,50 gulden.
,,Sels byinoar knipt en plakt”, zegt hij. Bij de concerten die hij in die jaren organiseerde, vooral in Groningen en Leeuwarden, deed hij zo veel mogelijk zelf. Posters maken, de bands boeken, hij liet ze bij zich logeren ,,en mei in bytsje pech stie ik noch achter de kassa ek”.
Do It Yourself, dat was destijds de regel in de wereld van punk en hardcore - zijn wereld. Geld telde niet, je hield er nooit wat aan over. De complete gage, 35 keer 7,50 gulden, ging naar de band. Die vangt deze woensdagavond in het Groninger Stadspark, schat hij, al snel een half miljoen euro.
Bovenzaaltje
Green Day: nu een enorm populaire band, toen timide broekies. Van der Werf, eigenlijk uit Sint Nicolaasga en destijds wonend in Groningen, werd gebeld door de Nederlandse tak van hun toenmalige platenmaatschappij, of hij niet nog een optreden kon regelen voor deze band uit de punkscene van Berkeley, Californië. Hij was eerst niet eens zo enthousiast, maar toe maar. De Brouwershoeck, het Leeuwarder muziekcafé waar hij en maat Sytse van Essen wel vaker bands neerzetten, was bezet. Dus dan maar naar dat bovenzaaltje van De Scamele Ruter.
,,Se hiene in toer fan alve wiken, troch hiel Europa. Alve wiken! De measte Amearikaanske bands diene maksimaal seis. Ik ha wol ris trije wiken mei in band yn in buske sitten, mar langer? Never noait.” De meeste bands uit die hoek zagen zo’n tournee als een soort (matig) betaalde vakantie - lekker op avontuur in Europa. Maar Green Day wilde wel, dat merkte Van der Werf. Hoewel misschien niet direct die avond in De Scamele Ruter.
Ze kwamen aan met een busje en een chauffeur die hij wel kende. Die presteerde het om de autosleutel af te breken, dus daar moest nog een Leeuwarder bedrijf aan te pas komen. Stress. Dat, plus de zeer matige opkomst van deze ‘nieuwjaarsreceptie’ - ,,heal Ljouwert hie noch in kater” - zorgde ervoor dat de band niet heel lang speelde en ook niet heel goed. ,,Rommelich.”
Een avond eerder, in het café van popzaal Simplon in Groningen, vond Van der Werf ze een stuk beter. ,,Mar dêr spilen se foar 100 man.” De kaartjes daar waren maar 2,50 gulden, dat scheelt een hoop. Diezelfde avond logeerde de band bij hem thuis, in Groningen, een avond later bij Sytse van Essen in Leeuwarden. ,,Ik leau dat syn freondin noch iten foar harren makke hat.”
Nette, timide broekies
Heel nette, timide jongetjes waren het. En heel jong, ,,in jier as 17, 18.” Frontman Billie Joe Armstrong was nog net geen 20. De band had een album uit en toerde al een half jaar door thuisland Amerika. Een paar jaar later tekende Green Day bij een grote platenmaatschappij en was daar doorbraakalbum Dookie.
Green Day anno nu Foto: Pamela Littky
,,Ik toch: hè? Dy band by in major?” Maar toen hij ze trof bij een optreden in Kontich bij Antwerpen, snapte hij het. ,,Se spilen superstrak, it wie in hiel goede band wurden.” Door die werkethiek. En door die liedjes bovendien, die zo op de radio konden - de sleutel tot die Amerikaanse doorbraak. De Nederlandse tak van platengigant (toen nog, tenminste) Warner belde hem, om advies over hoe je zo’n band in de markt moest zetten. ,,Meitsje dy platen net te djoer”, was zijn raad, met de ticketprijs van De Scamele Ruter nog in het achterhoofd.
Het weerzien in Kontich was hartelijk. Eigenlijk zou het hele gezelschap - Van der Werf was toen manager van punkband NRA - in Amsterdam gaan stappen. Maar in de chaos van de grote stad raakten beide partijen elkaar kwijt. Sindsdien is Green Day een megagrote band geworden. Ton van der Werf mag ook niet klagen: hij deed het management voor verscheidene bands, was bandcoach, was betrokken bij de marketing van hippe merken als Converse en geeft nu les over zijn ervaringen op verschillende onderwijsinstellingen.